آیا ملتهای دیگرهم می دانند كه امام دیگری نیز خواهد آمد وجهان را از ظلم وستم پاك می كند ؟
ملت های دیگر به منجی بشریت كه در آینده خواهد آمد باور دارند لیكن آن را یه عنوان پسر امام حسن عسكری شناختی ندارند .
در آیین های هند و زردتشت، یهود، مسیحیت و اسلام این باور وجود دارد كه در آیندة جهان فرد صالحی ظهور خواهد نمود، و در جهت زدودن ستم و نجات بشر قدم بر می دارد و در این راه موفق خواهد شد. همة این ها در هدف كلّی، یعنی هدایت و ارشاد و نجات بشر از نادانی و گمراهی وحدت نظر دارند. حال ممكن است در امور و اهداف جزیی و برخی از ویژگی ها دیدگاه های متفاوتی داشته باشند. توضیحی دربارة ظهور مهدی و مصلح آخرالزمان از نگاه ادیان بزرگ را به اطلاع شما می رسانیم.
همه پیروان ادیان الهى و برخى از پیروان ادیان غیر الهى عقیده دارند كه در یك عصر بحرانى جهان كه فساد و ظلم بیداد مىكند، نجات دهنده بزرگ و مصلح جهانى ظهور مىكند و اوضاع آشفته جهان را اصلاح نموده و عدل را گسترش مىدهد.(1) گرچه در این كه مصلح جهانى كیست، داراى چه ویژگىهایى است، نام او چیست و منسوب به كدام ملت و دین است، اختلاف نظر دارند.(2) هر ملتى او را با لقب مخصوص و ویژگىهایى مىشناختند و او را از خودشان مىدانند. زرتشتیان او را ایرانى و از پیروان زرتشت مىدانند.(3) یهودیان اورا از بنى اسرائیل و عیسویان او را مسیح موعود مىخوانند .
این مهدی و منجی در آیین های بزرگ بدین شرح بیان شده است.
1ـ در آیین هندو و بودا:
در آیین هندو نیز از نجات دهنده و موعود، به نام «آواتا» سخن به میان آمده و در منابع هندوها در كتاب اوپانیشا دها مطرح شده است.(4) مظهر ویشنو (مظهر دهم) كه در انقضاى كلى یا عصر آهن، سوار بر اسب سفید ظاهر مىشود، درحالى كه شمشیر برهنه درخشانى به صورت ستاره دنباله دار در دست دارد. شریران را تماماً هلاك مىسازد و خلقت را از نو تجدید مىكند و پاكى را رجعت خواهد داد. مظهر دهم در انقضاى عالم ظهور خواهد كرد.(5) در یكى از كتابهاى دیگر هندوها آمده است: گردش دنیا به پادشاه عادلى در آخرالزمان تمام شود كه پیشواى ملائكه و پریان و آدمیان باشد. حق همراه او است و آنچه در دریاها و كوهها پنهان شده باشد، همه را به دست مىآورد. از آسمانها و زمین، آنچه باشد، خبر دهد و از او كسى بزرگتر به دنیا نیاید.(6)
در آیین بودایى كه یكى از شاخههاى كشین هندویى است، مسئله انتظار مطرح شده و شخصیت مورد انتظار بوداى پنجم مىباشد.(7)
2ـ آیین زرتشت
در آیین زرتشت سه منجى به نامهاى هوشیذر، هوشیذر ما و سوشیانس (نجات دهنده مرگ) از نسل زرتشت مطرح است. گویند: آنان پس از دیگرى جهان را پر از عدل خواهند كرد. از جمله، مهمترین آنان، آخرین ایشان است كه او را سوشیانس پیروز گر مىخوانند(8) كه پس از ظهور، دین را به جهان رواج خواهد داد؛ فقر و تنگدستى را ریشه كن می كند و مردم جهان را هم فكر، هم گفتار و هم كردار مىگرداند.(9)
3 - آیین یهود
