یعنی اگر دختر و پسری از یکدیگر خوششان بیاید اما هیچ رابطه ای که مخالف احکام و عرف جامعه باشد نداشته باشند آیا از نظر اسلام علاقه و تلاش آنها برای ازدواج گناه است؟
اصلا اگر جوانی مایل باشد خودش همسر آینده اش را انتخاب کند نه خانواده و دیگران آیا از دید اسلام گناه دارد؟
آیا خانوادها حق دارند مانع ازدواج این دو جوان شوند بدون اینکه دلیلی عقلی و منطقی بیاورند صرفا به دلیل اینکه دوست ندارند کسی حرفی پشت سرشان بزند؟
پرسشگر گرامي با سلام و سپاس از ارتباطتان با اين مركز
اگر رابطه دختر و پسر صرفا در شکل سخن گفتن باشد، اشکال ندارد، مگر آن که سخنانشان از روی لذت و شهوت باشد، و یا به طور طبیعی به آن سمت کشیده شود که در این صورت حرف زدن شان نیز اشکال دارد. ولی. از آن جا که به طور طبیعی سخن گفتن دختر و پسر جوان به واسطه جاذبه جنسی وطبیعی آنان و قوی بودن غریزه شهوانی شان، در معرض شهوت و تحریک شهوانی قرار دارد ، باید از این کاربه ویژه درمحل خلوت دوری شود.
هر گونه ارتباط و تماس بدنی دختر و پسرنامحرم و یا با هم دست دادن از نظر شرعی حرام است.
نگاه مرد به بدن زن (چه با قصد لذت یا بدون آن ) اشکال دارد و حرام است؛ هم چنین نگاه کردن زن به بدن مرد نامحرم نیز حرام است، ولی نگاه کردن به صورت و دستهای زن نامحرم تا مچ ، اشکال ندارد، به شرط آن که به قصد لذت نباشد و یا زمینه و مقدمه ای جهت تحریک جنسی و مایه فساد و گناه نگردد، هم چنین نگاه کردن زن به بدن مرد نامحرم(به آن مقداری که معمولاً نمیپوشانند) مانند سر و صورت و گردن و مقداری از پا و دست اشکال ندارد. (1)
خلوت کردن {و قدم زدن} دختر و پسر نامحرم باهم ( اعم از فامیل و غیر فامیل ) در اتاق یا خانه دربسته{ یا کوچه و خیابان خلوت که محل رفت و آمد دیگران نباشد}، حرام است. چه به عبادت یا به بحث و جدل علمی اشتغال داشته باشند، یا نه ؛ زیرا از آن جایی که مقدمه گناه ، گناه است ، غریزه جنسى و وسوسه شیطانى ممکن است هر لحظه انسان را از مسیر دین خارج کند.
قرآن در دو جا یعنی یکی در سوره مائده آیه 5 و دیگری در سوره نساء آیه 25 زنان و مردان را از داشتن روابط دوستانه با نامحرم برحذر داشته است و آن را مورد مذمت قرار داده است. آیه 25 سوره نساء به مردان می گوید با دخترانی که روابط دوستی مخفیانه ای با دیگران داشته اند ازدواج نکنید... «فانکحوهن باذن اهلهن و اتوهن اجورهن بالمعروف محصنات غیر مسافحات و لا متخذات اخدان» یعنی آنان را با اجازه خانواده هایشان به همسری خود در آورید و مهرشان را به طور پسندیده به آنان بدهید (به شرط آنکه) پاکدامن باشند و زناکار و دوست گیران پنهانی نباشند.
در آیه 5 سوره مائده نیز به مردان خطاب می کند و می فرماید شما با زنان پاکدامن مسلمان ازدواج کنید و خود نیز پاکدامن باشید نه زناکار و نه آنکه زنان را در پنهانی دوست خود بگیرید «... ولا متخذی اخدان ...»
بنابراین یک دختر یا یک پسر مسلمان که هر روز با یاد خدا روز را آغاز می کند و معتقد به دستورات الهی و قرآن کریم است هرگز این سخن خداوند را کنار نخواهد گذاشت،
امیرالمؤمنین (ع) فرمود: «الشهوات سموم قاتلات؛ (2) شهوتها و خواهشهاى نفسانى زهرهاى کشندهاند».
و نیز فرمود: «طهروا انفسکم من دنس الشهوات تدرکوا رفیع الدرجات؛ (3) نفس خود را از پلیدى شهوت رانى پاک سازید تا به درجات عالی و بلند در آخرت دست یابید».
قال رسول اللَّه (ص): «جاهدوا انفسکم على شهواتکم تحلّ قلوبکم الحکمة؛ (4) با شهوت تان مبارزه کنید تا حکمت و دانش در دلهاى شما وارد گردد».
پرسیده ای که آیا خانوادها حق دارند مانع ازدواج این دو جوان شوند بدون اینکه دلیلی عقلی و منطقی بیاورند صرفا به دلیل اینکه دوست ندارند کسی حرفی پشت سرشان بزند؟
توجه شما را به نکات ذیل جلب مینمایم:
1- با رابطه احساسی نمیتوان به زوایای پیدا و پنهان طرف مقابل دست یافت. زوایایی که کوچک ترین آن موفقیت ازدواج را در هالهای از ابهام قرار میدهد، بلکه چه بسا رابطه احساسی مانع از شناخت لازم برای یک ازدواج سالم و موفق خواهد شد.
