سلام اگر شخصي وسيله اي را به كسي فروخته و در هنگام فروش وسيله خراب بوده ولي به خريدار گفته سالم است و جنس را فروخته (قيمت فروش 138 هزار و قيمت درست نمودن خرابي حدود 50 هزار ) حالا اگر با پولي كه گرفته با مقدار از آ ن فرش خريده يا با مقدار ديگر تخت خواب حالا فروشنده مي خواهد بداند درسي كه بر روي اين فرش خوانده حكم پول در آوردن از درس خواندنش چيست ؟يا حكم خوابيدن بر روي تخت خواب كه به منظور استراحت براي درس خواندن و حكم اين چيست ؟ براي حلايت از خريدار چه مقدار بايد به او بپردازد و چه مقدار از پولي كه از خريدار گرفته حرام است ؟ فروشنده در دانشگاه آزاد تحصيل مي كند سوال ديگر اگر شخصي وسيله اي را به كسي فروخته و در هنگام فروش وسيله خراب بوده ولي به خريدار گفته سالم است و جنس را فروخته (قيمت فروش 138 هزار و قيمت درست نمودن خرابي حدود 50 هزار )و در هنگام فروش گفته است جنس وسايلش كامل است اما يك وسيله از روي آن برادشته ( مانند يك سي دي ) حالا اگر بعد از مدتي سي دي را مي بيتد و يك نوشته بر روي سي دي بوده كه با ديدن اون نوشته يك فكر اقتصادي به ذهن فروشنده مي خورد حالا حكم اين فكر اقتصادي كه احتمال به انجام آن كار اقتصادي دارد چيست؟ و براي حلاليت چه مقدار بايد پرداخت كند ؟ و پولي كه از اين كار اقتصادي بدست مي آيد حكمش چيست ؟ حالا شايد تا زماني كه اين سي دي را به صاحبش پس بدهد چند بار ديگر آن سي دي را بيند و حكم كار هايي كه به واسطه ديدن نوشته روي سي دي به ذهنش مي رسد چيست ؟( حكم كار هاي اقتصادي كه به ذهن مي رسد به واسطه ديدن نوشته روي سي دي و از اون كار اقتصادي پولي بدست مي اورد ) حالا اگر بجاي سي دي پول سي دي رابه صاحب مي توان پس داد ؟
با سلام و آرزوي قبولي طاعات و عبادات شما در اين ماه عزيز؛ و تشكر به خاطر ارتباطتان با اين مركز؛
در فرض سؤال: اصل معامله صحيح است . وسايلي که با آن پول خريداري کرده است، معامله به ذمه مي شود و صحيح است . نماز خواندن با آن و استفاده و تصرف در آن وسايل اشکال ندارد. اما نسبت به مقداري که جنس داراي عيب بوده ، فروشنده نسبت به خريدار ضامن است . بايد مبلغ حدود 50 هزار توماني را که تفاوت بين قيمت سالم و عيب دار جنس مي باشد، به مشتري بر گرداند . اگر الآن مشتري را نمي شناسد، بايد اعلان کند تا مشتري را پيدا کند.
چنانچه مشتري پيدا شود و راضي به معامله نباشد، بايد تمام پول مشتري را برگرداند . اگر مشتري به اصل معامله رضايت دهد، تفاوت بين عيب دار و سالم بودن جنس را به مشتري بدهد.
اگر مشتري بر نگردد و فروشنده هم نتواند مشتري را پيدا کند، بعد از نا اميد شدن از پيدا شدن مشتري، مبلغ تفاوت بين قيمت سالم و عيب دار را از طرف مشتري صدقه بدهد.
حکم برداشتن سي دي از روي جنس نيز حکم عيب دار بودن جنس را دارد . ارزش سي دي را نسبت به جنس بايد از اهل خبره سؤال کند . بايد اصل سي دي يا تفاوت قيمت آن را به مشتري بر گردانيد و به مشتري بگويد سي دي را برداشته ام . اگر مشتري قبول نکند يا بايد سي دي را به او بدهد يا معامله را فسخ کند .
اگر مشتري هر چند با اعلان کردن بر نگردد، به مقداري که سي دي نسبت به آن جنس ارزش دارد، از طرف مشتري صدقه بدهد.
اگر باخواندن مطالب سي دي فکر توليد کار اقتصادي پيدا شود، توليد کار اقتصادي اشکال ندارد . در آمد از طريق توليد کار حلال است .لازم نيست از در آمد توليد اقتصادي چيزي به مشتري داده شود بلکه تفاوت قيمت جنسي که با سي دي همراه باشد و جنسي که بدون سي دي باشد ، به مشتري بدهد ،در صورتي که مشتري معامله را فسخ نکند، کفايت مي کند.(1)
پي نوشت:
1. سؤال تلفني،7740611-0251) دفتر آيت الله وحيد خراساني.
