چند سوال عمومی در مورد برزخ

پرسش 1:
چند سوال عمومي در مورد برزخ شرح : براي انسان در عالم برزخ ممکن است که همسر و خانواده خود را بشناسد؟
پاسخ:
با سلام و تشكر به خاطر ارتباطتان با اين مركز.
از نظر عقلي به نظر نمي رسد كه مانعي براي امكان اين امر وجود داشته باشد،به علاوه كه از نظر نقل روايات متعددي ذکر شده که دلالت دارد که مؤمنان در برزخ و قيامت يکديگر را مي‌بينند و مي‌شناسند که به چند روايت اشاره مي‌کنيم.
علامه طباطبائي در کتاب حيات پس از مرگ از قول شيخ مفيد در کتاب امالي حديثي از امام صادق (عليه السلام) نقل فرموده :
هنگامي که خدا روحي را قبض مي‌کند ، روح را به شکلي همانند آنچه در دنيا داشته ،به بهشت مي‌فرستد. اين ارواح در آن جا مي‌خورند و مي‌نوشند . هنگامي که شخصي بر آنان وارد مي‌گردد، آن ها را به همان شکلي که در دنيا داشته اند مي‌شناسند.
آيت الله دستغيب در کتاب معاد، ص 60 در حديث ديگري از امام صادق (عليه السلام) نقل مي‌کند که ارواح با صفات اجساد در بستاني از بهشت قرار دارند. يکديگر را مي‌شناسند و از يکديگر سؤال مي‌کنند . هنگامي که روح تازه اي بر آن ها وارد مي‌شود مي‌گويند: او را رها کنيد زيرا از هول عظيمي به طرف ما مي‌آيد (يعني از وحشت مرگ) سپس از وي مي‌پرسند: فلان کس چه شد؟ اگر بگويد : زنده بود، اظهار اميدواري مي‌کنند (که نزد آن ها بيايد) ولي اگر بگويد: از دنيا رفته بود، مي‌گويند :سقوط کرد (اشاره به اينکه به دوزخ رفته است) .(1)
البته اين روابط بسته به ميزان آزادي عملي است كه در برزخ به اموات داده مي شود كه آن هم رابطه مستقيمي با اعمال و رفتارهاي انسان در دنيا دارد. اگر دو نفر هر دو در دنيا از جمله نيكوكاران و مومنان باشند ، در برزخ (قبر) امكان ملاقات آن ها بسيار است .در هر حال بايد گفت امكان اين امر با توجه به برخي شرايط و ويژگي ها وجود دارد .

پي‌نوشت‌ :
1. حيات پس از مرگ، ص 44.

پرسش 2:

در عالم برزخ نيکان هر چه از خدا بخواهند فراهم است. در مورد آخرت چطور؟
پاسخ:
عالم برزخ از نظر آسايش و رنج نمونه و جلوه‌اي از عالم آخرت و قيامت است .از اين رو در روايتي آمده: «القبر اما روضه من رياض الجنه او حفره من حفر النيران؛(1) قبر (برزخ)انسان يا باغي از باغ‌هاي بهشت است، و يا چاهي از چاه‌هاي دوزخ»، بنابراين اگر در برزخ ( قبر) صالحان به برخي از آرزوهاي خود خواهد رسيد و از برخي نعمت‌ها برخوردار خواهد شد، در بهشت به طريق اولي چنين است .
قرآن کريم به صراحت فرمود: «و فاکهة مما يتخيرون و لحم طير مما يشتهون، جزاءا بما کانوا يعلمون؛ (2) هر نوع ميوه که برگزينند و گوشت مرغان از هر نوع که مايل باشند به بهشتيان مي‌رسد». طبق اين گونه آيات معلوم مي‌شود در بهشت هر گونه آرزو و تقاضا و خواست برآورده مي‌شود . بهشتيان هرگز چيزي تقاضا نخواهند کرد مگر اين که به آساني به آن دست خواهند يافت. در قران به طور مطلق فرمود :« فيها ماتشتهيه الانفس وتلذ الاعيون زخرف ايه 71 در انجاست هر چه نفسها مايل باشد وچشمها ازان لذت بيبر د

لكم فيها ما تشتهي انفسكم و لكم فيها ما تدعون ؛ در آن جا براي شماست هر آنچه ميل داشته و هر آنچه طلب كنيد».
معلوم مي شود که در بهشت هر چه انسان مومن آرزو کند ،به آن مي رسد.

