آیا گناه بزرگی مثل زنا با توبه قابل بخشش است؟
در سوره نور آمده شخص زناکار فقط با یک زناکار ازدواج کند،در اینصورت اگر زنا با توبه قابل بخشش باشد شخص میتواند با فردی مومن ازدواج کند؟
پرسشگر گرامي با سلام و سپاس از ارتباطتان با اين مرکز
خداوند متعال راه توبه و برگشت را به روي انسانها گشوده است. آنان ميتوانند با توبه و استغفار، گناهان گذشتة خود را جبران کنند .پس از توبه و انابه به درگاه خدا ديگر بار راه تقوا و عبادت را پيش گيرند. به اين جهت قرآن مجيد و روايات اهل بيت(ع) مردم را به توبه دعوت و تشويق نمودهاند. خداوند فرموده است: «قل يا عبادي الّذين أسرفوا علي أنفسهم لا تقنطوا مِن رحمة الله إنّ الله يغفر الذّنوب جميعاً إنّه هو الغفور الرّحيم وأنيبواإلي ربّکم؛(1) اي بندگان خدا که بر خود اسراف و ستم کردهايد، از رحمت خداوند نا اميد نشويد که خدا همة گناهان را ميآمرزد و به درگاه پروردگارتان انابه کنيد».
گناه از لحاظ كميت، هر اندازه بزرگ و زياد باشد ـ حتي اگر به اندازة گناه همة جن انس از آغاز آفرينش تا انتهاي عالم باشد ـ از لطف و رحمت خدا بيش تر نسبت، بلكه قابل قياس نميباشد. رسول خدا(ص) ميفرمايد: «اگر مرتكب گناهان بسياري كه زمين و آسمان را فرا گيرد، شديد، اگر به راستي پشيمان شويد، خدا توبة شما را ميپذيرد».(2)
آيات ديگر نيز دلالت بر غفران و بخشش و عفو الهي دارند. غفران و عفو در لغت به معناي پاک کردن و محو کردن آثار (گناه) است.(3)
از پيامبر(ص) نقل شده است: «التائب من الذنب کمن لا ذنب له؛(4) کسي که از گناه توبه کند، مثل کسي است که گناهي نکرده است».
توبه که به معني پشيماني واقعي از معصيت است، موجب بخشش گناه شده ، صفحه قلب را از آلودگي پاک و تيرگي را مبدّل به روشنايي ميسازد. گناه هر چه باشد ، قابل توبه است . توبه از آن در درگاه الهي پذيرفته ميشود ، به شرط آن که توبه حقيقي باشد؛ يعني انسان از عمق دل توبه کرده باشد.
زنا و استمنا و بي بندوباري جنسي، فاسد کننده دنيا و آخرت است. کسي که مرتکب چنين اعمال شنيع شده، واجب و لازم است فوراً نادم شده و توبه کرده و به سوي خداوند باز گردد تا خود را از منجلاب بدبختي نجات دهد. رسول اکرم(ص) فرمود:«هر مرضي دارويي دارد . داروي گناهان استغفار و طلب عفو از پيشگاه ذات پاک الهي است».(5)
مکتب تربيتي اسلام تمام آلودگان به گناه را دعوت ميکند که براي اصلاح خويش و جبران گذشته از در توبه که در رحمت الهي است، وارد شوند و سعادت خود را باز يابند. امام زين العابدين(ع) در مناجات زيباي خود ميفرمايد:
«معبود من! تو کسي هستي که به روي بندگانت دري به سوي عفو گشوده و نامش را توبه نهاده و فرمودهاي: باز گرديد به سوي خدا و توبه کنيد، توبه خالص. حال که اين در رحمت باز است، عذر کساني که از آن غافل شوند و توبه نکنند چيست؟».(6)
خداوند نه تنها توبه را ميپذيرد. بلکه توبهکار واقعي را دوست دارد. گناهاني که خداوند حد براي آن ها مقرر داشته مانند زنا، واجب نيست کسي براي جبران گناهش نزد حاکم شرع اقرار کند تا بر او حد جاري نمايد، بلکه توبه زناکار، پشيماني از گناه و عزم بر ترک آن در آينده و سعي در استغفار ميباشد. در اين جهت فرقي بين زنا و گناهان ديگر نيست. کسي که زنا کرده، اگر توبه کند مي تواند با مومن ازدواج کند . آيه مورد نظر شما آيه سوم نور است: "الزَّانِي لاَ يَنكِحُ إِلَّا زَانِيَةً أَوْ مُشْرِكَةً وَالزَّانِيَةُ لاَ يَنكِحُهَا إِلَّا زَانٍ أَوْ مُشْرِكٌ وَحُرِّمَ ذلِكَ عَلَي الْمُؤْمِنِينَ" مفسران در اين مورد دو تفسير ارائه كردهاند:
تفسير اول: اين آيه در مقام بيان يك واقعيت عيني است، يعني ميخواهد بفرمايد: معمولاً افراد آلوده سراغ افراد آلوده ميروند، افراد پاك با افراد آلوده ازدواج نميكنند. در حقيقت مقصود اين آيه همان چيزي است كه در فارسي ميگويند:
كبــوتر با كبــوتر بـاز با بـاز كند همجنس با همجنس پرواز
اگر فردي با ايمان و پاك باشد، به سراغ افراد آلوده نميرود، يعني به صورت تكويني و فطري انسانهاي خوب، و مومن به دنبال، همسران پاك و شايسته ميروند.
ناريان مر ناريان را طالبند نوريان مر نوريان را جاذبند
تفسير دوم: اين آيه يك حكم شرعي را بيان ميكند، به اين ترتيب كه مؤمنان حق ندارند با افرادي كه مشهور به بدكارگي هستند، قبل از توبه ازدواج كنند، اين كار بر مؤمنان حرام است. اما اگر، فرد زناكار و بدكار، توبه كند، ازدواج با او براي مؤمنان اشكالي نخواهد داشت.
تفسير دوم، هم موافق شأن نزول، و هم موافق برخي از احاديث اهلبيت است. در برخي از احاديث از امام باقر و امام صادق(ع)، حكايت شده كه اين آيه در مورد مردان و زناني است كه در عصر پيامبر اكرم(ص) آلوده بودند، خدا مسلمانان را از ازدواج با آن ها منع كرد و اكنون هم مردم مشمول اين قانون هستند، پس هر كس كه مشهور به عمل منافي با عفت شود، و حد زنا بر او جاري شود، سزاوار نيست كه مؤمني با او، ازدواج كند، مگر اينكه توبه كند و توبهاش ثابت شود.(7)
پيامبر فرمود: شخص زناكار، به هنگامي كه مرتكب اين عمل ميشود ،در حقيقت مؤمن نيست، نيز سارق به هنگامي كه مشغول دزدي ميشود، مؤمن نيست، چرا كه به هنگام انجام اين عمل، ايمان از او بيرون ميرود، همان طوري كه پيراهن را از تن بيرون ميآورد.(8) در حقيقت اين روايت اهميت اين موضوع را نشان ميدهد.
پينوشتها:
1. زمر (39) آيةو 54.
2. تفسير نمونه، ج 16، ص 374.
3. منجد، مادة غفر و عفو.
4. بحار الانوار، ج 16، ص 75.
5. محمدي ريشهري، ميزان الحکمه، ماده ذنب، شماره 6655، ج 2، ص 997.
6. مکارم شيرازي، اخلاق در قرآن، ج 1، ص 218.
7 . صافي، ج 3، ص 416 ـ 417.
8 . همان و اصول كافي، ج 2، ص 26.