صابئان چه کسانی هستند؟
پرسش:
درترجمه آیه 62 سوره مبارکه بقره آمده: کسانی که به آیین یهود گرویدند و نصاری و صابئان.
آیا صابئان به ستاره‌پرستان نمی‌گویند یا این‌که معنای دیگری نیزدارد در صورتی‌که پیروان یحیی پیامبر ستاره‌پرست نمی‌شوند؟
پاسخ:
این‌که صابئان کیانند؟ و پیرو چه کسی‌اند؟ در میان مفسران و دانشمندان اختلاف‌نظر است. برخی گفته‌اند: آن‌ها جمعیتی از پیروان نوح بوده‌اند و ذکر این عده در ردیف مؤمنان و یهود و نصارا نیز دلیل آن است که اینان، مردمی متدین به یکی از ادیان آسمانی بوده و به خدا و قیامت ایمان داشته‌اند. و این‌که بعضی آن‌ها را مشرک و ستاره‌پرست و بعضی دیگر آن‌ها را مجوس می‌دانند صحیح نیست.
گروهی دیگر، آنان را پیروان حضرت یحیی بن زکریا می‌دانند.
این‌که آیا صابئان، ستاره‌پرست‌اند؟ باید گفت اگر چنانکه گفته‌اند این دین به حضرت یحیی یا حضرت نوح منسوب شود، قطعاً اصل دین آن‌ها شرک‌آلود نبوده و همه ادیان الهی براساس خداپرستی شکل گرفته است. یا این‌که چنانکه گفته‌اند، بگوییم: اینها همان قوم ابراهیم خلیل‌هستند که حضرت ابراهیم، مأمور دعوت آنان بود، آنان در "حران" سرزمین صابئان زندگی می‌کردند و بر دو گروه بوده‌اند: صابئان حنیف و صابئان مشرک و مشرکان آن‌ها، به ستارگان و خورشید، احترام می‌گذاشتند.
خلاصه: از مجموع بحث‌های فوق برمی‌آید، که آن‌ها در اصل پیرو یکی از پیامبران الهی بوده‌اند و بعداً گروهی از آنان از دستورات دین سرباز زدند و به همین جهت نیز "صابئه" نام گرفته‌اند که به معنای انحراف است.(تفسیر نمونه، آیت‌ا... مکارم شیرازی و دیگران، ج 1، ص 289، دارالکتب الاسلامیة.)
