توبه

پرسشگرگرامي باسلام و تشکر از ارتباطتان با اين مرکز
نامه شما قبل از هر چيز نشان روح پاك و بي آلايش شما است . از اين كه در عنفوان جواني در انديشه ساختن روح و جان خويش برآمده تا با عزم و اراده قوي در عروج عاشقان و بزم دل‌سپردگان به وادي نور قدم نهيد، خرسنديم و به شما تبريك مي گوييم ‌. اميدواريم كه اراده پولادين خود را به كار بسته و روح خويش را از زندان معاصي رهايي بخشيد. در اين صورت ‌، نسيم دلنواز عفو و رحمت پروردگاري كريم و رئوف كه تائبان درگاهش را در شمار محبوب ترين بندگان مي‌شمرد، شامل حالتان خواهد شد.
جوان عزيز!‌چه زود به ارزيابي و شناخت خويش همت گماشتي و بر خود فائق آمدي . اين حال خوش و تداوم راهِ خود شناسي را از دست مده. بدان كه حقيقت توبه، پشيماني است و علامتش، آه و اندوه و حسرتي است كه جانش را فرا مي گيرد و از خوف و بيم آثار گناه رنج مي برد. تا آن سوز و اندوه و اين خوف و بيم بر جان كسي نيفتد، توبه كامل حاصل نشده است. در سايه چنان سوز دروني است كه آثار هلاكت بار معصيت از قلب و روح زدوده مي‌شود، و دل، صاف و رقيق مي گردد و در شما اين‌ آثار و نشانه ها به خوبي مشهود است.
وقتي سوز و اندوه و پشيماني، دل را فرا گرفت، شيريني گناه به تلخي مبدل مي‌شود، به گونه اي كه هرگاه به ياد گناه مي افتد، خاطرش آزرده و دچار عذاب روحي و وجدان مي گردد. چنين حالتي، نشانه توبه و بازگشت انسان به خدا و لطف و رحمت خاص حضرت حق به گناهكار است. بنابراين نبايد بيش از اين خود را آزار دهيد و نبايد عذاب روحي همچنان بر شما مسلط باشد. مواظب باشيد که به نااميدي کشيده نشويد. تنها شيطان است كه از درگاه خداوند رانده شده و رجيم است. كَرَم و لطف خداوند چنان وسيع و گسترده است كه اگر فرعون و ساير طاغوت هاي تاريخ هم توبه مي كردند،حق تعالي توبه آنان را مي پذيرفت و از گناه آنان مي گذشت. فراموش نکنيد که نااميدي از خدا، گناهش از گناه نگاه به تصاوير مستهجن و زشت بالاتر است . به خصوص آن كه از اين گناه نجات يافته ايد.شخصي در محضر حضرت امام رضا(ع) گفت: خدا لعنت كند هر كسي را كه با علي (ع) جنگيد. حضرت به او فرمود: "قل إلاّ من تاب و اصلح؛ بگو مگر كسي كه توبه كرد و خود را اصلاح نمود".(1)در صورت تحقق توبه از انسان شکي نيست که خداوند آن را مي‌پذيرد. اين بشارت را خداوند در قرآن داده است: «هو الّذي يقبل التوبة عن عباده ويعفو عن السيئات؛(2) خدا است که توبة بندگانش را مي‌پذيرد و گناهان آنان را عفو مي‌نمايد».
بنابراين نگران گناه قبلي نباشيد . همه گناهان از جمله نگاه به تصاوير مستهجن , در دنيا قابل اصلاح و جبران و در نتيجه قابل بخشش و آمرزش الهي است. براي توبه از نگاه به تصاوير مستهجن تنها پشيماني و عزم بر ترک آن لازم است که در شما اين دو، وجود دارد . در توبه هميشه به روي بندگان گناهكار باز است و امكان بازگشت فراهم مي باشد.
اين درگه ما درگه نوميدي نيست صد بار اگر توبه شكستي باز آي
توبه حقيقي چنان انسان را دگرگون مي‌کند که گويي هيچ گناهي را مرتکب نشده است. پذيرش توبه شرايط خاصي دارد. هر گاه آن شرايط محقق گشت، توبه نيز مورد قبول حق تعالي قرار مي‌گيرد.(3)
خداوند در آيات کثيري به گناهکاران و کساني که به خود ستم کردند و خودشان را در معرض معصيت قرار دادند، توصيه کرده است که توبه کنند و رابطه بين خود و خدا را اصلاح کنند. خداوند همة گناهان آنان را خواهد بخشيد، قرآن مجيد مي‌فرمايد: «مگر کساني که توبه کردند و به اصلاح کارهاي فاسد خود پرداختند و آن چه را کتمان کرده بودند بيان کنند. در اين صورت توبه آن ها را مي‌پذيرم و من بسيار عذرپذير و قبول کننده توبه و مهربانم».(4)
چه کسي در وفاي به عهد راستگوتر از خداوند است؟ قرآن مجيد وعده داده که خداوند توبه را از بندگانش مي‌پذيرد.(5) بنابراين گناهکاري که به گناه خويش اعتراف دارد و از آن پشيمان است و عزم جدّي بر ترک گناه و جبران گناهان گذشته از حق النّاس و حق اللَّه دارد، بايد به قبولي توبه خويش و رحمت و مغفرت خداوند اميدوار باشد.
