آيا زياد بن ابيه در زمان خلافت امام علي (ع) منصبي داشته است يا نه؟ و اگر داشته است توجيه اين مطلب چگونه است؟
زياد بن ابيه يا زياد بن عبيد، از شخصيت هاي معروف آن زمان و جزء چهار سياستمدار عرب (دُهات) بوده است كه به هوشمندي معروف بوده اند. تولدش به گونه اي بود كه پدرش مشخص نشد و مادرش كنيز شوهر داري بوده است. مشخصا معلوم شد پدر حقيقي اش كيست و بعدها معاويه مدعي شد كه او برادر من است كه حضرت امام حسين(ع) در نامه اي به او نوشت: زياد بن ابيه را برادر خود خواندي؛ در حالي كه رسول خدا (ص) فرمود: الولد للفراش و للعاهر الحجر؛ فرزند متعلق به آن خانواده و بستر است و نصيب زنا كار، سنگ است.
شوهر آن كنيز، عبيد بود كه خودش نيز عبد بوده است. در فقه اسلامي آمده است كه اگر زن شوهر داري بچه اي به دنيا آورد شرعا به شوهرش ملحق مي شود و ظن و گمان به جايي نمي رسد. مخالفينش براي اين كه اشاره كنند كه از چنين بستري بدنيا آمده است به او زياد بن ابيه گفتند.
او از طرف امام علي (ع) در منطقه فارس كارگزار بوده است. توجيه آن اين است كه هنوز آن زمان، خلافي از او ديده نشده بود و در آن مدتي كه مسووليت داشت خلافي مرتكب نشده بود. از طرف ديگر اگر فهرست كارگزاران امام علي (ع) را نگاه كنيم مي بينيم كه اين ها در آن زمان، بهترين بوده اند.
