آفات عزادارى
برخى آداب و مراسمهایى وجود دارد که عوام مردم به مرور زمان و در اثر سهلانگاریها در عزادارى وارد کردهاند که بى تردید از مصادیق عزا و سوگوارى به شمار نمىآید بلکه از آفتها و منکرات آن مىباشد، مانند:
1. نواختن شیپور و نى و اجراى آهنگهاى مبتذل؛ این امور بدون هماهنگى و دستور فقها بوده است و باید از آن جلوگیرى شود.
2. انجام کارهاى ساختگى و خرافى که آنها نیز به تأیید فقها نرسیده است؛
3. قمهزنى؛ قمهزنى مانند زنجیرزنى و شبیهخوانى از دیرباز مورد اختلاف علما بوده، این مراسم از نظر شرعى پایه و مبناى دینى ندارد و صرفاً از روى علاقه به ابا عبد اللّه حسین (ع) انجام مىگیرد. بدون شک اگر به وسیله آن ضررى بر بدن وارد شود حرام است و اگر ضررى هم وارد نسازد در عرف امروز موجب بدبینى و وهن مذهب است و باید از آن جلوگیرى شود.
برخى از فقها به خاطر وهن مذهب آن را ممنوع دانستهاند.
کى گفت حسین تو بر سر خویش بزنبا تیغ به فرق خویشتن نیش بزنتیغى که زنى بر سر خود اى غافلبر فرق ستمگران بدکیش بزن (22)
4. اشعار غلوآمیز و به کار بردن واژههایى که خلاف اعتقادات دینى و مذهبى است؛
5. در اختیار گرفتن مجالس عزادارى به وسیله افراد بىسواد و کسانى که به جاى پرداختن به محتواى مجالس به ظواهر و مداحیهاى بىروح و بى هدف مىپردازند. بنابراین شعرا و مداحان باید شیوه دعبلها و کمیتها را برگزینند و از اشعار ضعیف، سست و بىمدرک، یا دروغ و جعلیات که موجب وهن مقام معصومین مىشود پرهیز شود و خلوص و تقوا را در حد مطلوب فراموش نکنند.
براى این که عزاداریها رشد و بالندگى خودش را داشته باشد و جامعه اسلامى از آثار ارزشمند آن بهرهمند گردد، شایسته است که علما و دانشمندان متعهد و مسؤول در برابر مراسمهایى که توسط افراد ناآگاه و یا مغرض ترویج مىشود، مبارزه نمایند و نگذارند که مراسم حرکت آفرین عاشورا و سایر ائمه با خرافات آلوده گردد؛ همانطور که تعطیلى مجالس عزا ضربه سهمگینى بر پیکر امت اسلامى وارد مىسازد، افراط در آن و نفوذ هر نوع رسم و رسومى که با کلیات دین هماهنگ نیست آن را متضرر مىکند. لازم به یادآورى است که رفتارهاى خلاف شرع هر چند حرام است و وظیفه همه علما و مسؤلان هیأتها آن است که از آن جلوگیرى نمایند اما از نظر علمى و فنى حرام و خلاف شرع بودن یک چیزى موجب حرمت چیز دیگر نمىشود؛ به عبارت دیگر حرمت رفتارهاى نامناسب در عزادارى سرایت نمىکند؛ همان طورى که در سایر احکام و موضوعات شرعى و عرفى چنین است.
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
پی نوشت ها:
(22) - فرهنگ عاشورا، ص 359.