مقدمه
حیات پس از مرگ از مشکلترین مسایل بشری و از مهمترین حوایج تاریخی انسانهاست. بشر از دیر زمان تلاش کرده تا سرنوشت پس از مرگ خویش را در یابد و پاسخی روشن به حسن کنجکاوی خود از فرجام کار جهان بدهد. سووالاتی که از اعماق روح بشری سرچشمه میگیرد همواره ذهن انسان را به خود مشغول کرده که آیا پس از مرگ شعله زندگی خاموش میشود و یا حیات با شکوهتری آغاز میگردد؟ فیلسوفان و متفکران غیر مذهبی پاسخ قانع کننده به انسان ندادهاند و البته تا حدودی عذرشان موجه است.
انسانی که در محدوده عالم ماده زندگی میکند نمیتواند عالم پس از مرگ را دریافت نماید اما فیلسوفان الهی به کمک وحی و دستیاری علم و عقل معقولترین پاسخ را به پرسشهای انسانها دادهاند که وجدان و سرشت بشر و عقل و منطق آن را تأیید میکند. از دیدگاه آنها مرگ هر چه باشد پایان زندگی بشر نیست بکله آغاز مهمترین حوادث و رویدادهاست که اولین گردنه آن زندگی برزخی آدمی است.
در این بحث نخست باید دید برزخ چیست؟ سپس به نوع زندگی برزخی و دیدگاههای مختلف پرداخت.