با سلام و عرض خسته نباشید:
می خواستم بدانم که با این که پنج امام و حضرت محمد(ص) و حضرت خانوم فاطمه زهرا (س) قبل از امام صادق(ع) بودند چرا امام جعفر صادق (ع) رئیس مذهب شیعه لقب گرفتند؟
«اجرکم عند الله »
پرسشگر گرامی با سلام و سپاس از ارتباطتان با این مرکز
همه امامان شیعه برای اسلام و خلق خدا خدمت کردند.در این راه زحمات طاقت فرسایی را متحمل شدند. زحمات در قالب های مختلف، مانند قیام، صلح، سکوت و فعالیت های سیاسی و فرهنگی ظهور نمود.علت اینکه به مذهب ما "مذهب جعفری "گفته
می شود، این نیست که امامان دیگر برای اسلام خدمت نکرده اند،بلکه سبب ناميده شدن آن است كه دوره زندگي امام صادق(ع) مصادف بود با اواخر حكومت امويان و اوايل خلافت عباسيان. به سبب درگيريها و اختلافاتي كه ميان اين دو خاندان به وجود آمده بود، فرصت خوبی برای فعالیتهای فرهنگی پدید آمد که امام صادق(ع) از آن بهره گرفت. شيعه را توسعه داد.امام با تشكيل حلقات درس و تبيين معارف و مباني تشيع، به نشر و تبليغ اسلام پرداخت . روايات بسيار زيادي را بيان فرمود. به همين جهت حيات مجددي در كالبد شيعه دميده شد . معارف و احكام شيعه بيش از هر زماني مطرح گرديد. نظم و ترتيب خاص و ارزندهاي به شيعه داده شد. بدین جهت اين مذهب را به امام جعفر صادق منسوب مينمايند. زيرا علاوه بر تحكيم مباني آن، عمده احاديث اين مذهب- نسبت به امامان ديگر - از اين امام بزرگوار نقل شده است.
در مجلس درس ايشان هزاران تن شركت ميكردند. برخي از آنان مانند ابوحنفيه، مالك بن انس، جابر بن حيان و زرارة بن اعين، از اركان و بزرگان اهل سنت و شيعه به شمار ميآمدند.(1) مرحوم جعفرشهیدی می نویسد:
" آن كه در اخبار فقه شيعه تتبع كند ،خواهد ديد روايت هاى رسيده از امام صادق (ع) در مسائل مختلف فقهى و كلامى مجموعهاى گسترده و متنوع است .براى همين است كه مذهب شيعه را مذهب جعفرى خواندهاند. گشايشى كه در آغاز دهه سوم سده دوم هجرى پديد آمد، موجب شد مردم آزادانهتر به امام صادق (ع) روى آورند . گشودن مشكلات فقهى و غير فقهى را از او بخواهند. ... دانشمندان از هيچ يك از اهل بيت رسول خدا به مقدار آنچه از ابوعبدالله روايت دارند ،نقل نكردهاند. هيچ يك از آنان متعلمان و شاگردانى به اندازه شاگردان او نداشتهاند. روايات هيچ يك از آنان برابر با روايت هاى رسيده از او نيست. اصحاب حديث نام راويان از او را چهار هزار تن نوشتهاند. نشانه آشكار امامت او خردها را حيران مىكند و زبان مخالفان را از طعن لال مىسازد." (2)
پی نوشت ها :
1.محمدجواد مشكور ، تاريخ شيعه و فرقههاي اسلام تا قرن چهارم، بی نام، ص 106 - 105؛مهدی پیشوایی، سیره پیشوایان، قم، موسسه امام صادق (ع)،1379ش ،چاب یازدهم، ص359
2. جعفر شهيدى، زندگانى امام صادق، ص61؛
رسول جعفریان، حیات فکری وسیاسی امامان شیعه، قم ، انتشارات انصاریان، 1384ش ، چاپ هشتم، ص 345.
