خلقت شش روز یا هشت روز؟
سوال:
خلقت شش روز یا هشت روز؟
پاسخ:
آنچه در این فقره تناقض‌جویی جالب است، اینکه برای چسباندن تناقض به قرآن بدون در نظر گرفتن تعبیرهای مختلفی که در دو گونه آیات آمده، هر دو لفظ «خلق» و «قدّر» به معنای آفریدن معنا می‌شود تا تناقض ادعایی بچسبد، در حالی که، دو معنای متفاوت دارند.
آیاتی که بر شش روز دلالت می‌کند، در آیات قرآن بسیار است که مورد تأیید است و البته بر هیچ عاقلی پوشیده نیست که منظور «روز به وجود آمده از حرکت زمین به دور خورشید» نیست، چون هنوز زمین و خورشیدی در میان نیست.
در آیات دیگر قرآن نیز به صراحت اشاره می‌کند که روز نزد خداوند غیر از آن است که محاسبه می‌کنیم.
در حال در آیه‌ای دیگر تناقض‌جو آفرینش را با استفاده از آیه 9 ـ 12 سورة 41 به شمار هشت رسانده و برای این منظور لفظ «قدّر» را نیز به همان معنای آفرینش گرفته است تا شمار تناقضش جفت و جور شود.
در حالی که تقدیر به معنای اندازه‌گیری است، نه خلقت. به همین خاطر برخی از مفسران، مقصود از آیه را چهار فصل دانسته‌اند با توجه به توضیح فوق که منظور از روز، روز محاسبه‌ای ما نیست.
اما اگر «قدّر» را به معنای آفرینش بدانیم، باز خواسته تناقض‌جو برآورده نمی‌شود، زیرا آفرینش حاصل خیزی زمین برای آماده شدن مواد خوراکی (قوت) در آن، جدای از آفرینش زمین نیست؛ بنابر این قسمتی از چهار روز آفریدن اقوات در زمین، همان دو روزی است که زمین آفریده می‌شود، یعنی در واقع مجموع آفرینش زمین و اقوات (خوراکی) چهار روز می‌شود.
این معنا از آیه مطابق با نظر مفسرانی است که کلمه «تتمه» یا کلمه «کلّ ذلک» را در آیه 10 در تقدیر می‌دانند که بر اساس این تقدیر معنی آیه چنین می‌شود:
«مواد غذایی مختلف آن (زمین) را در تتمه و پایان چهار روز قرار داد» یا «کلّ ذلک فی أربعه أیام»؛ یعنی «تمام آنها در چهار روز بوده است».
مسئله تقدیر کلمات در آیات قرآن بسیار وجود دارد و این از مواردی است که در فصاحت و بلاغت در کلام بسیار کاربرد دارد و در کتاب‌های مربوط به این دو فن آمده است.
هم‌چنین این تفسیر با استفاده از آیات دیگر است که طبق جمله روشن و منطقی تفسیر بعضی از کلام به بعض دیگر، مبنای مستدل و منطقی دارد.
