اعمال شب و روز عید فطر را به طور مختصر توضیح دهید .

شب اول ماه شوال ( شب عید فطر ) از جمله لیالى شریفه است و در فضلت و ثواب عبادت و احیاى آن حادیث‏بسیار وارد شده است و روایت‏شده است كه آن شب كمتر از شب قدر نیست و از براى آن چند عمل است:

اول: غسل است در وقتی كه آفتاب غروب كرد.

دوم: احیاء آن شب به نماز و دعاء و استغفار و سؤال از حقتعالى به بیتوته در مسجد.

سوم: آن كه بعد از نماز مغرب و عشا و نماز صبح و عقب نماز عید بخواند : « الله اكبر الله اكبر لا اله الا الله و الله اكبر الله اكبر و لله الحمد الحمد الله على ما هدینا و له الشكر على ما اولینا.»

چهارم: آن كه وقتی نماز مغرب و نافله آن را خواند دستها را به سوى آسمان بلند كند و بگوید: « یا ذا المن و الطول یا ذا الجود یا مصطفى محمد و ناصره صل على محمد و آل محمد و اغفرلى كل ذنب احصیته و هو عندك فى كتاب مبین » پس به سجده برود و صد مرتبه در سجده بگوید : «اتوب الى الله » پس هر حاجت كه دارد از حقتعالى بخواهد كه انشاء الله برآورده خواهد شد. و در روایت‏شیخ است كه بعد از نماز مغرب به سجده رود و بگوید : « یاذا الحول یا ذا الطول یا مصطفیا محمدا و ناصره صل على محمد و آل محمد و اغفرلى كل ذنب اذنبته و نسیته انا و هو عندك فى كتاب مبین پس صد مرتبه بگوید اتوب الى الله. »

پنجم: امام حسین علیه السلام را زیارت كند كه فضیلت‏بسیار دارد .

ششم: ده مرتبه بگوید ذكر یا دائم الفضل را كه در اعمال شب جمعه گذشت.

هفتم: بجا آورد ده ركعت نمازى كه در شب آخر ماه رمضان گذشت.

هشتم: بجا آورد دو ركعت نماز در ركعت اول بعد از حمد هزار مرتبه توحید و در دوم یك مرتبه بخواند و بعد از سلام سر بسجده گذارد و صد مرتبه بگوید اتوب الى الله پس بگوید یا ذا المن و الجود یا ذا المن و الطول یا مصطفى محمد صلى الله علیه و اله صلى على محمد و اله و افعل بى كذا و كذا و بجاى آن حاجات خود را بطلبد و روایت است كه حضرت امیر المؤمنین علیه السلام این دو ركعت را باین یفیت‏بجا مى‏آورد پس سر از سجده بر مى‏داشت و میفرمود بحق آن خداوندى كه جانم بدست قدرت اوست هركه این نماز را بكند هر حاجت از خدا بطلبد البته عطا كند و اگر بعدد ریگهاى بیابان گناه داشته باشد خدا بیامرزدز و در روایت دیگر بجاى هزار مرتبه توحید صد مرتبه وارد شده لكن نماز را بعد از نماز مغرب و نافله آن باید به جا آورد و شیخ و سید بعد از این نماز این دعاء را نقل كرده‏اند: « یا الله یا الله یا الله یا رحمن یا رحیم یا الله یا ملك یا الله یا قدوس یا الله یا سلام یا الله یا مؤمن یا الله یا مهیمن یا الله یا عزیز یا الله یا جبار یا الله یا متكبر یا الله یا خالق یا الله یا بارئ یا الله یا مصور یا الله یا عالم یا الله یا عظیم یا الله یا علیم یا الله یا كریم یا الله یا حلیم یا الله یا حكیم یا الله یا سمیع یا الله یا بصیر یا الله یا قریب یا الله یا مجیب یا الله یا جواد یا الله یا ماجد یا الله یا ملى یا الله یا وفى یا الله یا مولى یا الله یا قاضى یا الله یا سریع یا الله یا شدید یا الله یا رؤف یا الله یا رقیب یا لله یا مجید یا الله یا حفیظ یا الله یا محیط یا الله یا سید السادات یا الله یا اول یا لله یا اخر یا الله یا ظاهر یا الله یا باطن یا الله یا فاخر یا الله یا قاهر یا الله رباه یا الله یا رباه یا الله یا رباه یا الله یا ودود یا الله یا نور یا الله یا رافع یا الله یا مانع یا الله یا دافع یا الله یا فاتح یا الله یا نفاح یا الله یا جلیل یا الله یا جمیل یا الله یا شهید یا الله یا شاهد یا الله یا مغیث‏یا الله یا حبیب با الله یا فاطر یا الله یا مطهر یا الله یا ملك یا الله یا مقتدر یا الله یا قابض یا الله یا باسط یا الله یا محیى یا الله یا ممیت‏یا الله یا باعث‏یا الله یا وارث یا الله یا معطى یا الله یا مفضل یا الله یا منعم یا الله یا حق یا الله یا مبین یا الله یا طیب یا الله یا محسن یا الله یا مجمل یا الله یا مبدئ یا الله یا معید یا الله یا بارئ یا الله با بدیع یا الله یا هادى یا الله یا كافى یا الله یا شافى یا الله یا على یا الله یا عظیم یا الله یا حنان یا الله یا منان یا الله یا ذا الطول یا الله یا متعالى یا الله یا عدل یا الله یا ذا المعارج یا مالله یا صادق یا الله یا صدوق یا الله یا دیان یا الله یا باقى یا الله یا واقى یا الله یا ذا الجلال یا الله یا ذا الاكرام یا الله یا محمود یا الله یا معبود یا الله یا صانع یا الله یا معین یا الله یا مكون یا الله یا فعال یا الله یا لطیف یا الله یا غفور یا الله یا شكور یا الله یا نور یا الله یا قدیر یا الله یا رباه یا الله یا رباه یا الله یا رباه یا الله یا رباه یا الله یا رباه یا الله یا رباه یا الله یا رباه یا الله یا رباه یا الله یا رباه یا الله یا رباه یا الله اسئلك ان تصلى على محمد و ال محمد و تمن على برضاك و تعفو عنى بحلمك و توسع على من رزقك الحلال الطیب من حیث احتسب و من حیث لا احتسب فانى عبدك لیس لى احد سواك و لا احد اسئله غیرك یا ارحم الراحمین ما شاء الله لا قوة الا بالله العلى العظیم. »

