توضیح حدیث

با سلام و آرزوي قبولي طاعات و عبادات شما و سپاس از ارتباط تان با مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی
پرسشگر گرامي حديث مورد نظر به شرح زير است:
من عشق فكتم وعف فمات فهو شهيد(1)
من عشق وكتم وعف و صبر، غفر الله له وأدخله الجنة_(2)
ما المجاهد الشهيد في سبيل الله بأعظم أجرا ممن قدر فعف(3)
منظور از عشق در اينجا محبت شديد است. ممكن است انسان به كسي محبت شديد پيدا كند و عاشق وي گردد. گاهي عاشق مي تواند از طريق صحيح به معشوق برسد و تلاش صحيح براي رسيدن به وصال معشوق جايز بلكه لازم است تا بتواند در كنار معشوق آرام بگيرد و بهتر به وظايف بندگي قيام كند. طبيعي است كه در اينجا بايد از طريق صحيح تلاش كند به معشوق برسد و تا رسيدن به وصال هم صبر و تحمل كند ولي ديگر با تلاش براي وصال كتمان معنا ندارد.
ولي گاهي به كسي محبت و عشق پيدا مي كند كه شرعا راهي براي وصال نيست مثلا به همسر فرد ديگري دلبسته مي شود يا به پسري زيبا رو دلبسته مي گردد. زيبايي جاذبه دارد و چه بسا فرد ناخودآگاه در دام عشقي گرفتار مي آيد كه عشق ممنوع است. در اينجا آشكار كردن عشق و تلاش براي رسيدن به وصال محبوب، گناه است و باعث بي آبرويي معشوق و متلاشي شدن زندگي او و ... مي گردد. حالا اگر عاشق بي پروا و بي تقوا باشد، عشق را آشكار مي كند و براي رسيدن به معشوق از هيچ تلاشي فروگذار نمي كند هر چند به جاهاي باريك برسد اما اگر با پروا و با تقوا باشد، اين عشق را كتمان مي كند و در برابر شعله هاي سركش آن صبر و مقاومت مي ورزد تا يا خدا او را از اين عشق ممنوع برهاند يا مرگ او را آزاد كند. طبيعي است كه اين فرد در جهادي عظيم است و اگر مرگ او در اين جهاد برسد، شهيد است و از قتيل ميدان جنگ با دشمنان حق كمتر نيست.
در الوافي بالوفيات آمده كه شخصي بر نوجواني عاشق بود و اين عشق او را به بستر انداخته بود. او را گفتند: توان كه داري ومحبوب هم كه موافق است، با قرار گرفتن در كنار او، خود را از بستر برهان. او در جواب گفت: خداوند مرا به شفاعت پيامبر نرساند اگر بند شلوار به حرام باز كنم كه از ابن عباس از پيامبر شنيده ام كه فرمود:
هر كس عاشق شود و كتمان كند و تحمل ورزد تا بميرد، شهيد مرده و خدا او را به بهشت مي برد. (4)
پي نوشت ها:
1. محمدي ري شهري، ميزان الحكمه، قم، دار الحديث، 1416ق، ج3، ص1988.
2. همان.
3. همان.
4. صفدي، الوافي بالوفيات، بيروت، دار احياء التراث العربي، 1420ق، ج3، ص49.
موفق باشید.