- عدة الأصول (ط.ج) شيخ الطوسي ، ج 2 ،ص 543 - 553
- الذريعة (أصول فقه) سيد المرتضي ، ج 1 ، ص 460 - 470
آيت الله خويي در بحث "نسخ تلاوت قرآن و باقي بودن حكم آن ، مي نويسد :
وقوع نسخ از جانب خود پيامبر (ص) محتاج به دليل و گواه قطعي است . با اين روايات متزلزل نميتوان آن را اثبات نمود، زيرا به عقيده تمام دانشمندان، قرآن با خبر واحد قابل نسخ نيست . عدهاي از آنان در كتب اصول و كتب ديگر (مثل شاطبي از عالمان اهل سنت در الموافقات ، ج3 ، ص 106 ) بر اين مطلب تصريح نمودهاند. بلكه به عقيده گروهي از علما مانند شافعي و پيروان وي و آنان كه از ظاهر قرآن پيروي ميكنند، نسخ قرآن با سنت و اخبار قطعي نيز جايز نميباشد . بنا به نقلي، احمد بن حنبل نيز بر همين عقيده بوده است . گروهي ديگر، گرچه نسخ قرآن را با اخبار متواتر و يقينآور جايز ميدانند ،ولي ميگويند چنين جرياني به وقوع نپيوسته است. (مثل الآمدي در الاحكام في اصول الاحكام ، ج 3 ، ص 217)(1)
ايشان در بحث نسخ مي نويسد:
حكمي كه به وسيله قرآن ثابت شده است، با سنت قطعي و حديثهاي متواتر يا به وسيله اجماع قطعي كه كاشف از عقيده معصوم باشد، نسخ مي شود.
اين نوع نسخ عقلا و نقلا اشكالي ندارد . اگر در موردي چنين نسخي ثابت شود ، بايد از آن پيروي نمود . اگر در موردي سنت متواتر و يا اجماعي محقق نيست، نسخ، مورد قبول نخواهد بود، زيرا نسخ با خبر واحد ثابت نميشود. (2)
پي نوشت ها :
1.خويي ، بيان در علوم و مسائل كلي قرآن ، ترجمه نجمي و هريسي ،چ پنجم ، دانشگاه آزاد خوي ، 1375 ش ، ج 1 ، ص 318.
2. همان ، ج2 ، ص 486.
