چرا تبلیغات غرب تاثیر بیش تری دارد؟

تأثیر فرهنگ در جوامع یک طرفه نیست، یعنی فقط غربی ها بتوانند فرهنگ ما را تحت تأثیر قرار دهند، ولی ما نتوانیم . شواهدی در دست است که انقلاب اسلامی ایران به رغم رویارویی با توطئه های پی در پی در مقابل چشمان بهت زده تحلیل گران، تأثیر شگفت آور خود را در جهان داشته است. حیات مجدد کلیساها، افزایش بی سابقه مبلّغان مذهبی ، استقبال وسیع مردم از آثار صوتی و تصویری و مکتوب دینی، افزایش مخالفت های مردمی با پرده دری های اخلاقی ، بخشی از نشانه های تأثیرات فرهنگی انقلاب اسلامی ایران در غرب می باشد.(1)
این مسئله حتی از طرف مخالفان اسلام و انقلاب ایران مانند هانیتگتون (نظریه پرداز جنگ تمدن ها) مورد اعتراف قرار گرفته است. او با بیان این مطلب که قرن 21 قرن رنسانی دینی است ، به تاثیر عظیم انقلاب اسلامی ایران در این رنسانس و روی آوری مجدد انسان ها به ادیان مختلف اشاره می کند.
رشد روز افزون اسلام در غرب ، علی رغم تبلیغت بسیار شدید علیه آن ، دلیل دیگر بر تأثیر انقلاب اسلامی و تبلیغات ما می باشد.
شبکه تلویزیونی سی ان ان آمریکا با بیان این مطلب که دین اسلام با سرعتی فراتر از ادیان دیگر در حال گسترش است . اعلام نمود :"رشد اسلام در جوامعی که اکثریت آنان را مسیحیان تشکیل می دهند، باعث شده تا صاحب نظران آن جوامع از نوعی رنسانس اسلامی سخن به میان آورند".(2)
نویسنده غربی در مقاله خود می نویسد : "اسلام به بمب ساعتی تبدیل شده است".(3) برای مطالعه بیش تر در این باره ، کتاب عصر امام خمینی از آقای صاحبی را پیشنهاد می کنیم.
غرب به دلیل اثرگذاری انقلاب اسلامی ، بودجه های هنگفتی را برای رویارویی با انقلاب و اسلام و تهاجم فرهنگی در سطح گسترده در نظر گرفته است و این طور وانمود می شود که آن ها موفق ترند، در حالی که اگر هوشیارانه عمل کنیم، با توجه به برتری اسلام و معارف بلند و بی نظیر قرآن و پشتوانه عقلی و فطری مسلمانان و وعدة تخلف ناپذیر الهی، پیروزی از آن ما خواهد بود.
واقعیت آن است که غرب به دلیل عواملی توانسته بر جوامع دیگر به ویژه ملت های مشرق و جهان سوم چیرگی یابد و به یاری تسلط سیاسی و نظامی خویش ، فرهنگ خود را نیز در آن جوامع نفوذ داده و گسترش دهد.
هانتینگتون معتقداست : "پیروزی غرب بر جهان ناشی از برتری اندیشه ها ، ارزش ها یا دین نبود، بلکه معلول برتری غرب در استفاده از خشونت سازمان یافته بود".(4)
وی می افزاید: "عواملی که باعث گسترش فوق العاده و منحصر به فرد سلطه غرب شد، از این قرار بود:
1 - ساختار اجتماعی و روابط طبقاتی موجود در غرب
2 - رشد شهرها و گسترش تجارت
3 - پراکندگی نسبی قدرت در جوامع غربی
4 - ایجاد نظام اداری کشوری
5 - رشد فن آوری
6 - اختراع عوامل حمل و نقل دریایی
7 - بسط ظرفیت های نظامی برای تصرف سرزمین ها".(5)
امکانات گستردة دشمن و تأسیس سایت های متعدد و استفاده از ماهواره و ابزارهای تبلیغاتی ، نیز جذابیت ظاهری برنامه های فرهنگی آنان و انگشت نهادن بر نیازهای غریزی انسان ها ، همچنین مقید نبودن به حدود و مرزهای اخلاقی و توسل جستن به شیوه های ناجوانمردانه و مزوّرانه ، نیز شایعه و دروغ پردازی و تخریب شخصیت بزرگان باعث شده فرهنگ غرب، خود را بیش تر مطرح کند . البته نباید ضعف و سستی مسلمانان و تفرقه موجود میان کشورهای اسلامی را نادیده گرفت.
