چگونه امام زمان کشته می شود؟

‏درباره این که آیا امام زمان(ع) کشته می شود یا به مرگ طبیعی از دنیا می‌رود و اگر کشته می شود، آیا کشنده او مرد است یا زن؟ مسلمان است یا غیر مسلمان؟ اصفهانی است یا غیر اصفهانی؟ اگر چه سخنانی گفته شده و چه بسا روایاتی نقل شده باشد، اما دلیل معتبری در دست نیست. از حدیث معروف «ما منّا إلاّ مقتول أو مسموم؛(1) تمامی ما امامان با شمشیر کشته می شویم یا با زهر» استفاده می شود که امام زمان نیز مانند بقیه ائمه، کشته یا مسموم می شود.
اما اصل مسئله این که آیا همه آن بزرگواران به شهادت رسیده یا برخی به مرگ طبیعی از دنیا رفته اند، بین علمای شیعی اختلاف است. شیخ صدوق(ره) بر این باور است که همه معصومین(ع) به اجل غیر طبیعی از دنیا رفته اند. شیخ مفید(ره) فرموده تمامی آنان با قتل یا با سم از دنیا نرفته اند، بلکه شهادت برخی از آنان مشکوک است. شهادت امیرالمؤمنین و امام حسن و امام حسین(ع) قطعی و حتمی است. پس از ایشان مسمومیت و شهادت امام موسی بن جعفر(ع) نیز قطعی و مسلّم است. درباره امام رضا(ع) نیز قول قوی به مسمومیّت ایشان است. امّا در دیگر امامان دلیل قطعی برای اثبات این که آنان به وسیلة سمّ کشته شده باشند، جای تردید است.(2)
بنابراین دلیلی بر کیفیت مردن یا شهادت امام زمان(ع) نداریم، امّا تذکّر این نکته ضروری است که پیامبر و امامان به مقام شهادت که مقامی بس بالا و والا است رسیده اند و رسیدن به این مقام اسبابی دارد. ممکن است فردی با مرگ طبیعی از دنیا برود، ولی در اثر این که دارای تقوا و عمل صالح است، به مقام شهادت برسد. البته یکی از مهم ترین اسباب رسیدن به این مقام، کشته شدن در راه خدا است.
برای اطلاع بیشتر به کتاب های مهدی موعود ترجمه علی دوانی، در انتظار خورشید از عبدالرحمن انصاری، امام در عینیت جامعه نویسنده محمد رضا حکیمی، دادگستر جهان نوشتة‌ابراهیم امینی و منتهی الآمال نوشتة حاج شیخ عباس قمی مراجعه شود.
----------------------------------------------------------------------------------------------------
پی نوشت ها:
1. مجله حوزه، شماره 70 – 71، ص 590، به نقل از بحارالانوار، ج 27، ص 213 و 216 و 217.
2. همان، ص 60، به نقل از اعتقادات شیخ صدوق، ج 5، ص 99، چاپ کنگره شیخ مفید.