من تا به حال فقط با نماز غفیله آشنا بوده ام.
پرسشگر گرامي با سلام و سپاس از ارتباط تان با اين مرکز.
نماز هاي مستحبي را نافله مي گويند و بر دو قسم است :
1 ـ مبتدئه.
2 ـ مرتبه .
مبتدئه نافله اي است كه وقت معيني نداشته باشد . در هر وقت از شبانه روز مي توان خواند. چون نماز خواست خداوند متعال است ، هر وقت انسان خواست مي تواند دو ركعت نمار مستحبي بخواند . خواه قبل از نماز واجب بخواند يا بعد از نماز واجب و يا در هر وقت از شبانه روز . البته نماز مستحبي خواندن در برخي از اوقات کراهت دارد، به اين معنا که ثوابش کمتر است ، مانند اينکه بعد از نماز صبح تا طلوع آفتاب خواندن نماز مستحبي کراهت دارد . هنگام طلوع خورشيد تا وقتي که خورشيد بالا بيايد . هنگام غروب خورشيد خواندن نماز مستحبي کراهت دارد. کراهت در اين مواقع به معناي اين است که ثوابش کم تر است . (1)
اما نوافل مرتبه، نافله هاي شب و روز و آن در غير روز جمعه 34 ركعت است که برخي از اين نوافل قبل از نماز واجب است و برخي از اين ها بعد از نماز واجب :
1 - نافله نماز صبح، دو ركعت، قبل از نماز صبح.
2- نافله نماز ظهر، هشت ركعت، قبل از نماز ظهر.
3- نافله نماز عصر، هشت ركعت، قبل از نماز عصر.
4- نافله نماز مغرب،چهار ركعت، بعد از نماز مغرب.
5- نافله نماز عشا، دو ركعت نشسته، بعد از نماز عشا.
در مسافرت خواندن نافله هاي نماز هاي چهار رکعتي جايز نيست. (2)
6- نافله شب،يازده ركعت است که وقتش از نصف شب تا اذان صبح است . بهتر است نزديک اذان صبح خوانده شود . هشت ركعت آن«نافله شب»نام دارد، دو ركعتش به نام«شفع»، يك ركعت ديگرش به نام«وتر»است. در روز جمعه بر شانزده رکعت نافله ظهر و عصر ، چهار رکعت اضافه مي شود. (3)
در حديث است: نمازهاى نافله، به منزله هديه است و در هر صورت، پذيرفته مىشود.(4)
نماز مستحب را، هم مىتوان ايستاده خواند، هم نشسته. در نماز مستحب، مىتوان فقط سوره حمد خواند و به ركوع رفت. در نماز مستحب، شك ميان ركعت اول و دوم، نماز را باطلنمىكند و نمازگزار مىتواند تصميم بر هر كدام بگذارد. انجام كم و زيادهاى اشتباهى در نماز مستحب، سجده سهو ندارد .
براى نمازهاى واجب، بهتر است انسان به مسجد برود ، ولى در باره نوافل، چنين دستورى نيست.
اين ساده گيرىها براى تشويق افراد به اين عبادتهاى سازنده است. حتى اگر نماز مستحب را كسى در وقتش نتوانست بخواند، قضاى آن را مىتواند انجام دهد، كه در اين صورت، طبق حديث، خداوند افتخار كرده و به فرشتگان مىفرمايد: به بندهام بنگريد! چيزى را كه بر او واجب نكردهام، قضا مىكند! در حديث ديگرى افزوده شده : شما را شاهد مىگيرم كه او را آمرزيدم.(5)
در حديثى آمده: نماز نافله، جبران كننده نواقصى است كه در نمازهاى واجب است.(6)
و...همچون صدقهاى است كه انسان مىپردازد.(7)
پي نوشت ها:
1 . شهيد اول ، الدروس الشرعية في فقه الإمامية، ج1، ص 143.
2. تحرير الوسيله ،ج 1 ،کتاب الصلاه ،م 1 .
3. توضيح المسائل مراجع، ج 1 ، ص 446، مسئله 764.
4. قصار الجمل، واژه النافله.
5. بحار، ج 84، ص 43؛ وسائل، ج 3، ص 56.
6. مستدرك الوسائل، ج 1، ص 177.
7. قصار الجمل، واژه النافله.