اهداف عزادارى
در بیان اهداف عزادارى باید گفت اگر در میان شیعیان عزادارى یک سنت رایج شده است انگیزههاى گوناگونى دارد که به طور اختصار عبارت است از:
1. شناساندن مقام پیشوایان بزرگ اسلام که سراسر زندگى آنان براى جامعه اسلامى الگو و سرمشق است خواه در مبارزه با طاغوتیان یا مسایل اخلاقى و روحى و...؛
2. افزایش عشق و محبت اهل بیت که پاداش رسالت پیامبر (ص) است؛
3. کمال خواهى و فضلیتطلبى؛
4. دعوت به دین و آگاه شدن از حقایق آن و فراخوانى مردم به صلاح و اصلاح و دورى از انحراف و فساد؛
5. حقانیت نهضت حسینى بر ضد طاغوتیان و آشنا کردن مردم با ویژگیهاى قیام امام حسین (ع)؛
6. اطعام عدهاى از گرسنگان در پرتو مجالس عزا که از دستوارت مؤکد قرآن و اسلام است؛
7. یاد مصیبت اهل بیت (ع) که موجب آسان شدن مصایب و سختیهاى دوستداران آنان است؛
8. همدردى با رسول خدا (ع) و حضرت زهرا (ع) و سایر ائمه (ع)؛
9. فراموش نشدن خاطره عاشورا؛ چرا که اگر این عزادرایها نبود نسلهاى آینده نمىدانستند امام حسین را یزید کشته است.
10. افشاگرى جنایات ستمگران بویژه بنى امیه و بنى عباس؛
11. رشد فضایل و کرامتهاى انسانى و الهى و پرورش روحیه شهادتطلبى؛ هر قطره اشک کلامى است که شهادت را چون پیامى به مردم ابلاغ مىکند و گریه نشانه آن است که فاجعهاى روى داده و ظلمى صورت گرفته است. عزادارى نه یک روز، نه ده روز، نه یک ماه بلکه در تمام سال براى این است که ملتى که در شهادت زندگى مىکند باید عزادار باشد و در مجالس عزا با بیان فلسفه شهادت و با یادآورى از شهیدانش، روحیه شهادتطلبى را همچنان تازه نگه دارد. بىشک به خاطر نشر فلسفه شهادت وایثار و کرامتهاى انسانى است که شیعه به بهانه مرگ برادر، عمو، دایى و... جلسه برگزار مىکند و یک باره به کربلا گریز مىزند و از حسین سخن مىگوید.
12. زنده نگه داشتن اسلام با استفاده از ابزار عزادارى. عزادارى اسلام را زنده کرد و اگر امام حسین قیام نمىکرد اثرى از اسلام باقى نمىماند. اساس شکلگیرى انقلاب اسلامى نیز نهضت امام حسین (ع) است. امام خمینى درباره تجدید و تکرار عزاداریها مىفرمایند: «...اصلاً نمىفهمند مکتب سیدالشهداء چه بوده و نمىدانند این منبرها، گریهها و سینه زنیها حدود 1400 سال است که ما و مکتب را حفظ کرده و تا حالا اسلام را آورده، این عده از جوانهااینطور نیست که سوء نیت داشته باشند؛- آنها خیال مىکنند که ما باید حرف روز بزنیم. حرف سیدالشهداء حرف روز، و همیشه حرف روز است؛ اصلاً حرف روز را سیدالشهداء آورده است و دست ما داده است و سیدالشهداء را این گریهها، و مکتب وى را این مصیبتها و داد و قالها و این سینهزنىها و این دستجات حفظ کرده -است -. اگر فقط مقدسى بوده و توى اتاق و توى خانه مىنشست و براى خودش هى زیارت عاشورا مىخواند و تسبیح مىگرداند چیزى نمانده بود... همینهاست که این نهضت را پیش برده، اگر سیدالشهداء نبود این نهضت راکسى - پیش نمىبرد». (19)
بنابراین عزادارى حسین بن على یک حرکت است، یک موج است یک مبارزه اجتماعى است. (20) عزاداریها سبب مىشود که شور و عاطفه از شعور و شناخت برخوردار گردد و ایمان را در ذهن جامعه هوادار، زنده نگهدارد و مکتب عاشورا به عنوان یک فکر سازنده و حادثه الهام بخش، همواره تأثیر خود را حفظ کند. عزادارى احیاى خط خون و شهادت و رساندن صداى مظلومیت آل على به گوش تاریخ است... هم بر مظلومیت امام گریه مىشود و هم در سایه آن هدف امام حسین (ع) از نهضت و حرکت، شناخته مىشود، روضههاى خانگى و دستههاى عزادارى و هیأتهاى زنجیرزنى، پوشیدن لباس مشکى و پرچم به دست گرفتن و شربت و آب دادن و تلاش در برپایى مجالس و نوحه خوانى و سینهزنى...هریک به نوعى سربازگیرى جبهه حسینى است و این پیوند قلبى را عمق و غنا مىبخشد. (21)
این موارد، انگیزههاى برگزارى مجالس سوگوارى و عزادارى است و آنچه در این میان وجود ندارد گریه ضعف و ذلت است.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------
پی نوشت ها:
(19) - قیام عاشورا در کلام و پیام امام، ص16.
(20) - نهضتهاى اسلامى صد ساله اخیر، مرتضى مطهرى،ص89.
(21) - فرهنگ عاشورا، ص 314.