اگرما تمام کارها را با اراده خود انجام می دهیم پس معنای اراده الهی چیست؟

در عالم هستى و وجود, هیچ چیز از خواست و اراده و توجه خدا خالى نیست , نمى شود چیزى در عالم باشد که از اراده خدا دور بوده و وجودى مستقل از خدا داشته باشد، هر مخلوقى در تحت اراده و توجه خدا است ، حتى اشرف مخلوقات عالم که انسان هاى کامل هستند،همه و همه در حکومت الهى قرار دارند وهیچ کس و هیچ چیز از حکومت الهى نمى تواند خارج شده بیرون رود و قهر و غلبه خدا بر همه چیز سیطره دارد و همه چیز در دست قدرت الهى اداره مى شود.
على علیه السلام در دعاى کمیل مى فرماید: اللهم عظم سلطانک و علامکانک و خفى مکرک و ظهر امرک و غلب قهرک وجرت قدرتک و لا یمکن الفرار من حکومتک (1 ); خدایا تو بر هر چیز قادرى و قدرت و قهر تو فرا گیر است و نمى توان از حکومت تو فرار کرد.
یکى از چیزهایى که تحت اراده و حکومت خدا است انسان با همه وجودش , با تصمیم و اراده اش انسان باتمام وجودش از اراده و تصمیم و خواست خدا جدا نیست حتى انسان که تصمیم مى گیرد بدون اراده خدانمى تواند تصمیم بگیرد و دنبال کارى برود پس انسان که مرید و داراى اراده خلق شده، مخلوق خدا است مثلاًوقتى که تصمیم مى گیریم که نماز بخوانیم و تصمیم مى گیریم که خدا نکرده گناهى انجام دهیم این تصمیم ما ازاراده خدا خارج نیست یعنى خدا خواسته و خدا قدرت تصمیم گیرى را به ما داده حتى وقتى که گناه ا نجام مى دهیم از اراده خدا جدا نیستیم , پس اراده انسان در طول اراده خداوند است ، به این معنا که خداوند انسان را موجودى صاحب اراده خلق کرده و وقتى که انسان اراده مى کند که کارى انجام دهد،در طول اراده خدا است ، یعنى انسان به قدر خدایى مى تواند هر کارى را که بخواهد انجام دهد و انسان به خودش واگذار نشده که (تفویض مطلق ) باشد و از طرفى هم انسان مجبور مطلق نیست , بلکه امر بین الامربین است . وقتى که انسان تصمیم بر کارى مى گیرد, در عین این که آن کار مستند به انسان است , ولى از حول و قوه الهى نیز خارج نیست و انسان تحت قوه و حول الهى کارهاى اختیاریش را انجام مى دهد،وگرنه اگر خدا نخواهدانسان نمى تواند اراده کند.
حضرت على مى فرماید: <عرفت اللّه بفسخ العزائم و نقض الهمم (2);خداوند را به وسیله فسخ شدن تصمیم ها,گشوده شدن گره ها, و نقض اراده ها شناختم >. انسان اراده مى کند کارى انجام دهد, ناگهان منصرف مى شود واین به خاطر این است که خداوند او را از تصمیم بر مى گرداند <و ان اللّه یحول بین المرء و قلبه ;یعنى خدا است که بین اراده و عمل انسان فاصله مى شود و جدایى مى اندازد.(3)
------------------------------------------------------------------------------------------------------
پاورقی:
1- دعای کمیل
2- بحارالانوار ج3 ص42
3- سوره انفال آیه 24