با عرض سلام و خسته نباشید!
برتری انسان بر گیاهان و حیوانات واضح است اما چه ویژگی ای در انسان هست که از جن هم افضل است و اشرف مخلوقات شده؟
با سلام و آرزوي قبولي طاعات و عبادات شما و سپاس از ارتباط تان با مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی
بايد اذعان كرد از آن جا كه دانش ما در خصوص حقيقت و كيفيت خلقت و توانمندي هاي جنيان تا حد زيادي محدود و مختصر است، داوري و سنجش ميان انسان و جن چندان ممكن و آسان نيست؛ اما از قرائن و شواهدي از جمله برخي آيات قرآن استفاده ميشود كه، انسان نسبت به جن برتري وجودي دارد.
قرائني مانند اينكه: تمام پيامبران الهي از ميان انسانها برگزيده شدند. جنّيان به پيامبر اسلام كه بشر بود، ايمان آوردند و از او پيروي كردند. هنوز هم برخي از آنان مومن به پيامبر اكرم وامامان معصومند و برخي كافر.
اصولاً واجب شدن سجده در برابر آدم بر شيطان كه بنا به تصريح قرآن از بزرگان طايفه جن بود(1)، بهترين دليل دليل بر فضيلت نوع انسان بر جن ميباشد.
اما اينكه دليل اين امر و منشا برتري چيست، شايد به حقيقت روح الهي انسان برگردد؛ قران كريم فرمود: «پس خلقتي ديگر انشا نموديم. آفرين بر قدرت كامل بهترين آفريننده»(2) حضرت آيت الله جوادي آملي در ذيل آيه ميفرمايد:
خداي كه خود را خالق كل شيء معرفي ميكند در خلقت هيچ موجودي چه مجردات مثل فرشتگان و چه موجودات مادي نفرموده:«تبارك الله احسن الخالقين» فقط در مورد انسان آن هم بعد از افاضهي روح و خلق جديد فرمود يعني مبارك بودن خدا، آيا براي آن است كه نطفه را به صورت علقه درآورد؟ آيا براي آن است كه علقه را به صورت مضغه درآورد؟ آيا براي آن است كه مضغه را به صورت جنين درآورد؟ آيا براي آن است كه ماده جامد را به مرحله نفس نباتي و سپس به مرحلهي نفس حيواني رسانيد؟
اين طور نيست. چون اين تحولات در بسياري از حيوانات ديگر هم وجود دارد. حيوانات ديگر هم همينطورند; از اين آيه معلوم ميشود مبارك بودن خدا از جهت افاضهي جسم انسان يا نشئهي نباتي او نيست. همچنين مربوط به نشئهي حيواني او هم نيست. بلكه مربوط به مقام انسانيت اوست. مقام انسانيت است كه مسجود فرشتگان است و مكرمتر از موجودات ديگر و في نفسه گرامي است. همچنين در آيه نفخ روح خود در او ماجراي سجده (3) كه روح انسان را به خودش نسبت داده است، همين افاضه روح الهي مايه مسجود شدن او بود.»(4)
هم چنين با توجه به برتري انسان بر فرشتگان برتري مربوط به مقام علمي و معرفتي انسان است كه او را مسجود فرشتگان و جن قرار داد كه اين نيز مربوط به مقام انسانيت انسان مي شود.(5) با توجه به اين مطالب برتري انسان بر جن وساير موجودات به آساني معلوم مي شود.
پي نوشت ها:
1. كهف (18) آيه 50.
2. مؤمنون(23) آيه14.
3. حجر(15) آيه29.
4. بقره (2) آيه 31.
5. آيه الله جوادي آملي، كرامت در قرآن، نشر موسسه اسرا، قم 1378 ش، ص 98و 99.
موفق باشید.