حرام بودن پاسور

پاسخ:
@@با عرض سلام و تشکر از ارتباط تان با اين مرکز
مبنا و دليل حرام بودن انواع بازي ها دو چيز است:
1- ابزار قمار بودن،
2- برد و باخت.
در صورت اوّل اگر ثابت شود که وسيله بازي، جزء وسايل قمار است، يعني از اوّل كه اين وسيله ايجاد شد، براي قمار بوده و الان نيز به عنوان وسيله قمار شناخته مي شود، بازي با آن حرام است، چه برد و باخت باشد و چه نباشد. علت اين حكم رواياتي است كه در اين موارد ذكر شده است.
در صورت دوم ممکن است وسيله قمار نباشد، اما شرط برد و باخت و سود و زيان مالي شود، حرام است، مثلا بازي فوتبال يا بازي هاي كامپيوتري، با شرط برد و باخت، قمار و حرام محسوب مي شوند.
به برخي از ادله به اختصار اشاره مي كنيم در قرآن كريم آمده است :‌
يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا إِنَّمَا الْخَمْرُ وَ الْمَيْسِرُ وَ الْأَنْصابُ وَ الْأَزْلامُ رِجْسٌ مِنْ عَمَلِ الشَّيْطانِ فَاجْتَنِبُوهُ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ؛ (1)
اى كسانى كه ايمان آورده‏ايد! شراب و قمار و بت‏ها و ازلام (نوعى بخت‏آزمائى)، پليد و از عمل شيطان است، از آن ها دورى كنيد تا رستگار شويد!
در برخي از روايات هم معصومين عليهم السلام با اشاره به همين آيه ، قمار را جايز ندانسته اند:
رواي جابر عن أبي جعفر- عليه السّلام- قال: «لمّا أنزل اللّه على رسوله إِنَّمَا الْخَمْرُ وَ الْمَيْسِرُ وَ الْأَنْصابُ وَ الْأَزْلامُ رِجْسٌ مِنْ عَمَلِ الشَّيْطانِ فَاجْتَنِبُوهُ‏ قيل: يا رسول اللّه، ما الميسر؟ قال: كلّ ما تقومر به حتّى الكعاب و الجوز؛(2)
جابر از امام باقر عليه السلام روايت كرده است : زماني كه آيه مذكور بر پيامبر صلي الله عليه و آله نازل شد، مردم پرسيدند: ميسر چيست ؟ فرمود:‌ هر چيزي كه با آن قمار كنند حتي پاره استخوان و گردو .
نيز اسحاق بن عمار از امام صادق عليه السلام نقل مي كند:
قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع الصِّبْيَانُ يَلْعَبُونَ بِالْجَوْزِ وَ الْبَيْضِ وَ يُقَامِرُونَ فَقَالَ لَا تَأْكُلْ مِنْهُ فَإِنَّهُ حَرَامٌ ؛
به امام صادق عليه السلام عرض كردم كه اطفال با گردو و تخم مرغ بازي مي كنند و با آن قمار مي نمايند، فرمود: از آن نخور كه حرام است .(3)
بنابراين فقها با توجه به آيات و رواياتي كه در اين باب آمده است فرموده اند: اگر پاسور وسيله قمار شمرده شود، بازي با آن در هر صورت حرام است.
دقيقا همين حالت راجع به شطرنج نيز وجود دارد. اگر شطرنج امروزه از حالت قمار بودن خارج شده باشد، بازي با آن هم البته بدون برد و باخت اشكالي ندارد . بر همين اساس است كه برخي از مراجع در مورد شطرنج نيز گفته اند که اگر شطرنج وسيله قمار نباشد يا از قمار بودن خارج شود و به عنوان بازي فکري باشد و شرط برد و باخت در آن نيز نشود، اشکالي ندارد.(4)
بنابر اين بازى با ورق‏هايى كه عرفاً، آلات قمار محسوب مى‏شوند، مطلقا جائز نيست، ولى بازى با ورق‏هايى كه عرفاً آلت قمار محسوب نمى‏شوند، بدون شرط بندى اشكال ندارد.
بازى با هر چيزى كه مكلّف تشخيص دهد از آلات قمار است و يا در آن شرط بندى شود، به هيچ وجه، جائز نيست.
بازى با هر وسيله‏اى كه جزء آلات قمار به حساب نيايد، بدون شرط بندى، اشكال ندارد. (5)
حال ممکن است اين آلات در فضاي بيرون از نرم افزارها صورت بگيرد. مانند کارهايي که قمار بازها با ورق هاي پاسور بازي مي کنند . ممکن است شکل و عکس همان با آن ويژگي ها در فضاي مجازي (کامپيوتر) بازي و دست به دست شود. در هر دو صورت يک نوع تقلب و گردش و دست به دست شدن با اين آلات صورت مي گيرد. فقها بازي با اين آلات را گرچه يک طرف بازي، کامپيوتر باشد ، جايز ندانسته اند و گرچه برد و باخت مالي هم در کار نباشد .
بازي هاي كامپيوتري، مانند پاسور ، حکم بازي با آلات قمار را دارد و جايز نيست، هر چند بدون برد و باخت باشد. (6)

پي نوشت ها:
1. مائده(5) آيه 90 .
2. وسائل الشيعه ،ج 12 ،ص 119 ،كتاب التجاره ،باب 35 از ابواب ما يكتسب به ،حديث 4.
3. اصول كافي ،ج 5 ،ص 124.
4. امام خميني، ‌استفتائات، ‌ج 2، ‌ص 10، ‌سؤال 20 و21؛ آيت الله مكارم شيرازي، استفتائات جديد، ص 151 ،سؤال 543.
5.آيت الله خامنه اي، استفتائات،(رساله اجوبه الإستفتاء) سؤال1122 .
6. همان . م 1125.