نگاه به تصاويرشهوت آميز اثرات سويي بر روح و روان انسان مانند : ريشه دواندن هواي نفس و شهوت ، ايجاد غفلت.كور شدن عقل و قلب از آينده و عاقبت نگري.ايجاد و تداوم حسرت و اندوه به واسطه اشتباهات فكري و علمي ناشي از آن ، فاصله گرفتن از فطرت توحيدي دارد . توصيه مي کنيم براي فرار از دام هاي شيطان که از جمله آنها نگاه به تصاويرشهوت آميزاست به امور ذيل دقت نمايي :
1- طرد افکار شيطاني:
براي کنترل نگاه، بايد انديشه را از نفوذ افکار شيطاني دور نگه داشت، زيرا گام نخست در انحراف، فکر کردن درباره آن است. امام علي(ع) مي‏فرمايد: «کسي که در اطراف گناه بسيار بينديشد، سرانجام به آن گناه کشيده خواهد شد».(6)
2- پرهيز از عوامل تحريک‌زا:
تخيلات تحريک کننده، رفت و آمد در جاهايي که نامحرم است، گفت و گو با نامحرم، ديدن فيلم‏ها و عکس‏هاي مبتدل، زمينه را براي چشم چراني فراهم مي‏کند. از تمام چيزهايى كه به نوعى غريزه جنسى شما را تحريك مى كند ، مانند خوردن بيش از حد غذاهاى پروتئينى مثل گوشت، خرما، عسل، تخم مرغ، فلفل، پياز ، همچنين از گوش دادن به موسيقى ها و اشعار عاشقانه يا صحبت كردن و فكر كردن در امور جنسى و هر چيز كه در احساسات شهوى را تقويت مى كند بپرهيزيد.
3- دقت در دوست‌يابي:
بررسي‏ها نشان مي‏دهد که نوجوانان، اوّلين قدم‏هاي انحراف و تباهي را به کمک دوستان ناباب برداشته، سپس در سراشيبي سقوط قرار گرفته‏اند.(7) آلودگي و انحراف، به سرعت از طريق دوستان نا اهل به افراد پاک و سالم سرايت مي‏کند و چشم چراني از اين قاعده مستثنا نيست. امام علي(ع) مي‏فرمايد: «از معاشرت با مردم فاسد بپرهيز که طبيعت تو، ناخودآگاه ناپاکي را از طبع آن ها سرقت مي‏کند».(8)
4 - به عواقب بد گناه فكر كنيد . كتاب گناهان كبيره شهيد دستغيب شيرازى را مطالعه نماييد.
5 - تصميم بگيريد اين عمل تكرار نشود ، به اين صورت كه روى كاغذى بنويسيد: « مى توانم، موفق مى شوم، ديگر بس است». نوشته را هميشه با خود داشته باشيد . در وقت انجام گناه آن را به ياد آوريد . به مضمون آن پاى بند باشيد.
6-رابطه خود را با مسايل عبادي و دعاها بيش تر كنيد. پيمودن راه مبارزه با نفس، نياز به اراده قوي و پشتباني الهي دارد . با انجام اعمال عبادي و طلب و درخواست توفيق از خدا ميسر مي شود.
7- هر بار به گناهي آلوده شديد، زود توبه نماييد تا گناه هر چه زودتر پاك شود.
8- با خود عهد و نذر شرعي ببنيديد كه در صورت ارتكاب گناه در هر بار ، كاري انجام دهيد ، مثلاً‌يك يا سه روز روزه بگيريد.
موفق و سربلند باشيد.

پي نوشت ها:
1. وسايل الشيعه، ج 11، ص 266.
2. شورى (42) آيه 25.
3. جهت آگاهي از توبه و مسائل آن کتاب «توبه از ديدگاه قرآن و حديث» نوشته عليرضا حسني را مطالعه کنيد.
4. بقره (2) آيه 160.
5. شوري (42) آيه 25.
6. غررالحکم، ج 5، ص 321.
7. محمدعلي سادات، راهنماي پدران و مادران، ج 1، ص 99.
8. ابن ابي الحديد، شرح نهج البلاغه، ج 20، ص 272.