اين كه گفته مي شود قبل از قيام توابين و مختار مردم سيستان قيام كرده اند صحت دارد؟
اين مطلب صحت دارد. مردم سيستان خيلي زودتر از قيام توابين يعني به فاصله چند ماه بعد از حادثه عاشورا (كه نمي توان زمان دقيق آن را تعيين كرد) زماني كه خبر به آن ها رسيد شورش كردند و والي آن جا بنام عبّاد را كه برادر عبيدالله بن زياد بود اخراج كردند. شورش به قدري قوي بود كه عباد نتوانست بماند و 30 ميليون موجودي بيت المال را برداشت و فرار كرد. اين شهر چندين ماه بدون حاكم ماند و بعدها عبيدالله بن زياد دو تا از برادرهاي خود را فرستاد و آن ها بنا بر ملايمت با آن ها گذاشتند تا توانستند حكومت كنند.
در تاريخ سيستان نوشته اند كه مردم اين ديار دلاور و شجاع بوده اند. يك نشانه آن اين است كه در سال 30 هجرت، عثمان سپاهي براي فتح سيستان فرستاد كه در آن جنگ، هر دو طرف، تلفات زيادي دادند ولي مسلمانان نتوانستند پيروز شوند. در اين هنگام فرمانده سيستان براي فرمانده مسلمانان پيغام فرستاد كه شما نمي توانيد بر ما پيروز شويد ولي ما كتاب شما را خوانديم و فهميديم كه دين شما دين راستين است و مسلمان مي شويم. اين گونه بود كه با اختيار مسلمان شدند.
از طرف ديگر مردم سيستان، شيعه بسيار وفادار بوده اند. ياقوت حموي در معجم البلدان در مدخل سيستان مي گويد: آن ها به قدري وفادار بودند كه از سال 41 به بعد كه معاويه بخشنامه كرد در مجامع عمومي به اميرالمومنين(ع) جسارت كنند سيستان تنها منطقه اي بود زير بار نرفت و حتي حاضر شدند ماليات مضاعف بپردازند ولي لعن نكنند. اين قيام در كتابي بنام تاريخ سيستان آمده است. مرحوم استاد علي دواني نيز در كتاب كوچكي شرح و بسط بيشتر داده و ما نيز در جلد دوم مقتل جامع حضرت سيد الشهدا(ع) در رديف اين قيام ها و مقدم بر همه آن ها نوشته ايم.
