با سلام
مادربزرگ بنده حدود 35 روز پیش فوت شدند. و 25 سال با خانواده ما زندگی کردند. هفته گذشته خواهرم می گفت سه چهار روزی هست که یه کبوتر بدون ترس از انسان در بالکن خانه شان نشسته و از حضور اهل خانه هراسی ندارد. با توجه به اینکه خواهرم چهار سال در ان آپارتمان سکونت دارد و حضور پرنده در بالکن بی سابقه بوده. خواهش می کنم بنده را بیشتر راهنمایی بفرمایید.
در ابتدا باید اشاره شود که در خصوص قضیه آن کبوتر که در پرسش مطرح شده اظهار نظری نمی کنیم. ولی به طورکلی درباره حضور روح اموات و دیدار آنها با بازماندگان بایدگفت:
مرحوم شیخ کلینی (ره) در کتاب شریف کافی بابی تحت عنوان«ان المیت یزور اهله» (1) را مطرح کرده است. روایات معتبری را در این باره نقل نموده‌اند. در روایات آمده است که اموات اعمّ از مؤمن و غیر مؤمن به دیدار بازماندگان خود می‌آیند. هر میّتی برحسب منزلت و شأنی که دارد، اجازه این کار را پیدا می‌کند.
بعضی از اموات هر روز، بعضی دیگر هر هفته و برخی هر سال و بعضی هر چند سال یک‌بار . حداقل اجازه‌ای که مؤمنان دارند، هر جمعه است که می‌توانند به دیدار آشنایان خود در دنیا بیایند. مؤمنان وقتی به دیدار اقوام خود می‌آیند، اگر آن ها را مشغول اعمال صالح ببینند ، خوشحال شده و خدا را شکر می‌کنند. کافران وقتی به دیدار اقوام خود می‌آیند و آن ها را مشغول انجام اعمال صالح می‌بینند،حسرت می‌خورند.(2)
اما در مورد اين كه ارواح به چه صورتي به خاندان خود سر مي زنند، اشارات مختصري در برخي روايات شده است . البته نمي توان به راحتي در مورد معناي دقيق شان اظهار نظر نمود؛ مثلا اسحاق بن عمار می‌گوید: از امام موسی بن جعفر (ع) پرسیدم:
آیا میّت از خانواده‌اش دیدار می‌کند؟ فرمود: بله- پرسیدم: هر چند وقت؟ فرمود: بنا به منزلتی که نزد خداوند دارد، در هر جمعه يا هر ماه یا هر سال . پرسیدم : به چه شکلی نزد آن ها می‌آید؟ فرمود: به صورت پرنده‌ای لطیف که بر دیوار خانه های شان می‌نشیند و بر آنان اشراف می‌یابد... .(3)
به نظر مي رسد اینکه حضرت فرمود: به صورت پرنده‌ای لطیف، یک نوع تمثّل در قالب و تجسم ارواح است. مقصود از پرنده نیز پرنده مادّی یا آشنای ذهنی ما يا موجودي قابل رويت نمی‌باشد و گرنه تعبير لطيف در مورد پرنده معمولي مانند یک کبوتر سفید معنا ندارد؛ در هر حال اعتقاد عامه مردم در مورد پرنده يا پروانه و ديگر حشرات در اين خصوص درست به نظر نمي رسد. در نتیجه آمدن کبوتر یاد شده در پرسش بر سر آن دیوار نباید با مسله آمدن روح مادر بزرگ تان مرتبط تلقی شود، چه این که این کبوتر ها مانند کبوتر وحشی نیستند و انس بیشتری با انسان دارند.
پی‌نوشت‌ها:
1. شيخ كليني، فروع کافی، نشر دارالکتب الاسلامیه تهران 1388ق، ج3 ، ص 230.
2. تاج الدين شعيرى، جامع الاخبار، انتشارات رضى، قم ، 1405 ق، ص169.
3. علامه مجلسي، بحار الانوارانتشارات اسلاميه تهران، بي تا، ج 58 ، ص 52.