پي‌نوشت‌ها:
1-بحار الانوار، ج 6، ص250.
2-واقعه (56) آيه 20-21.

پرسش 3:

اگر در دنيا معشوقه اي داشتي و به او به هر دليل دست نيافتي و او ازدواج کند و در عالم ديگر هم من و هم او و شوهر ايشان از نيکان باشند و من طلب ايشان را داشته باشم ماجرا چطور مي شود؟
پاسخ:
ازدواج و همراهي با همسر يا فردي كه انسان در دنيا دوست مي دارد ،در برزخ و آخرت، امري ممكن و شدني است اما شروطي دارد و آن اينکه اولاً آن فرد هم اهل بهشت باشد . به علاوه او نيز تمايل به همسري فرد خواهان را داشته باشد و مانعي براي آن نباشد .
از امام صادق(ع) سؤال شد: آيا زن و شوهر مؤمن که وارد بهشت مي شوند، با هم ازدواج مي کنند؟ حضرت فرمود: خداوند عادل است. اگر مرد از زنش افضل باشد، اختيار با مرد است که زنش را بپذيرد يا نه. اگر پذيرفت، يکي از زنانش مي‌شود. اگر زن از شوهرش افضل باشد، اختيار با اوست. اگر همسرش پذيرفت ،همان شوهرش مي شود.(1)
در نتيجه در صورتي كه تمايل دو طرف در خصوص همسري در بهشت وجود داشته باشد و مانعي هم مانند اختلاف جايگاه دو نفر نباشد ،خداوند آن ها را به همسري هم در مي آورد ، زيرا خداوند در قرآن در وصف بهشت مي فرمايد:
«جنات عدن يدخلونها تجري من تحتها الانهار له فيها ما يشاؤُن کذلک يجزي الله المتّقين؛(2) به بهشت‌هاي جاويدان داخل مي شوند. در آن جوي‌هاي روان است. هر چه بخواهند براي شان مهيّا است. خدا پرهيزگاران را چنين پاداش مي دهد».
در هر حال در قيامت در صورت بهشتي بودن هر سه نفر و بودن آنان در يك مرتبه و مقام و تمايل زن به ارتباط با غير همسر دنيايي اش مي توان به وصال او رسيد ؛ اما در عين حال اگر اين گونه هم نشد، به دليل عدم محدوديت هاي مادي در عالم قيامت و فراهم بودن همه تمايلات و خواسته هاي بهشتيان ، چه بسا در غير اين فرض هم خداوند همسري بهشتي مانند همان زن در اختيار مرد خواهان او قراردهد .
در عين حال كه نبايد از ياد برد ميزان و كيفيت تمايلات و خواسته هاي انسان در عالم ديگر با توجه به درك حقايق عالم و حقايق دروني انسان ها و رسيدن به معرفت ناب و خالص و درك حقيقت لذت و سعادت بسيار متفاوت از خواسته ها و تمايلات دنيايي خواهد بود . نمي توان در اين جا از تمايلات آخرتي خود تصوير روشني داشت .

پي‌نوشت‌ها:
1. بحار الانوار، ج 8، ص 105.
2. نحل (16) آيه 37.

پرسش 4:
آيا اگر بداني حق الناس به صورت کامل به دست صاحب نمي رسد ،صدقه به نيت ايشان قبول است؟

پاسخ:
سوال اول : در صورتي که صاحب حق را مي شناسيد ،بايد سعي کنيد که حق را به او بر گردانيد. صدقه در اين صورت صحيح نيست.
سوال دوم : در صورتي که از اول با مسئول مربوطه توافق نکرده باشيد و مقررات هم اين گونه باشد که بايد هزينه را به صورت کامل پرداخت مي کرديد ،ضامن نصف ديگر شهريه هستيد .بايد به مسئول آموزش گاه اطلاع بدهيد . اگر او نصف ديگر را خواست، بايد پرداخت نماييد .(1)
پي نوشت :
1. سوال تلفني از دفتر (7746666-0251) آيه الله خامنه اي .