احكام خريد و فروش

پرسش: سلام من 3 سال پيش وسيله را به شخصي فروختم و در هنگام فروش خريدار گفت وسايلش كامل است گفتم آره اما يك قطعه از روي آن برداشته بودم ( به طور عمد برادشتم ) و در زمان فروش خريدار گفت پول خورده ندارم گفتم باشه عيبي نداره حالا اگر اون قطعه اي را كه از روي وسيله كه فروختم برداشتم ارزشش به همان مقداري باشد كه از خريدار پول نگرفتم (پول خورد ندارم) مي توانم حساب كنم يا نه ؟ حالا اگر ارزش اون قطعه حدود دو برابر پولي باشد كه از اون نگرفتم ( مقدارپولي كه نگرفتم 2 هزار بوده و ارزش قطعه اي كه برداشتم 5 هزار تومان) مي شه اون سه هزار اختلاف را به خريدار بپردازم يا نه ؟ حالا اگر ارزش امروزي اون قطعه برابري كنه با پولي كه از خريدار نگرفتم اون موقع قضيه چطوره؟ حالا اگر هنگام فروش گفته باشم اون دو هزار حلال باشه چطور؟

پاسخ: پرسشگر گرامي باسلام و تشکر از ارتباط با اين مرکز.
1- در فرض سؤال مقدار پولي که شما از مشتري نگرفته ايد و در وقت معامله با همان مبلغي که به شما داده است راضي شده ايد. نمي توانيد قطعه اي را که برداشته ايد بابت آن حساب کنيد.
2- نسبت به قطعه اي که برداشته ايد اگر مشتري بفهمد حق فسخ دارد و اگر متوجه نشود به مقداري که قطعه مذکور ارزش دارد بايد پول آن را به مشتري برگردانيد.
براي پيدا کردن مشتري واجب است او راجستجو کنيد. اگر پيدا کرديد بايد موضوع را با مشتري بگويد اگر به معامله رضايت ندهد. بايد پول او را بدهيد وجنس را پس بگيرد و يا قطعه اي که برداشته ايد به او برگردانيد و اگر با پرداخت تفاوت قيمت راضي شود تفاوت قيمت را به او بدهيد .
چنانچه با جستجو نتوانستيد مشتري را پيدا کنيد به مقداري که قطعه مذکور ارزش دارد از طرف صاحبش صدقه بدهيد.(1)
پي نوشت:
1. سؤال تلفني (7740611-0251) از دفتر آيت الله وحيد خراساني.