در آیین یهود نیز از شخص موعود سخن گفته شده است. گر چه یهودیان در این كه موعود كیست، اختلاف نظر دارند. چون یهودیان به حضرت مسیح ایمان نیاوردهاند، به باور آنان موعودشان هنوز ظهور نكرده است. با این حساب انتظار در یهودیت كیفیت ویژه مىیابد، ولى آنچه یهودیان بر آن اتفاق دارند، خروج شخصی در آخر زمان است كه كوكب افروز مىباشد و روى زمین را به نور رب كریم روشن مىگرداند... یهودیان به انتظار او زمان مىگذارنند.(10) موعود كسى است كه به عدالت داورى كند و مظلومان زمین را به راستى حكم راند و گرگ با بره سكونت كرده و پلنگ با بزغاله خوابد... در تمام كوه مقدس، ضرر و فسادى دیده نشود؛ زیرا جهان از معرفت خداوند پر خواهد شد.(11)
4 - آیین مسیحیت
مسیحیان نیز در انتظار مصلح جهانى هستند و اگر چه باور دارند كه او حضرت عیسى مسیح(ع) است كه از آسمان نزول كرده و جهان را پر از عدل خواهد كرد.(12) در انجیل مرقس آمده است: «پس بیدار باشید، زیرا نمىدانید در چه وقت صاحب خانه مىآید، در شام، یا نیمه شب، یا بانگ خروس، یا صبح! مبادا ناگهان آمده، شما را خفته یابد!».(13)
5 - آیین اسلام
یكى از مسایل بسیار مهمى كه در حوزة اندیشة اسلامی قرار دارد، اعتقاد به مصلح جهانى است. ما شیعیان عقیده داریم كه مصلح جهانى امام زمان(عج) است كه در آیات (14) و روایات(15) به آن اشاره شده است.
امام زمان(عج) همان مهدى(ع) است كه جهان را پر از عدل و داد مىكند، همان گونه كه پر از ظلم شده است.(16) اعتقاد به مهدویت از معارف قطعی تمامی مذاهب اسلامی است.
ابن ابى الحدید كه از عالمان اهل سنت است مىگوید:
«میان همه فرقههاى مسلمان اتفاق قطعى است كه عمر دنیا به پایان نمىرسد، مگر پس از ظهور مهدى(عج)»(17)
از آنچه گذشت مىتوان نتیجه گرفت كه همه ادیان الهى و برخى ادیان غیر الهى درخصوص مصلح جهانى اتفاق نظر دارند؛ ولى نمىتوان قضاوت نمود كه مقصود آنان از مصلح جهانى امام زمان(ع) مىباشد كه در اسلام بدو اشاره شده است. گرچه برخى از نشانهها و مشخصاتى كه در سایر ادیان براى مصلح جهانى ذكر شده، درباره امام زمان(ع) نیز هم خوان است.(18)
با توجه به این كه بشارت به ظهور مصلح جهانى در ادیان الهى بیان شده و مسئله ظهور حضرت مهدى(عج) در ادیان الهى، پیش از تحریفشان وجود داشته، مصلح تمام ادیان الهى، مهدى موعود است و مقصود دینشان همین است، اما پیروان آنها در تطبیق و تعیین مصداق به خطا رفتهاند و با توجه به آن چه بیان شد تا حدودی هدف های آیین های مذكور از مهدویت نیز روشن می شود.
پىنوشتها: ====================
1. ابراهیم امینى، دادگستر جهان، ص 76.
2. همان؛ فریده گل محمدى آرمان، رسالت جهانى حضرت مهدى، ص 98 به بعد.
3. ابراهیم امینى، همان.
4. كتاب اوپانیشاد، ص 737.
5. معارف اسلامى در جهان معاصر، ص 245.
6. ادیان و مهدویت، ص 19.
7. رسالت جهانى مهدى(عج) ص 103 - 104.
8. جاماسب نامه، ص 121، به نقل از فریده گل محمدى، همان، ص 99.
9. همان؛ ادیان و مهدویت، ص 19.
10. ترجمه الملل و النحل، ج1، ص 312.
11. رسالت جهانى مهدى، ص 106.
12. رسالت جهانى مهدى(عج)، ص 109.
13. انجیل مرقس، با اقتباس از رسالت جهانى مهدى(ع) ص 109.
14. قصص (28) آیه 5.
15. بحارالانوار، ج51، ص 67 به بعد.
16. المهدى الموعود، ج2، ص 72؛ كتاب الغیبة نعمانى، ص 425.
17. منتخب الاثر، ص 11 به بعد.
18- ابراهیم امینى، دادگستر جهان 76 - 77.