یه سوالی که همیشه برای من مطرح بوده اینه که:
وقتی ما از بانکی وام میگیریم باید چیزی بیش از دو برابرش را پس بدهیم تازه اگه تو کاری که می خواستیم شکست بخوریم بدتر ضمانت بانکی برای گرفتن وام رو هم مثل خونمون را از دست می دهیم.چیزی که می خوام بدو نم اینه که اگه ما ربا هم بگیریم به همین بلا مبتلا می شیم تازه اگه حساب کنیم سودی که اون ربا دهنده می گیره کمتر از سودی میشه که بانک می گیره هر دو هم براشون مهم نیست که ما تو کارمون سود می کنیم یا ورشکسته.
پرسشگر گرامي با سلام سپاس از ارتباط تان با اين مرکز
بانک ها موظفند براساس مصوبات مجلس و تأييد شوراي محترم نگهبان براساس عقود و معاملات اسلامي از قبيل مضاربه، جعاله، شركت، خريد و فروش وام بدهند تا ربا نباشد . اگر وامي که مي دهند در قالب يکي از قرار داد هاي اسلامي باشد ، سودي که مي گيرند. اشکال ندارد . (1) اگر پولش را در قالب يکي از قرار داد هاي شرعي بدهد و سود بگيرد ، اشکال ندارد و ربا نيست. مثلا پولش را به يک کاسب بدهد و بگويد با آن خريد و فروش کند. اگر سودي برد، مثلا پنجاه درصد از سودش را به او بدهد. اين هيچ اشکالي ندارد . ربا آن است که قرض بدهد و سود بگيرد که اين حرام است، چه از طرف بانک باشد و چه از طرف شخص خاص.
بانک ها کارشان را طوري تنظيم مي کنند که خودشان ضرر نکنند وگرنه مردم به بهانه هاي مختلف در يک سال بانک را ورشکسته مي کنند. وام گيرنده ها هم معمولا سود مي کنند .اگر مواقعي هم ضرر کنند، اين مثل آن مي ماند که کسي جنسي از بازار بخرد . بعد از خريد و تحويل گرفتن جنس در بين راه از دست خريدار بيفتد و بشکند و کاملا از بين برود. در اين صورت کالا از بين رفته و خريدار متضرر شده ، ولي ربطي به فروشنده ندارد. درعمليات بانکي هم همين طور است.
البته اگر بانکي مطابق قراردادهاي اسلامي عمل نکند و ربا بدهد و سود بگيرد، مسلما کارش حرام و غير شرعي است.
مقام معظم رهبري آيت الله خامنه اي در مورد عمليات بانک ها فرموده:
معاملات بانکي که بانک ها براساس قوانين مصوب مجلس شوراي اسلامي و مورد تاييد شوراي محترم نگهبان انجام مي دهند، اشکال ندارد .محکوم به صحت است .سود حاصل از به کار گيري سرمايه براساس يکي از عقود صحيح اسلامي مثل مضاربه يا شرکت يا جعاله يا اجاره ومانند آن،شرعا حلال است.
پي نوشت:
1 آيت الله خامنه اي ،استفتاآت،س1922و1923.
