چرا خداوند تمام آسمان ها و زمین را به خاطر وجود مبارک حضرت محمد آفریده است؟
در حدیث قدسی آمده است که ذات اقدس اله خطاب به پیامبر اعظم فرمود: لولاک لما خلقت الافلاک اگر تو نبودی ، این جهان را نمی آفریدم.(1)
مراد از این که ((اگر تو نبودی این جهان را نمی آفریدم ))، یکی از سه معنای زیر است :
1. هدف از خلقت جهان ، چیزی است که جز با وجود تو تحقق پیدا نمی کند. از دیدگاه قرآن ، همه جهان برای انسان آفریده شده است : " خلق لکم ما فی الارض جمیعا"(2) ، انسان نیز برای بندگی آفریده شده است : "و ما خلقت الجن و الانس الا لیعبدون "(3) ، معنای حقیقیت عبادت خداوند در میان انسان ها محقق نمی شود; جز با هدایت پیامبران و نبی اکرم (ص)، خاتم انبیا و پیام آور دین کامل الهی است . پس صحیح است که گفته شود، عبادت خداوند، جز با وجود پیامبر اکرم (ص ) در میان بندگان محقق نمی شود.
2. تو می توانی تمام هدف از آفرینش جهان را در خود متجلی کنی و آن هدف را به صورت کامل در خود محقق سازی . هدف آفرینش جهان ، بندگی انسان است و پیامبر اکرم (ص ) به دلیل این که کامل ترین انسان ها است ، کامل ترین بنده نیز می باشد. از این رو، آن حضرت هدف از خلقت جهان را به معنای تمام و کمال در وجود خود محقق ساخته است و دیگر انسان ها هر یک به اندازه ی مرتبه ی کمالشان ، آن هدف را محقق کرده اند.
3. تو غرض اصلی من از خلقت جهان بوده ای و دیگران را طفیلی تو خلق کردم . طبق معنای قبلی ، پیامبر اکرم (ص ) کسی است که هدف از آفرینش جهان را به تمام و کمال در خود محقق ساخته است ; اما برای این که پیامبر اکرم (ص ) بتواند در این دنیا چنین کمالی را در خود محقق سازد، باید همه این جهان آفریده شود و همه این انسان ها - چه مومنان و چه کافران - و حتی دشمنان پیامبر و دوستان آن حضرت ، باید خلق شوند تا پیامبر اکرم (ص )، مجال رشد و تکامل پیدا کند و قابلیت های خود را به فعلیت برساند. البته در این معنا، چنین نیست که مثلا" دشمنان از روی جبر با آن حضرت دشمنی کرده اند; بلکه وجود انسان هایی برای تحقق کمال اختیاری پیامبر نیاز است و پیامبر می تواند در فضای میان آنان - چه فضای دوستی و چه دشمنی - در مسیر رشد و تکامل خود قرار گیرد. انسان های دیگر نیز هر یک به اندازه مرتبه کمالشان ، غرض از خلقت اند; یعنی ، هر اندازه که کمال آنان بیش تر باشد، غرض اصلی از خلقت نیز به آنان بیش تر تعلق می گیرد و هر اندازه نقصان دارند، به همان اندازه طفیلی اند و غرض به طور عرضی به آنان تعلق گرفته است.
پی نوشت :
1- بحارالانوار ، ج 15، ص 28؛ ج 16، ص 406 و ج 57، ص 199.
2- بقره / 29 .
3-ذاریات / 56 .