پس به سجده مى‏روى و میگوئى:

یا الله یا الله یا الله یا رب یا رب یا رب یا منزل البركات بك تنزل كل حاجة اسئلك بكل اسم فى مخزون الغیب عندك و الاسماء المشهوراة عندك المكتوبة على سرادق عرشك ان تصلى على محمد و ال محمد و ان تقبل منى شهر رمضان و تكتبنى من الوافدین الى بیتك الحرام و تصفح لى عن الذنوب العظام و تستخرج لى رب كنوزك یا رحمن.

نهم: چهارده ركعت نماز بخواند در هر ركعتى حمد و آیة الكرسى و سه مرتبه قل هو الله احد تا براى او باشد بهر ركعتى ثواب عبادت چهل سال و عبادت هر كه روزه گرفته و نماز خوانده در آن ماه.

دهم: شیخ در مصباح فرموده كه در آخر شب غسل كن و بنشین در جاى نماز خود تا طلوع فجر.

روز اول روز عید است واعمال آن چند چیز است:

اول: آنكه بخوانى بعد از نماز صبح و نماز عید آن تكبیراتى را كه در شبش بعد از نماز فریضه مى‏خواندى.

دویم: آنكه بخوانى بعد از نماز صبح دعائى را كه سید روایت كرده اللهم انى توجهت الیك بمحمد امامى و شیخ این دعا را بعد از نماز عید ذكر فرموده.

سیم: بیرون كردن زكوة فطره است از هر سرى صاعى پیش از نماز عید بتفصیلى كه در كتب فقهیه است. و بدانكه زكوة فطره واجب مؤكد است و شرط قبولى روزه ماه رمضان و سبب حفظ تا سال دیگر است و حق تعالى آنرا مقدم بر نماز ذكر فرموده در این آیه شریفه قد افلح من تزكى و ذكر اسم ربه فصلى.

چهارم: غسل است و بهتر آنست كه اگر ممكن شود از نهر غسل كنى و وقت آن بعد از طلوع فجر است تا زمان به جا آوردن نماز عید چنانچه شیخ فرموده و در جزء روایتى است كه غسل را در زیر سقفى بكن و چون خواستى غسل كنى بگو: اللهم ایمانا بك و تصدیقا بكتابك و اتباع سنة نبیك محمد صلى الله علیه و اله پس بسم الله بگو و غسل كن و چون از غسل فارغ شدى بگو: اللهم اجعله كفارة لذنوبى و طهر دینى اللهم اذهب عنى الدنس.

پنجم: پوشیدن جامه نیكو و بكار بردن بوى خوش و رفتن به صحرا در غیر مكه براى نماز كردن در زیر آسمان.