بنابر این می توان گفت از چند جهت تبلیغات غربی ها بیشتر است:
1. غربى‏ها براى تهاجم فرهنگى و تبلیغاتى اسباب و ابزارهاى فراوانى را در اختیار دارند که اصلاً قابل مقایسه با امکانات ما نیست. نمونه‏اش پایگاه‏هاى متعدد اینترنتى، دستگاه‏هاى مدرن ارتباط جمعى مانند ماهواره، شبکه‏هاى تلویزیونى، خبرگزارى‏هاى متعدد و غیره مى‏باشد.
2. غربى‏ها براى تأثیر تبلیغات خود از هر شیوه‏اى استفاده مى‏کنند و به مسائل اخلاقى خود را مقید نمى‏دانند، از این رو از حیله و ترفند و تظاهر و مظلوم نمایى و تحریف حقایق حتی حقایق تاریخی به راحتى بهره مى‏جویند، در حالى که بر اساس نظام اخلاقى اسلام ما نمى‏توانیم این شیوه‏ها را به کار بگیریم.
3. این واقعیت را نیز نباید نادیده بگیریم که به دلیل سابقه و پیشینه تهاجم، کشورهاى استعمارگر، از راه کارهاى مدرن و عناصر حرفه‏اى برخوردارند که در جذب مخاطبان بسیار مؤثر است، ولى ما به دلیل عدم سابقه طولانى، نیاز به آزمون و خطا داریم و چه بسا از شیوه‏هاى جذاب استفاده نکرده‏ایم.
4. آنها با دست گذاشتن روى یک سرى نیازهاى فطرى و غریزى انسان مانند غریزه جنسى و حس آزادى، در کار تبلیغاتى خود بسیار بهره مى‏گیرند و طبیعى است که این مسائل علاوه بر این که نیاز انسانى است، حتى گاهى از نیازهاى اولیه است که هر انسانى در صدد پاسخ گویى و ارضا آن نیازها است. در این راه غربیان با تکنیک‏ها و تبلیغات گسترده‏اى که دارند و با توجه به آزاد بودن ارتباطات رسانه‏اى بهره بسیار مى‏برند.
5. این نکته را نباید نادیده گرفت که کار تهاجم، از دفاع آسان‏تر است. و همیشه تخریب راحت‏تر از سازندگى است.
6. اختلاف بین کشور های اسلامی در تبلیغ دین اسلام که گاهی حتی در مقابل همدیگر عمل می کنند. این مسئله گاهی موجب خنثی شدن تبلیغات دینی اسلام و در برخی از موارد حتی موجب ضرر و زیان علیه اسلام نیز می شود . دشمنان نیز از این موارد سوء استفاده کرده و به آنها دامن می زنند و گاهی نیز از فرقه ها و تفکرات منحرف دینی نیز حمایت می کنند . همان گونه که دست های پنهان استعمار در به وجود آمدن فرقه های چون بهائیت و وهابیت تأثیرداشته است.
پی نوشت ها :
1 - میر احمد رضا حاجتی، عصر امام خمینی ، ص 4 - 363.
2 - همان، ص 372.
3 - همان، ص 373.
4 - محمد رضا شرفی، جوان و بحران هویت، ص 155.
5 - همان.