پرسش 19 . این مطلب که اگر انسان در شب قدر توبه نکند، تا شب قدرآینده بخشیده نخواهد شد، با این سخن که ...
پرسش 19 . این مطلب که اگر انسان در شب قدر توبه نکند، تا شب قدر آینده بخشیده نخواهد شد، با این سخن که درِ توبههمیشه به روى انسانباز است، چگونه قابل جمع است؟
پاسخ : بین این دو دسته روایات، ناهمگونى نیست زیرا:
روایاتى که وارد شده، در مقام بیان فضیلت ماه رمضان و شب قدر است، مانند آنچه از امام صادق7 نقل شدهاست،83 تا مردم به وظیفه خود در این ماه و شب پر برکت عمل کنند و از این فرصت طلایى جهت توبه و استغفار و جبران گناهان بهره بجویند، ولى هرگز به معناى قبول نشدن توبه در روزها و
ماههاى دیگر نیست. معیّن شدن بعضى از وقتها مانند شب قدر براى تشویق انسان است، نه پذیرفته نشدن توبه در وقت دیگر.
این توجیه هم موافق با برهان عقلى است و هم با دلایل نقلى (احادیث) همخوانى دارد. عقل مىگوید خداوندى که مهربان است و به بندگانش لطف دارد و به سبب لطف خود، توبه را فراروى بندگان گناهکار قرار داده است، بندگانش را از این فیض محروم نمىسازد. محدود کردن توبه به یک شب با فلسفه توبه که ایجاد امید در دل گناهکاران است، ناهمگونى دارد، زیرا چه بسا شخصى نتواند شب قدر را به احیا و توبه سپرى کند. در روایات که موضوع توبه مطرح شده، وقت خاصى براى آن مشخص نشدهاست.