بسم الله الرحمن الرحيم
سلام عليكم
در قرآن كريم از كوه‌ها با عنوان ميخ ياد شده است. منظور از اين تعبير چيست؟
متشكرم
با سلام و آرزوي قبولي طاعات و عبادات شما و سپاس از ارتباط تان با مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی
خداي متعال درقرآن فرمود:
"أَ لَمْ نَجْعَلِ الْأَرْضَ مِهادا"
"وَ الْجِبالَ أَوْتادا"(1)
آيا زمين را (براى شما) بسترى نكرديم؟
و كوه ها را ميخ هايى (محكم) نساختيم؟
سنگيني كوه ها بر زمين، موجب استواري زمين براي ساكنان اش مي باشد.
خداي متعال كوه ها را بر خيمه زمين چون ميخ نشانه كرد تا زمينيان بتوانند در كمال آرامش به كار روزانه خود مشغول بوده شب ها آسوده خاطر بخوابند.
هم چون ميخ بودن كوه ها در تعبير قرآن، فقط يكي از خاصيت هاي كوه است كه با سنگيني و وقار خود، به انسان هاي دشت نشين اين پيام را مي دهد كه در پناهش، هيچ هراسي به دل راه ندهند.
از امام رضا سلام الله عليه در باره تفسير آيه شريفه "وَ الْجِبالَ أَوْتاداً" سوال شد كه فرمود: : يعنى كوه هاى زمين را مانند ميخ قرار داديم كه زمين به وسيله آن محكم و استوار گردد.
قرآن، جدا از پديده زمين شناسي و علوم مربوط به آن، به وضع فعلي زمين هنگام نزول قرآن اشاره و با تعبيري زيبا، كوه ها را كه خود نشانه عظمت الهي و از آثار زيباي عالم هستي اند، به عنوان نگاه دارنده زمين از تكان ها و زلزله هاي ويران گر معرفي مي كند. البته اگر بخواهيم به نحوه پيدايش كوه ها بنگريم، خود داستان مفصلي دارد كه از ارتباط با بحث دور خواهد شد.
بيان تفاسير در مورد اين آيه در تفاسير نوشته شده است:
1. مراد از ميخ بودن كوه ها اين است كه معاش(زندگي) اهل زمين به وسيله اين كوه‌ها و منافعى كه خدا در آن ها به وديعت سپرده تامين مىشود، چون اگر كوه ها نبودند، زمين دائما زير پاى اهلش در حال نوسان بود، نه كشت و زرعى مى گذاشت و نه خانه اى! ( 2)
2. كوه ها علاوه بر اين كه ريشه هاى عظيمى در اعماق زمين دارند، و در آن جا به هم پيوسته اند و هم چون زرهى پوسته زمين را در برابر فشار ناشى از مواد مذاب درونى، و تاثير جاذبه جزر و مد آفرين ماه از بيرون حفظ مىكنند، ديوارهاى بلندى در برابر طوفان هاى سخت و سنگين محسوب مىشوند، و پناهگاه مطمئنى براى مهد آسايش انسان مىسازند كه اگر نبودند، دائما زندگى انسان زير ضربات كوبنده طوفان ها دست خوش ناآرامى بود.
علاوه، در اطراف كره زمين قشر عظيمى از هوا وجود دارد كه بر اثر وجود كوه ها كه به صورت دنده هاى يك چرخ، پنجه در اين قشر عظيم افكنده اند،همراه زمين حركت مى كنند.
دانشمندان معتقد اند، اگر سطح زمين صاف بود، قشر هوا به هنگام حركت زمين روى آن مىلغزيد، و طوفان هاى عظيم ايجاد مىشد، و هم ممكن بود اين اصطكاك دايمى سطح زمين را داغ و سوزان و غير قابل سكونت كند. ( 3 )
پي نوشت ها:
1. نبأ، آيه 6 و 7.
2. طباطبايي، سيد محمد حسين، تفسيرالميزان، ترجمه موسوي همداني سيد محمد باقر، قم، انتشارات اسلامي، چاپ پنجم، سال 1374 ه ش، ج20، ص 261. با اصلاح جزيي عبارت ها.
3. مكارم شيرازي، ناصر، تفسير نمونه،تهران، انتشارات اسلاميه، چاپ اول، سال 1374 ه ش، ج26، ص 17با اصلاح جزيي عبارت ها.
موفق باشید.
