فاطمه وصفي است، از مصدر فطْم، و فطم در لغت عرب به معني بريدن و قطع كردن و جدا شدن آمده است. فاطمه بر وزن اسم فاعل معني مفعولي مي دهد، به معني بريده و جدا شده.(1) فاطمه زهرا(س) از چه چيز بريده شد؟ در كتاب هاي شيعه و سني روايت شد، كه پيغمبر(ص) فرمود: او را فاطمه ناميدند، چون خود و شيعيانش از آتش دوزخ بريده شده اند.(2)
يونس بن ظبيان گويد: امام صادق(ع) فرمود: «آيا مي داني تفسير فاطمه چيست؟ عرض كردم: نه، تفسير آن را بفرماييد. حضرت فرمود: فطمت من الشر؛ بريده شده است، از بدي ها».(3)
پس به خاطر اين كه فاطمه(س) از تمام بدي ها بريده شده و بري از همه شرها و گناهان است، و از آتش دوزخ به دور است، وي را فاطمه ناميدند. اگر مقصودتان از سؤال اين است كه چرا در بين فرزندان رسول خدا(ص) تنها فاطمه زهرا(س) به يك مقام معنوي بسيار عالي نايل شد، جواب اين است كه فاطمه (س) به خاطر معرفت نسبت به ذات اقدس احديت و عبادت و بندگي خالصانه به اين منزلت راه يافته است، نه به خاطر اين كه دختر پيامبر(ص) يا مادر حسنين و يا همسر امام علي(ع) است، چرا كه پيامبر دختران ديگر و امام علي(ع) زنان ديگر داشته اند و برخی زنان ديگر مادر امام بوده اند، ولي هيچ يك به مقامي كه فاطمه زهرا(س) رسيده است نرسيده اند. پس بر اثر شايستگي شخصي كه در وجودش بود، به اين مرتبه معنوي رسيد.
پی نوشت ها:
1. فيومى، احمد بن محمد مقرى، المصباح المنير في غريب الشرح الكبير، قم، منشورات دار الرضي، چ اول، ج2، ص477.
2. شیخ عباس قمی، منتهی الامال، قم، دلیل، چ اول، 1379ش، ج1، ص323. (نرم افزار سیره معصومان)
3. همان.
