با سلام و احترام.
یکی از اقوام (صادق نام داشت) که از نظر سنی هم جوان بودن (24 سال) چندوقتیست که فوت شدند
صادق از نظر اعتقادات دینی متوسط بودن و نماز روزه را بجا می آوردند(نماز و روزه قضا هم دارند)
پدرصادق به کسی مبلغی پول داده تا برای صادق نماز و روزه رو بجا بیاره به امید این که جای نماز و روزه قضای صادق رو بگیره
سوال من این است آیا این نماز و روزه جای نماز روزه ی واجب فرد که بجای نیاورده رو می گیره یا نه ؟
اگه می گیره که پولدارها با خرید نماز و روزه خود به بهشت می رن
اگه نمی گیره و حالتی مانند خیرات دارد آیا بهتر نبست که این پول رو جای دیگه مصرف بشه؟ مثلا برای یه دختر دم بخت فقیر جهیزیه کنن (چون کسی که پول را دریافت میکنه تا نماز بخونه از لحاظ مادی وضیعت عادی دارد و نیازی به این پول هم نداره)
با تشکر
پرسشگر گرامي با سلام و سپاس از ارتباطتان با اين مركز
طبق نظر آیت الله مکارم اجير گرفتن براى قضاى نماز و عبادت هاى ديگر از طرف اموات بدون اشكال نيست، مگر در حج . اگر كسى بخواهد در عبادت هاى ديگر اجير بگيرد ،قصد رجاء كند، امّا به جا آوردن نماز و روزه قضا و همچنين نماز و روزه مستحبّى به قصد قربت و بدون گرفتن اجرت اشكالى ندارد.(1)
نماز و روزه های که از مرده قضا شده است، اگر ترک آن ها عمدی نباشد و میت به دلیل مریضی و یا فراموشی و ... آن را قضا نکرده باشد، گناهی برای آن میت نوشته نشده است . اعمالی که برای او انجام می شود، ثوابش به او می رسد و مشمول لطف وعنایت خداوند می شود.
اگر ترک نمازها و روزه ها عمدی باشد ، هر چند ثوابی از کارهای انجام شده، به میت می رسد، ولی مسلما میت به دلیل ترک عمدی واجبات خود عذاب و مواخذه می شود. مگر آن که واقعا توبه کرده و با حال توبه مرده باشد.(2)
پس دلیلی برای راحتی مرفه ها و خریدن نماز و روزه با پول نیست.
همه اعمال خیر که به نیّت اموات انجام شود، برای اموات مفید و مؤثر است. در این باره روایات فراوان نقل شده، از جمله رسول خدا(ص) فرمود:
«حضرت عیسی(ع) از کنار قبری عبور کرد، دید که صاحب قبر را عذاب می کنند، سپس در سال آینده از کنار همان قبر عبور نمود، دید که خبری از عذاب نیست، گفت: بار پروردگارا! سال قبل که از این جا عبور کردم، دیدم صاحب قبر معذّب است . در این سال دیدم عذاب از او برداشته شده، خدا خطاب به عیسی فرمود: ای روح الله! از این مرد فرزندی به مقام بلوغ رسیده، فرزند صالح و نیکو کرداری است. راهی را برای مردم استوار و هموار نمود . یتیمی را مسکن و مأوی داد، پس من به برکت عمل فرزندش از گناه او درگذشتم.(3)
در صورتی که میت تکلیف و واجبی به عهده اش باشد، لازم است که در ابتدا آن حق و تکلیف ادا شود. بعد از آن به دنبال انجام کارهای مستحبی دیگر (کمک به فقرا) برای مرده بود.
لزومی ندارد که حتما نماز و روزه مرده را با پول خواند، بلکه انسان می تواند به قصد قربت و مجانی این کار را انجام دهد ،مخصوصا اگر مرده از نزدیکان و بستگان و دوستان او باشد.
پی نوشت ها :
1. آیت الله مکارم ، توضیح المسائل ، م1213.
2. سوال تلفنی از دفتر (7840001-0251) آیت الله مکارم .
3.محمد حسینی طهرانی، معاد شناسی، ج3، ص 225، نشر حکمت، 1403ق.