ششم: پیش از نماز عید در اول روز افطار كنى وبهتر آنست كه بخرما یا بشیرینى باشد و شیخ مفید فرموده مستحب است تناول كردن مقدار كمى از تربت‏سید الشهداء علیه السلام كه شفاء است از براى هر دردى.

هفتم: آنكه چون مهیا شدى از براى رفتن بنماز عید بیرون نروى مگر بعد از طلوع آفتاب و آنكه بخوانى دعاهائى را كه سید در اقبال نقل كرده از جمله از ابو حمزه ثمالى روایت كرده از حضرت امام محمد باقر علیه السلام كه فرمود بخوان در عید فطر و قربان و جمعه وقتیكه مهیا شدى بجهت‏بیرون رفتن به نماز این دعا را: اللهم من تهیا فى هذا الیوم او تعبا او اعد و استعد لوفادة الى مخلوق رجاء رفده و نوافله و فواضله و عطایاه فان الیك یا سیدى تهیئتى و تعبئتى و اعدادى و استعدادى رجاء رفدك و جوائزك و نوافلك و فواضلك و فضائلك و عطایاك و قد غدوت الى عید من اعیاد امة نبیك محمد صلوات الله علیه و على اله و لم افد الیك الیوم بعمل صالح اثق به قدمته و لا توجهت‏بمخلوق املته و لكن اتیتك خاضعا مقرا بذنوبى و اسائتى الى نفسى فیا عظیم یا عظیم یا عظیم اغفرلى العظیم من ذنوبى فانه لا یغفر الذنوب العظام الا انت‏یا لا اله الا انت‏یا ارحم الراحمین.

هشتم: خواندن نماز عید است و آن دو ركعت است در ركعت اول حمد و سوره اعلى بخواند و بعد از قرائت پنج تكبیر بگوید و بعد از هر تكبیرى این قنوت را بخواند اللهم اهل الكبریاء و العظمة و اهل الجود و الجبروت و اهل العفو و الرحمة و اهل التقوى و المغفرة اسئلك بحق هذا الیوم الذى جعلته للمسلمین عیدا و لمحمد صلى الله علیه و اله ذخرا و مزیدا ان تصلى على محمد و ال محمد و ان تدخلنى فى كل خیر ادخلت فیه محمدا و ال محمد و ان تخرجنى من كل سوء اخرجت منه محمدا و ال محمد صلواتك علیه و علیهم اللهم انى اسئلك خیر ما سئلك عبادك الصالحون و اعوذ بك مما استعاذ منه عبادك الصالحون پس تكبیر ششم بگوید و بركوع رود و بعد از ركوع و سجود برخیزد بركعت دوم و بعد از حمد سوره و الشمس بخواند پس چهار تكبیر بگوید و بعد از هر تكبیرى آن قنوت را بخواند و چون فارغ شد تكبیر پنجم گوید و به ركوع رود پس نماز را تمام كند و بعد از سلام تسبیح زهرا علیها السلام بفرستد و بعد از نماز عید دعاهاى بسیار وارد شده است و شاید بهترین آنها دعاى چهل و ششم صحیفه كامله باشد. و مستحب است كه نماز عید در زیر آسمان و بر روى زمین بدون فرش و بوریا واقع شود و آنكه برگردد از مصلى از غیر آن راهیكه رفته بود و دعاء كند از براى برادران دینى خود بقبولى اعمال.

نهم: زیارت كند امام حسین علیه السلام را.

دهم: بخواند دعاى ندبه را كه بعد از این بیاید انشاء الله تعالى. و سید بن طاوى فرموده كه چون از دعا فارغ شود بسجده رود و بگوید: اعوذ بك من نار حرها لا یطفى و جدیدها لا یبلى و عطشانها لا یروى. پس بگذارد گونه راست را و بگوید: الهى لا تقلب وجهى فى النار بعد سجودى و تعفیرى لك بغیر من منى علیك بل لك المن على. پس بگذارد گونه چپ را بگوید: ارحم من اساء و اقترف و استكان و اعترف. پس برگردد بحالت‏سجده و بگوید: ان كنت‏بئس العبد فانت نعم الرب عظم الذنب من عبدك فلیحسن العفو من عندك یا كریم. پس بگوید العفو العفو صد مرتبه. آنگاه سید فرموده: و لا تقطع یومك هذا باللعب و الاهمال و انت لا تعلم ا مردود ام مقبول الاعمال فان رجوت القبول فقابل ذلك بالشكر الجمیل و ان خفت الرد فكن اسیر الحزن الطویل.