ازدواج و شروع زندگی مشترک

پرسش 1:
ازدواج
شرح : با عرض سلام و خسته نباشيد بنده حدود دو ماه است که با عنايات خاصه بقية الله عقد نموده ام و الحمد لله با خانواده همسرم از نظر کفو و شانيت برابريم ، خانواده ها بلکه آبا و اجداد ما آشنايي کاملي با هم داشته اند و از نظر معيارهاي اخلاقي هم هم خودمان و هم خانوادمان تناسب خوبي دارند حال مي خواستم براي ارتقاي بيشتر در زمينه هاي اخلاقي و کمالات بشري در زمينه هاي ذيل مرا راهنمايي بفرماييد 1- طرز رفتار با همسرم ( آيا بايد هميشه به همسرم محبت کنم يا رفتارهاي مردانه يعني قاطعيت و احيانا مخالفت با خواسته او براي نشان دادن صلابت هم نياز هست ؟ بنده تا الان فقط محبت کرده ام و خواسته اش را اگر مخالف بودم ، با محبت جواب داده ام نه با صلابت و حالت تحکم )
پاسخ:
پرسشگر گرامي با سلام و سپاس از ارتباطتان با اين مرکز
خوشحاليم که به لطف خدا ازدواج موفقي داريد.
دوست عزيز!
ما توصيه مي کنيم تا مي توانيد و جا دارد به همسرتان محبت کنيد؛ چرا که با اين کار زندگي برايتان شيرين تر خواهد شد. ولي اين بدان معنا نيست که اقتدار و قاطعيت لازم نيست. اقتدار و قاطعيت را فقط در مسائلي که مخالف با شرع و دين يا عقل و اخلاق مي باشد به خرج دهيد! نه در موارد غير اينها مانند اختلاف سليقه و امثال اتفاقات جزيي .
ما در زمينه زناشويي و وظايف مرد و زن به شما چند کتاب پيشنهاد مي کنيم که با خواندن آن ها يا بعضي از آن ها بينش اسلامي را در باره زندگي زناشويي بدانيد و بدان عمل کنيد:
1- جوانان و انتخاب همسر ،علي اکبر مظاهري
2- ازدواج آسان و شيوه همسرداري، محمد محمدي اشتهاردي
3- ازدواج آسماني ،علي اکبر مظاهري
4- ازدواج پايدار ،کاظمي حقيقي
5- ازدواج در اسلام ،مصطفي کاشفي خوانساري
6- ازدواج و روابط زن و مرد ،نجفي يزدي
7- پيوند دو قلب يا راهنماي ازدواج ،مهدي پاکزاد
8- جوانان و ازدواج - زندگي بهتر ،سيد احمد واحدي
9- جوانان، ازدواج و مسايل جنسي ،روح اللّه‏ خالقي
10- راهنمايي ازدواج ،بهزاد رحمتي
11- همسران برتر، غلامعلي افروز
12- انتخاب همسر، ابراهيم اميني
13- ازدواج مکتب انسان‏سازي، دکتر پاک‏نژاد
اميد واريم در زندگي تان موفق باشيد.

پرسش 2:
ميزان رفت و آمد با خانواده همسرم در دوره نامزدي ( بنده چون دانشجو هستم دو هفته پيش همسرم هستم و دو هفته در شهرستان محل تحصيل )
پاسخ:

ميزان رفت و آمد نرخ معيني ندارد و بسته به شرايط خانواده همسر اين نرخ متغير است. البته بهتر است تعادل در اين امر مثل هر امر ديگري رعايت گردد و از هر گونه افراط و تفريط در آن پرهيز گردد. تجربه شخصي من نشان مي دهد كه مي شود با رصد عكس العمل والدين همسر و خود همسر نسبت به مدت زمان وهله هاي ديدار به يك جمع بندي مناسب رسيد.
در خصوص شما نيز بايد گفت:
اگر منظورتان از دو هفته پيش همسر بودن، دو هفته حضور مستمر مي باشد، قطعاً اين ميزان حضور معقول به نظر نمي رسد و شما بايد اين ميزان را كمي تعديل نماييد. البته ما از شرايط خانه پدري تان مطلع نيستيم؛ ولي به نظر مي رسد بايد بخشي از زمان دوران نامزدي تان را به جاي حضور در خانه پدر خانمتان در خانه پدر خودتان سپري نماييد. عطش ديدار بايد در زمان نامزدي پايدار بماند و نبايد هيچ گونه دلزدگي و سردي عاطفي در اين ميان صورت پذيرد.
برخي از ابهام ها در سؤال شما باقي ماند از جمله اين كه منظور شما از دوره نامزدي همان دوره عقد شرعي است يا اين كه منظورتان چيز ديگري مي باشد. همچنين معلوم نيست شما در چه دانشگاهي تحصيل مي نماييد كه بين دو جلسه كلاس دو هفته فاصله مي افتد.
پرسش 3:
موقعي که بنده در شهرستان محل تحصيلم هستم و با گوشي با همسرم صحبت مي کنم احساس دلتنگي مي کند و احيانا گريه و ابراز ناراحتي مي کند که از هم دوريم ، بنده هم از درس و تحصيلم عقب مي مانم ، شما چه راهي را مصلحت مي دانيد ؟
پاسخ:

