آیات و روایاتی را بیان بفرمایید که حاوی مطالبی درباره "جهاد با هوس ها و شهوت ها" باشد.

آیات و روایات زیادی داریم که حاوی جهاد با نفس یا هوس ها و شهوت ها است که نمونه هایی از آن ها را ذکر می کنیم. قرآن کریم می فرماید: "و من جاهد فإنّما یجاهد لنفسه إنّ الله لغنی من العالمین؛(1) کسی که جهاد و تلاش کند، برای خود جهاد می کند، چرا که خداوند از همة جهانیان بی نیاز است".
در جای دیگر می فرماید: "أفمن کان علی بینةٍ من ربّه کمن زین له سوء عمله واتّبعوا أهواء هم؛(2) آیا کسی که دلیل روشنی از سوی پروردگارش دارد، همانند کسی است که زشتی اعمالش در نظرش آراسته شده و از هوای نفس پیروی می کنند؟".
در جای دیگر می فرماید: "بل اتّبع الّذین ظلموا أهوآءهم بغیر علمٍ فمن یهدی من أضلّ الله و ما لهم من ناصرین؛(3) ولی ظالمان بدون علم و آگاهی، از هوی و هوس های خود پیروی کردند! پس چه کسی می تواند آنان را که خدا گمراه کرده است، هدایت کند؟! و برای آن ها هیچ یاوری نخواهد بود!".
نیز می فرماید: "والّذین جاهدوا فینا لنهدینّهم سبلنا و انّ الله لمع المحسنین؛(4) و آن ها که در راه ما (با خلوص نیت) جهاد کنند، قطعاً به راه های خود، هدایتشان خواهیم کرد و خداوند با نیکوکاران است".
اما روایات: در روایتی رسول اکرم(ص) فرمود: "أفضل الجهاد، من جاهد نفسه الّتی بین جنبیه؛(5) برترین جهاد، جهاد شخصی است که با هوای نفس خود مجاهده کند".
پیامبر(ص) از این جهاد، به جهاد اکبر یاد فرمود. علی(ع) می فرمایند: "غایة المجاهدة ان یجاهد المرء نفسه؛(6) نهایت مجاهده و جهاد، جهاد انسان با نفسش می باشد".
نیز فرمود: "لا فضیلة کالجهاد، ولاجهاد کمجاهدة الهوی؛(7) هیچ فضیلتی همانند جهاد نیست و هیچ جهادی همانند مجاهدة با هوای نفس نیست". نیز فرمود: "إعلموا أنّ الجهاد الاکبر، جهاد النّفس، فاشتغلوا بجهاد أنفسکم تسعّدوا؛(8) بدانید جهاد با نفس، جهاد اکبر است، پس به جهاد با هواهای نفس تان مشغول شوید تا سعادتمند شوید".
ثمرة جهاد با نفس را علی(ع)، مغلوب شدن نفس می داند: "ثمرة المجاهدة قهر النّفس".(9) در روایتی پیامبر گرامی اسلام(ص) می فرماید: "جاهدوا أهواءکم تملّکوا أنفسکم؛(10) با هواهای نفس تان مجاهده کنید تا مالک نفس هایتان شوید". در روایت دیگری می فرماید: "جاهدوا أنفسکم بقلّة الطّعام والشّراب،‌تظلّکم الملائکه و یفرّ عنکم الشّیطان؛(11) با هواهای نفس تان با کم خوردن طعام مجاهده کنید تا ملائکه شما را زیر چترشان (بالشان) بگیرند و شیطان از شما فرار می کند".
نیز فرمود: "من جاهد نفسه أکمل التّقی".(12)
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------
پی نوشت ها:
1- عنکبوت(29) آیه 6.
2- محمد (47) آیه 14.
3- روم(30) آیه 29.
4- عنکبوت(29) آیه 69.
5- میزان الحکمه، ج1، ص 453، الجهاد الاکبر، حدیث 2745.
6- همان حدیث 2746.
7- همان، حدیث 2747.
8- همان، حدیث 2748.
9- همان، ص 454، حدیث 2758.
10- همان، ص 455، حدیث 2766.
11- همان، حدیث 2768.
12- همان، حدیث 2770.