یکی از توصیه های روان شناسان، ترک دوستی و علاقه های شدید و عشق قبل از ازدواج است. چون عشق و احساس فروغ و پرتو عقل و اندیشه را برای انتخاب صحیح کم می نماید.
معمولاً شخصیت حقیقی و انتظارات واقعی طرفین، در پشت وابستگی عاطفی ـ روانی مخفی میماند. بعد از ازدواج با برملا شدن واقعیت عریان و بدون مخفی کاری طرفین بروز بسیاری از اختلافات ریز و درشت محتمل است. برای باور این مطلب کمی به زندگی افرادی از این نوع نظر بیفکنید.
2- عشق و علاقه ابتدایی برای شروع و آغاز زندگی مناسب است ، اما در ادامه زندگی مسایل دیگری به وجود می آید که می تواند زندگی را مستحکم و ثابت و پایدار نگه دارد. یکی از آن مسایل پشتیبانی افراد خانواده است . که در مشکلات متعدد می توانند راهگشای موثری باشند.حال اگر پشتبانی وجود نداشته باشد ، یا حتی در مقابل مخالفت پدر دختر یا پسر باشد، آسیب های چنین وصلتی بسیار خواهد بود.
عشق و علاقه زیاد می تواند فیلتری برای ندیدن معایب شخص مقابل و دلایل منطقی مخالفت پدر و مادر خانواده قرار گیرد؛ بنابراین در تصمیم شما در فضای احساس و از روی عشق و علاقه به هیچ روی صحیح نیست، حتی اگر مخالفت افراد خانواده را در پی نداشته باشد.
پس لازم است ببینید دلیل مخالفت پدر و مادر چیست. حتما از آینده این وصلت نگرانی دارند . با نگاهی تیزبین و به دور از هر گونه احساسات به حکمتهای پیدا و پنهان این مخالفت بیندیشید، چه بسا مصلحتی الهی در این امور را مشاهده نمایید. اگر دلیل موجهی برای مخالفت ندیدید ، سعی کنید به گونه ای = با زبان عاطفه ، احساسات ، منطق و یا استفاده از حیطه های دیگر = نگرانی آن ها را بر طرف کنید .
برای قانع کردن پدر و مادر سعی کنید از افراد مورد قبول و اطمینان شان استفاده نمایید . قطعا اگر در میان اقوام و فامیل چنین کسی باشد، بر دیگران تقدم دارد . اگر نشد، از دوستان ، آشنایان و همسایه های مورد قبول و وثوق، و در مرحله آخر از افراد معتمد محل یا امام جماعت مسجد و مانند آن استفاده کنید .
برخی روان شناسان متدین می گویند : در مواردی که از یک سو دختر یا پسر از جهت سنی و رشد عقلی در وضعیتی خاص به سر می برند وخیر و صلاح خود را تشخیص می دهند و از سویی دیگر پدر و مادر به دلیل عدم تشخیص موضوع یا وابستگی به برخی آداب و سنت های قومی و خانوادگی با ازدواج فرزندان شان مخالفت می کنند ، جهت به دست آوردن دل پدر و مادر و جلب رضایت آنان
می توان از احساسات و عواطف پدر و مادر بهره برد، نظر ایشان را به ازدواج مساعد ساخت، مثلا با یک سناریوی عاطفی از پیش تعیین شده مثل تمارض (خود را به مریضی زدن) بیخوابی (یا خوابهای پریشان دیدن) بیاشتهایی و... به صورت ساختگی فاصله روانی پدر یا مادر را با این ازدواج کم نمایید .
اگر همه راه های پیشنهاد شده را به درستی و به دور از عجله رفتی و نتیجه نگرفتی و بخواهید که به رغم همه مشکلات با فرد مورد نظرتان بدون حصول رضایت خانواده ازدواج کنید، اشکال ندارد، ازدواج حق شما است. اما سعی کنید بی احترامی نسبت پدر و مادر نشود.با توجه به رشد سنی و عقلی تان آنان حق مخالفت ندارند . مخالفت آنان موجب بطلان عقد تان نمی شود . اما این کار ممکن است باعث شود در آینده،با برخوردهای سرد ، احیانا خشن ، توهین آمیز آن ها روبرو شوید. پس باید خود را برای آن روز آماده کنید ، مواظب باشید که برخورد شما و همسر آینده تان با آن ها به گونه ای باشد که دغدغه ها و ناراحتی های آنان پس از ازدواج جبران شود . رضایت قلبی شان جلب گردد . مجبور شوند به انتخاب تان تحسین بگویند . از مخالفت و ملامت کردن های خود پشیمان گردند .
موفق و سربلند باشید
پی نوشت:
1. ناصر مکارم، مجموعه استفتائات جدید، ص 227 ، م 805؛ فاضل لنکرانی، جامع المسائل، ص 482، م 1715.
2. غررالحکم، ج 1، ص 30.
3. همان، ج 2، ص 472.
4. ورام بن ابی فراس ، مجموعه ورام، ناشر : مکتبة الفقیه - قم ، ج 2، ص 122.