شما در اين فقره از سوالتان گزارشي از شرح و حال طبيعي همسرتان مي دهيد و ظاهراً هيچ چيز غير طبيعي در اين امر مشاهده نمي شود. همسر شما مانند هزاران زن ديگر به صورت طبيعي دل تنگ شوهرش مي گردد و شما هم به واسطه اين بي قراري همسر از تمركز بر درستان باز مي مانيد. بهتر است با تقويت استقلال عاطفي نسبي در خود و همسرتان شرايطتان را براي تحمل دوره فراق اماده سازيد. اگر شما كمي از نظر عاطفي مستقل تر باشيد، مي توانيد الگوي مناسبي براي كاهش وابستگي عاطفي همسرتان باشيد. البته در برخي موارد وابستگي عاطفي، مرضي است و ريشه در افسردگي و برخي اختلالات ديگر فرد دارد كه در اين صورت فرد وابسته بايد تحت درمان تخصصي از طريق مراجعه به روانپزشك و روان شناس باليني قرار گيرد. البته به نظر نمي رسد كه شرايط همسرتان زياد هم از حالت سلامت خارج شده باشد و احيانا بعد از مدتي با اين شرايط سازگاري بهتري خواهد يافت.
نيك بايد پذيرفت كه مقدمات ازدواج همانا فراغ نسبي از برخي امور مانند تحصيل و سربازي و... مي باشد و اگر كسي بخواهد در حين تحصيل يا سربازي به ازدواج هم اقدام نمايد، پيامدهايي اين چنيني را بايد تجربه نمايد.
پرسش 4:
در رابطه با خانواده مخصوصا خواهر و مادرم چطور برخورد نمايم که خداي نکرده زمينه حسادت و ... فراهم نيايد ؟
پاسخ:

به نظر نمي رسد كه روابط شما با همسرتان زمينه حسادت در مادر و خواهر شما را فراهم اورده است؛ مگر اين که مشكل خاصي در ايشان وجود داشته باشد. در شرايط عادي مادر و خواهر شرايط پسر و برادرشان را درك مي كنند و اساسا زمينه اي براي اين مسائل پيش نمي آيد.
البته حسادت زنانه يكي از ويژگي هاي نسبتاً رايج در زنان مي باشد كه مي شود با مهرورزي بيشتر به مادر و خواهر در زماني كه همسرتان حضور ندارند، به برطرف ساختن زمينه هاي اين حسادت احتمالي پرداخت.
پس مي شود در هنگام مواجهه با همسر به گونه اي وانمود كرد كه وي در اولويت مهرورزي شما قرار دارد و در هنگام مواجهه با خواهر و مادر به نحوي نشان داد كه ايشان محبوب ترين كسان شما هستند.

پرسش 5:
من واقعا پوزش مي طلبم ولي بايد بپرسم : ميزان روابط زناشويي از نظر کمي و کيفي در چه حد بايد باشد ؟ با تشکر ويژه از لطف و راهنمايي هايتان؟
پاسخ:

