سؤال115:در حدیث مورد استناد برای ارتداد اصحاب، علی و عمار و مقداد و ابوذر هم مشمول هستند. شیعه چه پاسخی دارد؟
سؤال115
شیعیان برای اثبات اینكه اصحاب بعد از پیامبر مرتد شده اند، با این حدیث استدلال می كند كه پیامبر فرمود: «یرد علیّ رجال أعرفهم و یعرفوننی فیذادون عن الحوض، فأقول:اصحابی اصحابی! فقال: انّك لا تدری، ما أحدثوا بعدك».(1)
«مردانی بر من وارد می شوند كه آنها را می شناسم و آنان مرا می شناسند و آنها از حوض من بازداشته می شوند و آنگاه من می گویم: چرا آنها برمی گردانید، آنان اصحاب من اصحاب من هستند، گفته می شود: تو نمی دانی كه چه چیزهایی بعد از تو پدید آوردند».
سپس می گوید: همۀ اصحاب در این حدیث داخل هستند حتی علی و عمار و مقداد و ابوذر و سلمان فارسی نیز در آن داخل هست، شیعه با این حدیث چگونه برخورد می كند؟
پاسخ
سپاس خدا را كه خود گردآورندۀ پرسشها، حدیثی را از صحیح ترین كتاب پیش خود، مطرح كرد كه حاكی از ارتداد گروهی از صحابه پس از رسول خداست، ولی باید توجه نمود كه حدیث، از نظر دلالت عام و در برگیرنده تمام صحابه نیست، بلكه به صورت قضیۀ جزئیه است، چنان كه می فرماید: «یرد علی رجال أعرفهم…»، یعنی گروهی از افراد بر من وارد می شوند كه من آنها را می شناسم و آنها هم مرا می-شناسند. بنابراین مانع ندارد كه گروهی انبوهی از یاران رسول خدا – به حكم این حدیث و نظیر آن – مرتد شوند ولی گروه انبوه دیگری در ایمان و تقوای خود استوار بمانند. بنابراین حدیث دلیل بر ارتداد شخصیتهایی مانند سلمان و ابی ذر نیست كه امّت بر طهارت و پاكی آنان گواهی می¬دهند.
پی نوشت ها:
1. بخاری،…
