سلام خدمت شما و تشکر از زحماتتان؛
حدود یک سال است که ازدواج کرده ام و با خانواده ی برادرم یکجا زندگی میکنم (خرج خانه هایمان یکجا است). ما سال خمسی نداریم. برادرم شغل آزاد دارد و من کارمند یک شرکت خصوصی هستم. زمینی که روی آن زندگی میکنیم متعلق به برادرم است. میخواهم خمس اوالم را بدهم، آیا چون سال اول است باید خمس تمام چیزها را بدهم مثل ظروف خانه و خوراکی های اضافه (مثل برنج و رغن و ...) یا فقط مقدار پول اضافی؟ در مورد برادرم چطور باید خمس زمین را هم بدهد؟
پرسشگر گرامي با سلام و سپاس از ارتباطتان با اين مرکز
کارمند و يا کاسب از زماني که شروع به کار مي کند و اولين در آمدي به دست آمد، سال خمسي او آغاز مي شود . بايد بعد از گذشت يک سال اموال خود را محاسبه کند و خمس آن را بپردازد.
آن مقدار از درآمدي که در طول سال خمسي خرج زندگي مي شود ، خمس ندارد.
در صورتي که بيش از يک سال از زمان کار شما گذشته باشد، اگر مي دانيد که پول وسايل زندگي وخرج هاي خود را از در آمد بين سال پرداخت کرده ايد، خمسي از بابت وسائل به عهده شما نيست. اما در صورتي که نمي دانيد پولي که صرف هزينه هاي زندگي شما شده است، از در آمد بين سال خمسي بوده و يا اينکه سال بر آن گذشته بوده، بايد به دفتر مرجع تقليد خود ويا نماينده ايشان مراجعه کرده تا با شما مصالحه شود . با اين کار تکليف شما نسبت به خمس سال هاي گذشته برداشته مي شود.(1)
آن مقدار از کالاهاي مصرفي مانند برنج و روغن و حبوبات که تا سر سال خمسي مصرف نشده و باقي مانده است، بايد خمس آن پرداخت شود.(2)
کالاهايي که با مصرف از بين نمي رود. مانند ظروف خانه و وسايل زندگي مانندفرش و يخچال در صورتي که از در آمد بين سال خريداري شده باشد، خمس ندارد.(3)
آن چه به عنوان ارث و يا ديه و يا مهريه به انسان مي رسد ،خمس ندارد. (4)
در صورتي که برادر شما زمين را از در آمد بين سال خريده باشد و همان سال از آن استفاده کرده باشد، خمس ندارد.
بنابراين لازم نيست خمس همه اموال خود را بپردازيد . در صورتي که سال اول خمسي شما باشد، فقط خمس پول هاي اضافي و آنچه از وسائل مصرفي(برنج و روغن ...) اضافه مي آيد، خمس دارد.
پي نوشت ها :
1. آيت الله سيستاني، توضيح المسائل ، م 1735و1767.
2. همان ، م1750.
3. همان ، م1745 .
4. همان ،م1724.