آداب روابط زناشويي زن و مرد دو قسم است:
الف) آداب شب زفاف که عبارت است:
1- ابتدا عروس و داماد وضو بگيرند.
2- تکبير در شب زفاف؛ برخلاف مراسم جاهليت - که متأسفانه عده‏اي در عصر ما به بعضي از آنها گرفتاراند و شب زفاف را به بي‏عفتي و بي‏غيرتي تبديل مي‏سازند - در اسلام محمدي(ص)، نخستين حرکت سازنده آن، با شعار «تکبير» آغاز مي‏گردد و آن، فلسفه و سرچشمه بسيار عالي تاريخي دارد.
3- خواندن دو رکعت نماز پس از گرفتن وضو، با حال خضوع و خشوع و دعاي ذيل که بسيار در سرنوشت عروس و داماد مؤثر است: «اللهم ارزقني الفتها و ودّها و رضاها بي و ارضني بها و اجمع بيننا باحسن اجتماعٍ و انفس ائتلاف فانّک تحب الحلال و تکره الحرام؛ خدايا الفت و مودت و رضايت زن را نسبت به من و رضايت مرا نسبت به او، بر من ارزاني دار و ميان ما را به بهترين وجه مجتمع نما و نيکوترين الفت را به ما عطا کن، همانا تو حلال را دوست مي‏داري و حرام را زشت مي‏شماري».
4- خواندن دعا و نيايش، که بعد از خواندن نماز زفاف صورت مي‏گيرد.
5- دست داماد بر پيشاني عروس، پس از ورود عروس به اتاق زفاف، داماد دست خويش را در حالي که رو به قبله مي‏ايستد، بر پيشاني عروس مي‏گذارد و براي خود و عروس و اولاد آينده‏اش از وي، دعا مي‏کند. «اللهم بامانتک اخذتها و بکلماتک استحللت فرجها، فان قضيت لي منها ولدا فاجعله مسلما سويا و لا تجعله شرک شيطان؛ خدايا اين زن را به امانت از تو گرفتم و با کلمات تو او را حلال کردم، اگر از اين زن فرزندي براي من مقرر فرمودي او را پربرکت و پارسا قرار ده و براي شيطان در او بهره‏اي قرار مده».
ب) آداب عمومي زناشويي: «مستحبات»
1- گرفتن وضو
2- گفتن بسم اللّه‏
3- در هنگام جماع تعجيل نکند و زن را براي آن آماده کند تا او هم کاملاً لذت ببرد.
4- جماع در شب‏هاي دوشنبه، سه شنبه، پنج شنبه يا جمعه باشد.
5- هنگام جماع با زن ملاعبه و بازي کند تا او کاملاً آماده شود.
6- جماع را وقتي انجام دهد که زن ميل دارد.
7- نزديکي بهتر است در اول شب نباشد. بلکه ساعاتي بعد از خوردن شام باشد. زيرا معده پر است نزديکي موجب قولنج و فلج و رعشر و نقرس و سنگ درون و چکيدن بول و فتق و ضعف بينايي مي‌شود.
امام رضا (ع) فرمود: اين عمل را در آخر شب انجام دهيد. زيرا براي بدن صالح تر و مايه اميد بيشتر و ذکاوت بيشتر براي فرزند که در آن ميان ايجاد مي‌کند مي‌باشد. (سفينه البحار، ج 1، ص 181)
در اين رابطه، موارد مکروهي نيز وجود دارد که بهتر است از آن ها پرهيز گردد:
1- جماع در شب و روزي که ماه و خورشيد گرفته است.
2- هنگام غروب خورشيد.
3- هنگام طلوع فجر تا طلوع آفتاب.
4- شب اول ماه غير از ماه رمضان.
5- در شب آخر ماه.
6- جماع بعد از احتلام در خواب.
7- جماع در اتاقي که بچه‏اي وجود داشته باشد.
8- نگاه کردن به فرج هنگام جماع.
9- جماع به صورت عريان.
10- جماع در زير آسمان.
11- جماع رو به قبله و پشت به قبله.
12- هنگامي که شکم پر است.
13- جماع در جايي که کودکي باشد که به آنها نگاه کند يا سر و صداي آنها را بشنود، هر چند چيزي متوجه نشود.
14- جماع در فرصت بين اذان و اقامه نماز که مخصوص اعمال عبادي است.
15- جماع بدون وضو يا غسل.
16- جماع در شب عيد قربان.
17- جماع در شب عيد فطر.
در غير اين مواردي که مکروه است در ساير مواقع نزديکي و مقاربت اشکالي ندارد.
براي آگاهي بيشتر از کتاب هاي زير استفاده کنيد:
1ـ ازدواج مکتب انسان‏سازي (جلد سوم)، دکتر پاک‏نژاد.
2- حليه المتقين، ص 70 - 75، علامه مجلسي.