با توجه به آیات قرآن آیا لازم است از حضرت محّمد(ص)پیروی گردد؟آن ایات کدام است ؟

آری از نگاه قرآن اطاعت از پیامبر اسلام لازم است آن آیات بدین شرح است:
1- «اَطیعوا الله و الرَسول فَان تَولوا فان الله لایُحب الکافرین» (1)در این آیه، اعراض و روگرداندن از اطاعت رسول اکرم(ص) کفر تلقی شده است. یعنی اگر کسی از جهت اعتقادی رو برگرداند، کفر عقیدتی دارد و اگر کسی معتقد باشد ولی در مقام عمل اعراض کند، کفر عملی دارد و در هر دو حال از کافران (به معنای جامع) بشمار میرود.
2- «و أَطیعوا الله والرَسول لعلکم تُرحمون»(2). این رحمت خاصه است که در پرتو اطاعت ازخدا و پیامبر نصیب مردم میشود. رحمت خاص در قبال رحمت عام و مخصوص مؤمنان و سالکان صراط مستقیم است.
3- «ومن یُطع الله و رَسوله یُدخله جنات تَجری من تحتها الأنهار خالدین فیها و ذلک الفوز العظیم» (3)در این آیه جنبه تشویق ملحوظ شد، به این بیان که فوز عظیم که بهشت جاودان نموداری از آن است و در پرتو پیروی از خدا و رسول اکرم(ص) حاصل میشود، به پیروان خدا و رسول بشارت داده شد.
4- «ومَن یَعص الله و رَسوله و یَتعدّ حدوده یُدخله ناراً خالداً فیها وله عَذاب مُهین» (4)سرپیچی و نافرمانی در برابر خدا و پیامبر، مایه عذاب دردناک و ذلت و خواری است. عزّت بی جا، ذلت بجا را به همراه دارد، چنانکه فروتنی در برابر فرمان خدا و پیامبر، زمینه فوز برزگ و عزت راستین را فراهم میکند. هون و خواری در اطاعتِ از هوی نهفته است و انسان هوس مدار، از نهفتگی خواری و زبونی غافل است.
5- «یا أیها الذین امنوا أَطیعوا الله و أَطیعوا الرسول وأُولی الأمر مِنکم فَاِن ثَنازعتم فی شیء فردُّوه اِلی الله والرَسول ان کنتم تُؤمنون بالله والیوم الاخر ذلک خَیر و أَحسن تَأویلاً» (5)خداوند بعد از دستور پیروی از خود و رسول گرامی و أئمه اطهار(ع) چنین فرمود: برای فصل خصومت و حل نزاعهای علمی و عملی به خدا و رسول او رجوع کنید. ارجاع مورد نزاع به خدا و رسول، بازگشت خوبی برای شما دارد.
6- «ومَن یُطع الله و الرَسول فاولئک مَع الَذین أَنعم الله عَلیهم مِن النبیین و الصِدیقین و الشُهداء و الصالحین و حَسن أولئک رَفیقاً» (6)اگر کسی مطیع خدا و پیامبر باشد، همراهان خوبی دارد، زیرا انبیا و صدیقان و شاهدان اعمال و صالحان، رفقای او و همراه مرافقی بر ای او هستند. همراه مرافق به کسی گفته میشود که رفیق خود را هدایت و حمایت میکند. به عبارت دیگر قافله بشری به سوی لقای حق در حرکت است و طی این مرحله طولانی بدون همرهی خضرِ ولایت، میسور نیست، و همراهان ضعیف نواز، مایه شادابی و امید اعضای قافله‏اند.
7- «واَطیعوا الله وأَطیعوا الرَسول واحذَروا فَاِن تَولیتم فاعلموا أَنما عَلی رسولنا البلاغ المبین»(7).
8- «وأَطیعوا اللهَ ورَسوله اِن کنتم مؤمنین»(8).
