آیا عزاداری به سبک شور جایز است؟
آیا هروله کردن در مراسم عزاداری جایز است؟
پاسخ:
پرسشگرگرامي باسلام و تشکر از ارتباط تان با اين مرکز
اصل عزاداري و نوحه خواني خصوصاً بعد از حادثة جانگداز كربلا، همواره مورد تأكيد و سفارش بسيار امامان معصوم (ع) بوده است.
امام باقر(ع) به كساني كه روز عاشورا نمي توانند به زيارت امام حسين بروند، دستور مي دهد: بر حسين(ع) ندبه و عزاداري و گريه كنند . به اهل خانه خود دستور دهند بر او بگريند. نيز در خاندانش با اظهار گريه و ناله بر حسين(ع) مراسم عزاداري بر پا كنند . يكديگر را با گريه و تسليت گويي در سوگ حسين(ع) در خانه هاي شان ملاقات كنند.(1)اصل اين سنت در ميان عرب ها رواج داشته و بعدها در دوران صفويه توسعه يافت . در عصر قاجاريه بيشتر رواج پيدا كرد.(2) اکنون به صورت موجود در آمده است.
اما استفاده از ابزار خاصي نظير زنجير، طبل، بر پا داشتن عَلَم و نظاير آن، بعد ها متداول گشت . اكنون به عنوان عزاداري سنّتي جايگاه خاصي نزد شيعيان دارد ،در عين حال همان طور كه زنان و برخي از مردان در عزاي نزديك ترين افراد خود، به سر و صورت يا به سينه و روي زانوي خود مي زنند، در عزاي امام حسين نيز به همان صورت و يا به صورت منظم و به شكل هيأت هاي عزاداري مرسوم شده است .
بنابراين اصل عزاداري و سوگواري ريشه در دين داشته و از معصومان به ما رسيده است. اما چگونگي آن مانند سينه زني و زنجير زني ، سياه پوشي و...تا حدود زيادي با شيوه هاي قومي ، ملي و سنت هاي اجتماعي عجين و تابع فر هنگ وشرايط جامعه مي باشد .
اما هر شيوه ديگري كه ابداع شود، بايد چند ويژگي را داشته باشد:
1.بايد با شكل ها و صورت هاي طبيعي عزاداري همخواني داشته باشد.
2.بايد بتواند توده هاي مردم و عموم را به خود جلب و با خود همراه سازد.
3.نبايد موجب كمرنگ شدن اصل عزاداري و وهن آن و پرداختن به مسايل جانبي گردد.
شايد بتوان گفت که هروله کردن نشان دهنده اوج مصيبت و براي شور بخشيدن به سينه زني ها باشد.
لخت شدن نيز براي کمال همدردي با رنج ها ومصيبت هاي شهداي کربلا و اهل بيت امام حسين مي باشد .
البه در مورد شکل وکيفيت برخي از عزادي هاي موجود دقت بيش تري لازم است تا از حرکاتي که موجب وهن و بي حرمتي به اهل بيت است .و احيانا منجر به ضرر و آسيب رساندن به خود مي گردد، پرهيز شود.
هروله کردن و عزاداري به سبک شور در مجالس عزاداري اهل بيت در صورتي که موجب وهن و سبک شدن مجلس اهل بيت (ع) نباشد، اشکال ندارد.(3)
پي نوشت ها:
1. جواد محدثي، فرهنگ عاشورا، ص 312.
2. همان.
3. سوال از دفتر رهبري.