سؤال34: عمر مسجدالاقصی را آزاد کرد، و صلاح الدین ایوبی بار دیگر آن را باز پس گرفت. شیعیان چه دستاوردها و فتوحاتی داشته اند؟

پاسخ:
برای این که پاسخ ما هماهنگ با سؤال او باشد، او دو نفر یکی از سلف به نام عمر بن خطاب و دیگری ازخلف به نام صلاح الدین ایوبی را معرفی کرده است.
در مقابل یادآور می شویم که ما نیز از جهاد شیعه در عصر سلف و خلف یاد می کنیم. در سلف کافی است که بیشترین بار جهاد در عصر رسول خدا بر دوش علی بود، و حدیث «لا فتی الّا علیّ لا سیف الّا ذوالفقار» درباره او شنیده شد. و در جنگ خندق، ارزش جهاد او با عبادت ثقلین برابر شمرده شد. و در فتح خیبر، پیامبر درباره او فرمود: «کرّار غیر فرّار» (او پیوسته حمله می کند و پا به فرار نمی گذارد) در مقابل دو نفر که پیش از او رفتند و از میدان نبرد فرار کردند.
علی علاوه بر جهاد با مشرکان، با سه گروه دیگر نیز جهاد کرد:‌ پیمان شکنان، ستمکاران و شورشگران نافرمان، و نبرد او با این سه گروه در حدیث رسول خدا آمده است.
این از ائمه شیعه، امّا از خود شیعیان کافی است یادآور شویم که در نوع فتوحات، شیعیان علی شرکت تامی داشتند. یمنی ها از قبیله های مختلف چون حمدان و کنده و ... همگی شیعیان علی بودند و همین سبب شد که گروهی از آنان از یمن مهاجرت کرده ساکن عراق گشتند تا در فتوحات اسلامی شرکت داشته باشند.
فاتح شام، و دیار بکر و آسیای صغیر ابوایوب انصاری میهماندار پیامبر، شیعۀ خالص علی بود و هم اکنون قبرش در اسلامبول مزار همگان است. محمد بن أبی بکر که از نظر روح و روان فرزند علی بود، به دستور آن حضرت برای ادامۀ گسترش اسلام به مصر رفت و به شهادت رسید و پس از وی مالک اشتر برای ادمۀ مأموریت به مصر اعزام شد که متأسفانه در نیمۀ راه با دسیسۀ معاویه مسموم گشت و هم اکنون قبرش مزار است.
در دوران خلفا، فاصلۀ شیعه و سنی در حد امروز نبود، بلکه در فتوحات با داشتن گرایش های مختلف، همه شرکت می کردند.
این از سلف، امّا دربارۀ خلف، کافی است که بدانیم مرابطه (مرزبانی) که یکی از وظایف بزرگ مسلمانان است که غالباً به وسیلۀ دولت های شیعه صورت گرفته است.
حمدانیان در شام، فاطمیان در شمال آفریقا و علویان در طبرستان و دیلمان و گیلان مرزبانان اسلام بودند، دولت های شیعه در هند در مبارزه با بت پرستی و تشکیل دولت اسلامی برای خود سرگذشت مفصلی دارند، و اکبرآباد در هند مرکز دولت های شیعه بود.
کسانی که علاقه مندند از جهاد نظامی شیعه در جهان آگاه شوند به کتاب «جهاد الشیعه» نگارش خانم دکتر «سمیرة مختار الیثی» چاپ دارالجیل مراجعه کنند.
نبرد صفویان در جنوب ایران با پرتغالی ها و نبرد ایرانیان با روس و انگلیس در شمال و جنوب ایران، از صفحات زرین جهاد شیعه با کافران است. وقتی پرتغالی ها، بندر عباس را اشغال کردند، و نام آن را بندر گمبرون نهادند، شاه عباس صفوی با نیروی ایمان شیعیان آنجا را پس گرفت و نام آن را بندر عباس نهاد. جهاد نادرشاه با هندیان بت پرست یکی از بزرگ ترین صفحات تاریخ جهاد اسلامی با بت پرستان است.
در این قرن چهاردهم، آنگاه که انگلستان عراق را اشغال کرد، مرجعیت شیعه به پیشوایی آیه الله محمد تقی شیرازی توانست، با بر پا کردن «ثورة العشرین» در سال 1920 میلادی این سرزمین اسلامی را از وجود زالو صفتان انگلیسی پاک گرداند و به این کشور استقلال بخشد.
در این چند سال اخیر بزرگ ترین ضربه را شیعیان لبنان بر پیکر اسرائیل وارد ساختند و مقاومت اسلامی لبنان در چند مرحله اسرائیل را که تا پایتخت لبنان پیشروی کرده بود به گونه ای خفت بار عقب نشاند و زهر چشمی به آنان نشان داد که تاکنون از مجموع دولت های عربی دریافت نکرده بودند.
ما در این جا جهاد نظامی شیعه را به صورت بس موجز و فشرده یادآور شدیم ولی حقیقت این است که گردآورنده این سؤال ها تصور کرده که جهاد تنها جهاد نظامی است ولی از عظمت جهاد علمی و فرهنگی غفلت کرده است.
اگر جهاد قلمی و فرهنگی نبود، هرگز سربازان فداکار و از خود گذشته در میدان نبرد از جان گذشتگی نشان نمی دادند.
ائمه اهل بیت از رسول خدا نقل می کنند که فرمود:
«ثلاثة تخرق الحجب وتنتهی الی ما بین یدی الله، صریر أقلام العلماء ووطء أقدام المجاهدین، و صوت مغازل المحصنات».(1)
« سه چیز است که پرده ها می شکافد و به درگاه الهی می رسد: 1. صدای قلم دانشمندان، 2. صدای پای جهادگران، 3. صدای ریسندگی زنان پرهیزکار».
و باز این که فرمود: «أفضل الجهاد کلمة حق عند امام جائر». «بالاترین جهاد ، گفتن سحن حق نزدیک فرمانروای ستمکار است».
و پیشوایان معصوم شیعه که به شمشیر ظالمان و یا سم ستمگران جام شهادت نوشیده اند به خاطر این سخنان حق بود که نزد ظالمان می گفتند، در حالی که گروه های دیگر با خلفای اموی و عباسی سازشکاری داشتند و با آنها کنار می آمدند، به جز افراد نادر که نمی توان روی آنها حساب کرد.
انسان تصور می کند میدان جهاد، بستر نظامیان است، ولی تاریخ برخلاف آن گواهی می دهد. علما و دانشمندان شیعه به خاطر جهاد فرهنگی و نشر اسلام ناب محمدی، به وسیلۀ ستمگران جام شهادت نوشیده، یا به شمشیر کشته شده اند و یا به دار آویخته شده و احیاناً بدن های آنان را سوزانده اند.(2)
در هر حال شیعه مفتخر است که با جهاد قلمی و فرهنگی خود، تفکر اسلام ناب محمدی را که در تعالیم اهل بیت –همتای قرآن- متجلی است، به جهانیان معرفی کرده است.
پی نوشت ها:
1. الشهاب فی الحکم و الاداب:22.
2. شهداء الفضیله، تالیف علامه امینی.