9- «ویُطیعون اللهَ و رَسوله أولئک سیرحمهم الله»(9). این رحمت خاص است که در پرتو پیروی رسول اکرم(ص) ظهور میکند و بهره پیروان خدا و پیامبر میگردد.
10-«ومن یُطع الله و رَسوله و یخش الله و یَتقه فأولئک هم الفائزون» (10)، «أَطیعوا الله و أَطیعوا الرسول فَاِن تَولّوا فانما علیه ما حمل و عَلیکم ما حَملتم و ان تطیعوه تهتدوا و ما علی الرسول الا البلاغ المبین»(11). فائز و رستگار کسی است که پیرو خدا و رسول اکرم بوده و تقوای الهی را فراهم کند. هر کدام از رسول و امت مسئولیتی دارند؛ رسول گرامی(ص) مسئول تبلیغ آیات و احکام الهی است، و امت اسلامی مسئول فهم و پذیرش دعوت الهی است. پیامبر پیام خود را رساند و شما بکوشید که به هدف والای او برسید.
11- «و ما کان لِمؤمن و لا مُؤمنة اِذا قضی الله و رَسولُه أَمراً أن یکون لَهم الخیرة مِن أمرهم و مَن یعص الله و رَسوله فقد ضَلّ ضَلالاً مُبیناً»(12). یعنی گرچه شما خردمند و عالمید، اما جهان بینِ کامل نیستید. بسیاری از اسرار چون دردسترس علوم انسانی یا تجربی نیست جامعه بشری نسبت به آنها امّی است و خداوند از میان امیین، پیامبر عالم و آگاه را مبعوث کرده است. بنابر این مؤمنان در برابر وحی آسمانی حق ندارند بگویند: ما نظرمان درباره ره آورد پیغمبر، چنین است، زیرا امّی نباید در برابر معلم اظهار نظر کند.
12- «ان الذین یُحادون الله ورَسوله أولئک فی الأَذلین کَتب الله َلأَغلبن أنا و رَسلی اِن الله قوی عَزیز»(13). از آن جا که عزت از آن خدا و رسول و مؤمنان است: «و ِلله العِزّة و لِرسوله و لِلمؤمنین» (14)، کسانی که از پذیرش رسالت رسول اکرم(ص) سرباز زده، منحرف شدند، ذلت دامنگیر آنها میشود. پس آن حضرت محور محبت و عداوت الهی نیز مدار عزت و ذلت است، بنابراین دوست داران و پیرو ان رسول اکرم(ص) عزیز و محبوبند: «اِن کنتم تُحبون الله فاتَبعونی یُحببکم الله» (15)، چنانکه منحرفان از رسالت آن حضرت، هم دشمنان خدایند و هم خوار و فرومایه: «ضُربت عَلیهم الذلة و المسکنة» (16)، و اگر مطیع رسول اکرم نبود و راهش را جدا کرد و در شق و مرز دیگری حرکت کرد عقاب خداوند سخت است: «ذلک بِأنهم شاقوا الله و رَسوله و َمن یُشاق الله فَاِن الله شَدید العِقاب».(17)
حاصل این که چون محور ارزش و کمال انسانی، فضایل نفسانی است: «اِن أَکرمَکم عِند الله أتقیکم» (18)، و رسول گرمی(ص) که مؤدب به آداب الهی است و از خُلق عظیم بهره مند است «انّک لعلی خلق عظیم(19)، از برجسته ترین مراحل تقوا متنعم است، پس کریمترین انسانها نزد خداوند میباشد، از این رو نمونه همه انسانهای کامل خواهد بود.
پی نوشت :
1- آل عمران/32.
2- آل عمران/132
3- نساء/13.
4- نساء/14.
5- نساء/59.
6- نساء/69.
7- مائده/92.
8- انفال/1.
9- توبه/71.
10- نور/52.
11- نور/54.
12- احزاب/36.
13- مجادله/20-21.
14- منافقون/8.
15- آل عمران/31.
16- بقره/61.
17- حشر/4.
18- حجرات/13.
19- قلم/4.