پاسخ:
پرسشگر گرامي با سلام و سپاس از ارتباطتان با اين مركز
با تحقيقاتي که در منابع معتبر انجام شد، به چنين مطلبي دست نيافيم، اما اگر مقصود شما از ختم ، عزاداري يزيد براي امام حسين (ع) باشد بايد گفت : عزاداري براي کساني که از دنيا رفته و يا به شهادت رسيده اند ، سابقه بس طولاني دارد . اقوام و ملل گذشته نيز براي مرد گان خود عزاداري مي نمودند . در اسلام نيز عزاداري قبل از شهادت امام حسين (ع) وجود داشت. وقتي که حضرت حمزه(ع) عموي پيامبر(ص) در جنگ احد به شهادت رسيد، پيامبر کنار جنازه به خون تپيده اش بسيار گريست، وقتي که با همراهان به مدينه آمد، از بسياري از خانه هاي مدينه که شهيد داده بودند ،صداي گريه شنيده مي شد، پيامبر به ياد حمزه(س) اشک مي ريخت، مردم را به عزاداري براي حمزه تحريک کرده و فرمود: «ولکن حمزة لابواکي له اليوم!؛
امروز حمزه گريه کننده ندارد. (1)
در مورد شهادت جعفر طيّار(ع) که در جنگ موته در سال هفتم هجرت رخ داد، پيامبر در مدينه به خانه جعفر رفت، بچه ها و همسر او را نوازش داد و بسيار گريه کرد، در حالي که اشک از چشمانش سرازير بود، از خانه بيرون آمد و با حال غمبار به خانه فاطمه (س) وارد شد، شنيد گريه و نوحه فاطمه براي جعفر است، فرمود:
«علي مثل جعفرٍ فلتبک الباکية.....؛ بايد بر شخصيّتي همانند جعفر هر بانوي گريه کننده بگريند. براي خانواده و فرزندان جعفر، غذا درست کنيد و ببريد، زيرا آن ها امروز به عزاداري مشغول هستند». (2)
عزاداري براي سوگ جان سوز امام حسين(ع) و شهيدان کربلا از عصر حضرت آدم(ع) و در ميان پيامبران و اوليا همواره بوده است، (3)
در مورد عزاداري پيامبر اسلام و فاطمه(س) و علي(ع) پيرامون مصائب امام حسين روايات متعدّدي ذکر شده است. بر اين اساس عزاداري براي امام حسين به زمان يزيد بر نمي گردد و سابقه طولاني دارد
از برخي متون استفاده مي شود. عزاداري در زمان يزيد به اين صورت است که يزيد پس از ارتکاب جنابت کربلا همچنان بر تداوم خط جاهلي و ستم بيش تر اصرار مي ورزيد . با بازماندگان عاشورا با کمال پستي و دنائت رفتار مي کرد، سرانجام در اثر فعاليت هاي تبليغي حضرت زينب و امام زين العابدين (ع)و تنفر روزافزون مردم، چهره نادم به خود گرفت . اجازه داد تا اطرافيان قدري آزادي بيان يافته، احساسات خود را ابراز دارند . از جمله ، گريه و سوگواري حرمسراي يزيد است : «هنگامي که اهل بيت وارد منزل يزيد شدند، هيچ زن و دختري از خاندان يزيد باقي نماند. مگر آن که نزد اهل بيت آمدند و به سوگواري پرداختند .» (4) همچنين، يزيد به زنان خود دستور داد به ديدار اسرا بروند . به امر او زنان آل ابوسفيان سه روز براي امام حسين(ع) عزاداري کردند.(5)
پي نوشت ها:
1 . اسدالغابه، ج 2، ص48- 47 ، انتشارات المکتبه الا سلاميه ابن اثير .
2. شرح نهج البلاغه، ابن ابي الحديد، ج 15، ص 70 ؛ بحار، ج 21، ص 63. ،
3. محمد باقر مجلسي بحارالانوار، ج 44، ص 245، بيروت ؛ عيون اخبار الرضا، ج 1، ص 209.
4. تاريخ الطبري، ابوجعفر محمدبن جرير طبري، ج 5، تحقيق ابوالفضل ابراهيم، بيروت، درالتراث،ص 465 و 464 ،
العقد الفريد، ج 4، ص 358 .
5. کامل مصطفي الشعبي،
تشيع و تصوف،ترجمه عليرضا ذکاوتي قرار گزار،تهران، انتشارات امير کبير ، سال1374،ص47،به نقل از سير اعلام النبلاء، ج ، 3 ص 204 .
.
