اگر فرشتگان فطرتاً بر ذکر و تسبیح و اطاعت خدا خلق شده باشند و هیچ گاه از اوامر خدا سرپیچى نمى کنند, چرا فطرس نافرمانى کرد ؟

روایت فطرس ملک را شیخ صدوق در امالى , مجلس 28و شیخ طوسى در رجال خود, حدیث 1092قل کرده اند. بعضى علما در صحّت این حدیث اختلاف کرده اند و آن را معتبر نمى دانند. دلیلشان این است که فرشتگان نافرمانى و تقصیر نمى کنند. علامه سید محمد حسین طباطبایى (ره ) در این زمینه مى فرماید: باید دانست تمام فرشتگان , به تصریح قرآن و روایات متواتر معصومند. تنها در پاره اى روایات مربوط به قصه هاروت و ماروت ,خلاف آن بیان شده که روایات دیگر آن را رد کرده است . نیز در روایتى که از طریق اهل سنّت در مورد قصهء دردائیل نقل شده است , در روایت دیگرى که قصهء فطرس را بیان مى کند, خلاف این معنا بیان شده است و این روایات علاوه بر آن که خبر واحدند, خالى از ابهام نیستند.(1)
البته استاد شهید مطهرى (ره ) مطلبى را در اینباره فرموده اند: بعضى از ملائکه رادر اخبار و احادیث ملائکه ذمى مى گویند که موجوداتى هستند نامریى , اما شاید خیلى به انسان شبیهند; یعنى تکلیف مى پذیرند و احیاناً تمرّدمى کنند. از این رو بعضى اخبار راجع به بعضى ملائکه مى گوید که تمرّد کرده و بعد مورد غضب خدا واقع شدند.(2)
داستان فطرس ملک در بحارالانوار, ج 56 ص 184از اکمال الدین آمده است .
------------------------------------------------------------------------------------------------
پی نوشت ها:
1.على رضا رجالى تهرانى , فرشتگان , ص 122 به نقل از رسائل توحیدى , ص 193
2.همان , به نقل مرتضى مطهرى , توحید, ص 342 با تلخیص .