يك پسر ۸ ساله دارم كه در مدرسه با دو پسر ۱۱ ساله دوست شده

اگر محيط مدرسه آلوده است و دوستان فرزند شما نامطلوبند، نگراني شما درست است؛ زيرا به هر حال انسان، موجودي اجتماعي است و به دوست نياز دارد. دوستي ها جنبه مهمي از زندگي كودك شما را تشكيل مي دهند و آثار مثبتي دارند. فرزند شما همكاري را با انجام كارهاي گروهي با همسالان مي آموزد؛ براي آزمودن عقايد، رفتار و جايگاه خود و اين كه فردي طبيعي است يا نه، از دوستان خود ياري مي گيرد و در گروه همسالان، احساس آرامش و امنيت مي كند.

برخي والدين گمان مي كنند كه ارتباط اعضاي خانواده با هم، جاي ارتباط با همسالان را مي گيرد، در حالي كه چنين نيست؛ زيرا نوجوان حس تعلق به گروه دارد و كنار روابط خانوادگي با گروه هاي همسالان نيز بايد ارتباط داشته باشد.

لطفا در ادامه به نكات ذيل توجه كنيد

1. بايد با مشاور مدرسه كودك خود صحبت كنيد تا با كمك هم به علت واقعي روي آوردن به غيرهمسالان پي ببريد. ممكن است كودك شما در روابط بين فردي و دوست يابي دچار مشكل شده باشد. و يا ممكن است از بين همسالانش كسي كه او را به عنوان يك دوست قبول داشته باشد، پيدا نشود و.... همچنين با مشورت با مشاور مدرسه مي توانيد احتمال وجود ايراد در رفتار خودتان را هم بررسي كنيد.

2. در صورتي كه دوستان ايشان، آلودگي جدي ندارند و خيلي كم پيش مي آيد كه از آنها بدرفتاري هايي را ببينيد و يا سخنان ناخوشايندي را بشنويد، او را از ارتباط با آنان منع نكنيد.

3. نديدن هيچ گونه بدرفتاري و نشنيدن هيچ گونه سخن زشت از ديگران، براي فرزند شما مطلوب نيست. كودكان و نوجواناني كه هرگز سخنان زشت نمي شنوند و رفتار بد نمي بينند، در مواجهه با چنين رفتار ها و سخناني در آينده (در محيط هاي اجتماعي)شكننده خواهند بود. يادمان باشد كه بدن فرزندان ما به مقداري ويروس نياز دارد تا نقش پادزهر را در بدن ايفا كند.

4. البته والدين هم بايد فرزندان خود چنان پشتوانه ديني و فرهنگي بدهند كه از بدرفتاري هاي متعارف همسالان اثر نپذيرند. اگر ارزش ها و ضد ارزش ها و زشتي ها و زيبايي ها را برايشان تبيين كنيد، خود، خوب را از بد تشخيص مي دهند و در مقابل زشتي ها مقاومت خواهند كرد. حتما تا كنون كودك يا نوجواني را ديده اي كه به دليل رفتار زشت دوستش، خود با او قطع ارتباط كرده است بدون اينكه والدين از او بخواهند.

5. دوستي كودك شما در خارج از منزل (با شرايط پيش گفته)، اگر ضابطه مند باشد، اشكالي ندارد و تا زماني كه در اعتقادات ديني، رفتار، ادب و تحصيل او تغيير مهمي را احساس نكرده ايد، نگران نباشيد. (البته از كنترل نامحسوس غفلت نكنيد) و در نخستين موردي كه آثار نامطلوب همسالان را احساس كرديد، براي قطع ارتباط او اقدام كنيد.

براي قطع ارتباط او با دوستان نامناسب به نكته هاي ذيل توجه و از راهكارهاي پيشنهادي استفاده كنيد.

1. از اهرم فشار استفاده نكنيد؛ زيرا به موضع لجاجت مي افتد و در برابر خواسته شما مقاومت خواهد كرد.

2. براي قطع ارتباط، زياد اصرار نكنيد. حريص تر مي شود. بنابراين بهتر است كلي گويي كنيد. مناسب ترين جمله مي تواند اين باشد كه "پسرم مدتي است رفتار و كردارت تغيير كرده. خودت بررسي كن و ببين از كجا سرچشمه مي گيرد. آيا معلم، همكلاسي يا دوست روي تو اثر گذاشته است؟ (دوست را عمدا در جايگاه سوم قرار بدهيد تا حساسيت او برانگيخته نشود).

3. هرگز به دوستان او توهين نكنيد. توجه داشته باشيد كه نوجوان درباره دوستان خود، تعصب ويژه اي دارد و جسارت شما او را سخت مي آزارد و سبب پايداري دوستي اش خواهد شد.

4. انتظار نداشته باشيد كه يكباره تمام دوستانش را كنار بگذارد و با همه قطع رابطه كند؛ بنابراين، بردبار باشيد و به تدريج مشكل را حل كنيد بدين صورت كه ابتدا از او بخواهيد برخي از دوستان را كه آلودگي بيشتري دارند رها كند و با بقيه نيز كمتر ارتباط داشته باشد و به مرور ارتباط را قطع كند.

5. اگر لازم شد با تغيير منزل، مدرسه، سرويس مدرسه... زمينه ديدار با دوستانش را كمتر كنيد.

6. با ارتباط بيشتر با نزديكان مطلوب، زمينه جايگزيني دوستان شايسته را برايش فراهم سازيد.

7. اگر به دين و ارزش هاي مذهبي پايبند است، او را با آموزه هاي دين در اين زمينه آشنا سازيد و به او گوشزد كنيد كه دوست نامطلوب مي تواند بر دين او اثر بگذارد. (المرء علي دين خليله؛ انسان بر دين دوست خود است؛ حرعاملي، وسائل الشيعه، ج4، ص207). بهترين زمان براي القاي اين ارزش ها، موقعيت هاي عاطفي و بهترين شيوه، تحريك عواطف و احساسات است كه بايد با نرمي و عطوفت، او را متوجه ضرر جدي دوست نامطلوب كنيد.

8. در صورت وجود زمينه هاي مذهبي در او، آيات شريف قرآن و روايات معصومين (ع) مي تواند بر وي اثر گذار باشد.

به او بگوييد كه روز قيامت، برخي با حسرت و پشيماني مي گويند: اين كاش فلاني را دوست نمي گرفتم. او مرا از راه حق گمراه ساخت: يا ويلتي ليتني لم اتخذ فلانا خليلا. لقد اضلني عن الذكر بعد اذ جاءني. (فرقان، 289)

سخن امام علي (ع)نيز دراين زمينه بسيار هشدار دهنده است.

همنشيني با هواپرستان سبب فراموشي ايمان مي شود و محضر شيطان است(نهج البلاغه، خطبه 86، ش11).