مال پیدا شده حکمش چیست ؟
مال پیدا شده دو قسم است : نشان دار وغیر نشان دار0
مالی که ا نسان پیدا می کند اگر نشانه ای نداشته باشد که به واسطه آن صاحبش معلوم شود به نظر عده ای ازمجتهدین احتیاط واجب آن است که از طرف صاحبش صدقه بدهد ،و به نظر برخی دیگر می تواند برای خودش بردارد ولی احتیاط مستحب است که از طرف صاحبش صدقه بدهد0
واگر نشانه داشته باشد وقیمتش از6 / 12نخودنقره سکه دارکمتر باشد وصاحبش معلوم نباشد می تواند بردارد وتملک کند ودر صورت تلف شدن لازم نیست عوض آنرا به دهد 0 در این صورت نیز به نظر بعضی بنا به احتیاط واجب چنانچه صاحب مال پیدا شد عوض مال را باید به او داد 0 و به نظرآیت الله سیستانی نمی تواند تملک کند بلکه احتیاط واجب آن است که از طرف صاحبش صدقه دهد 0
واگرنشانه داشته باشد وقیمتش به اندازه 6 / 12 نخود نقره سکه دار یا بیشتر از آن با شد باید آن را تا یک سال اعلام کند وچنانچه ازروزی که آن را پیدا کرده تا یک هفته هرروزی وبعد تا یک سال هفته ای یک مرتبه در محل اجتماع مردم اعلام کند کافی است 0
هرگاه تا یک سال اعلا ن کند وصاحب مال پیدا نشود پیدا کننده بین سه چیز مخیر است :
1- برای خود بر دارد به قصد این که هر وقت صاحبش پیدا شدآن مال را ودر صورت تلف عوضش رابه او بدهد 0 ولی احتیاط مستحب آن است که از طرف صاحبش صدقه دهد ،
2- از طرف صاحبش درراه خدا صدقه دهد (در این دوصورت اگرصاحب مال پیدا نشد چیزی به عهده پیدا کننده نیست واگر پیدا شد باید مال ودر صورت تلف عوضش را به او بدهد )
3- به صورت امانت برای صاحبش نگهدارد 0 ( به نظر آیت الله سیستانی بین دو چیز مخیر است وبنا به احتیاط واجب برای خود بر ندارد ) 0
واگر از اول یادربین سال از پیدا شدن صاحب مال ناامید شود بنا به نظر آیت الله بهجت باز مخیر بین سه چیز است وبه نظر عده ای احتیاط واجب آن است آنرا صدقه دهد وبه نظربعضی تملک وصدقه دادن آن اشکال دارد وباید آن را به عنوان امانت نگهداری کند 0 (1)
------------------------------------------------------------------------------------------------
پی نوشت ها:
1 توضیح المسائل مراجع ج2 ص486 مسئله 2564 -2568 0