آنچه در قرآن بر زنان واجب شده، اول حيا و عفت و حفظ نگاه از چشم چراني است كه بر مردان هم اين تكليف واجب شده است:
قُلْ لِلْمُؤْمِنينَ يَغُضُّوا مِنْ أَبْصارِهِمْ وَ يَحْفَظُوا فُرُوجَهُمْ ذلِكَ أَزْكى‏ لَهُمْ إِنَّ اللَّهَ خَبيرٌ بِما يَصْنَعُونَ وَ قُلْ لِلْمُؤْمِناتِ يَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصارِهِنَّ وَ يَحْفَظْنَ فُرُوجَهُنَّ؛ (1)
به مؤمنان بگو چشم هاى خود را (از نگاه به نامحرمان) فروگيرند، و عفاف خود را حفظ كنند. اين براى آنان پاكيزه‏تر است. خداوند از آنچه انجام مى‏دهيد، آگاه است! به زنان با ايمان بگو چشم هاى خود را (از نگاه هوس‏آلود) فروگيرند، و دامان خويش را حفظ كنند.
زنان علاوه بر تكليف فوق به پوشاندن زينت هاي خود هم امر شده اند:
وَ لا يُبْدينَ زينَتَهُنَّ إِلاَّ ما ظَهَرَ مِنْها وَ لْيَضْرِبْنَ بِخُمُرِهِنَّ عَلى‏ جُيُوبِهِنَّ وَ لا يُبْدينَ زينَتَهُنَّ إِلاَّ لِبُعُولَتِهِنَّ ... وَ لا يَضْرِبْنَ بِأَرْجُلِهِنَّ لِيُعْلَمَ ما يُخْفينَ مِنْ زينَتِهِنَّ وَ تُوبُوا إِلَى اللَّهِ جَميعاً أَيُّهَا الْمُؤْمِنُونَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ؛ (2)
زينت خود را آشكار نسازند مگر براى شوهران شان يا... هنگام راه رفتن پاهاى خود را به زمين نزنند تا زينت پنهاني شان دانسته شود (و صداى خلخال كه برپا دارند ،به گوش رسد) و همگى به سوى خدا بازگرديد، اى مؤمنان، تا رستگار شويد.
وَ لا تَبَرَّجْنَ تَبَرُّجَ الْجاهِلِيَّةِ الْأُولى؛(3)
همچون دوران جاهليّت نخستين (در ميان مردم) برج وار ظاهر نشويد( كه همه نگاه ها را به خود متوجه گردانيد).
يا أَيُّهَا النَّبِيُّ قُلْ لِأَزْواجِكَ وَ بَناتِكَ وَ نِساءِ الْمُؤْمِنينَ يُدْنينَ عَلَيْهِنَّ مِنْ جَلاَبِيبِهِنَّ ذلِكَ أَدْنى‏ أَنْ يُعْرَفْنَ فَلا يُؤْذَيْنَ وَ كانَ اللَّهُ غَفُوراً رَحيما؛(4)
اى پيامبر! به همسران و دخترانت و زنان مؤمنان بگو: «جلباب ها [روسرى‏هاى بلند] خود را بر خويش فروافكنند. اين كار براى اينكه شناخته شوند و مورد آزار قرار نگيرند، بهتر است (و اگر تا كنون خطا و كوتاهى از آن ها سر زده، توبه كنند) خداوند همواره آمرزنده رحيم است.
در اين آيه از زنان خواسته شده كه با جلباب خود را بپوشند تا به حيا ، عفت و پاكدامني شناخته شده و مورد آزار منافقان و افراد بي مبالات قرار نگيرند.
جلباب را لباس بلند و گشادي دانسته اند ملحفه مانند كه بر بالاي همه لباس ها مي پوشند و همه بدن را مي پوشاند.(5) مصداق اين لباس به نظرجمعی چادر است، ولي غالب عالمان براي چادر موضوعيت خاصي قائل نشده و هدف را پوشاندن زينت هاي طبيعي و عاريتي و دوري از جلوه گري و خود نمايي شمرده اند. پس اگر كسي بدن خود را با لباس هاي مناسب بپوشاند و جلوه گري و خود نمايي نداشته باشد ، حجاب او كامل است حتي اگر با پيراهني بلند و مانتو باشد.
فقيهان و مجتهدان هم چادر را "حجاب برتر" شمرده اند ، ولي حجاب را منحصر در چادر ندانسته اند.
اما متاسفانه امروزه مانتوهايي كه بتواند كار چادر را انجام دهد و بدن و برجستگي هاي آن را بپوشاند، به ندرت ديده مي شود.
همان طور كه هر شخصي اشيای گرانمايه خود را به خاطر حفظ آن در پوشش هاي مختلفي نگه مي دارد ، شايسته است در امر حفظ دين و ايمان و عفاف خود حريص تر باشد . از چادر كه حجاب برتر است، استفاده نمايد.
استفاده از چادر علاوه بر پوشش امن تر باعث تبليغ و ترغيب ديگران به اين امر خواهد شد .
پي نوشت ها:
1. نور (24) آيه 30-31.
2. همان.
3. احزاب (33) آيه 33.
4. همان ، آيه 59.
5. مصطفوي ، التحقيق في كلمات القرآن الكريم ، تهران ، بنگاه ترجمه و نشر كتاب ، 1360 ش ، ج2 ، ص96.