پاسخ ارائه شده به سؤالِ یک پرسشگر با مشخصات خاص است. در صورتی که سؤال یا ابهامی برای شما ایجاد شده از طریق درگاه های پاسخگویی پیگیری فرمائید.
دليلش چيست و چه كاربايد كرد؟
حساسيت زياد در قبال محركهاي خارجي، مطلبي نيست كه صرفا به مسأله دل نازك بودن مربوط باشد؛ بلكه به زمينه هاي قبلي نظير الگوهاي رفتاري والدين و نوع معيارها و ...

 دختر بچه 5 ساله ام خيلي دل نازك است زود گريه مي كند با كمترين صداي بالاي پدر و مادرش اشك مي ريزد در ضمن دختر 7 ساله ديگرم اين گونه نيست. دليلش چيست و چه كاربايد كرد؟ ممنون

  حساسيت زياد در قبال محركهاي خارجي، مطلبي نيست كه صرفا به مسأله دل نازك بودن مربوط باشد؛ بلكه به زمينه هاي قبلي نظير الگوهاي رفتاري والدين و نوع معيارها و ضوابطي كه آنان براي فرزندان خود در نظر مي گيرند، مربوط است. والدين، در رفتار با يكديگر و يا فرزندان خود از شيوه هاي بسيار متفاوت و بعضا متعارضي مدد مي گيرند. يكي از اين شيوها، الگوي خانوادگي كمال طلب مي باشد كه به اتكاي آن، والدين انتظاراتي مافوق طاقت از فرزندان دارند و هيچگونه نقص و يا ضعفي را در فرزند نمي پذيرند. در نظر آنان فرزند مطلوب، فردي است كه بايد در بيشتر موارد رئيس و اداره كننده بازي ها بوده و منزه از هرگونه شكست، غفلت، و افت تحصيلي باشد؛ و در صورت برخورد با چنين مواردي به شدت آن را محكوم مي نمايند و معمولا در پذيرش عذر فرزندان، انعطاف ناپذيرند. اولين پيامد چنين روشي، آن است كه فرزند، اين حساسيت را به ديگران منتقل مي نمايد و از ديگران انتظار ندارد كه رفتاري بر خلاف الگوها و موازين ارائه شده مشاهده نمايد و گريه كودك، در واقع نشانه عجز و ناتواني او از اصلاحات ضروري و اساسي در رفتار همسالان اوست. البته براي اين حساسيت ها و گريه هاي كودك، دلائل ديگري را هم مي توان برشمرد؛ اما قبل از بيان آن دلائل از شما مي خواهيم كه به اين مشكل فرزند خود حساسيت نشان ندهيد. اين روحيه كودكان بين 4 تا 8 ساله است كه با دوست خود ارتباط يكطرفه برقرار، و به راحتي قهر مي كنند يا نسبت به كوچكترين رفتار مخالف خواستشان از سوي والدين شروع به گريه و زاري مي كنند.

براي ايجاد سازگاري، بكوشيد خودتان الگوي خوبي باشيد و با دوستانتان بي دليل قطع رابطه نكنيد. خوردني بيشتري را در اختيار فرزندتان بگذاريد تا با دوست خود به صورت مشترك استفاده كند. با بياني نرم و در موقعيت هاي عاطفي برخورد خوب با دوست را به او بياموزيد و ارزش دوست خوب را برايش تبيين كنيد تا بداند براي انجام يك بازي لذت بخش، به دوستان خود نياز دارد. در صورت استمرار دوستي كودكتان از تشويق و تحسين او غافل نشويد.

علل عمده حساسيت هاي بي مورد كودكان:

1. مراقبتهاي شديدي كه پدر و مادر و يا ساير افراد بزرگسال خانه بر كودك اعمال مي كنند: كودكي كه تحت مراقبتهاي وسواس گونه شديد قرار مي گيرد اعتماد به نفس و خود باوري ندارد، والديني كه در نجاست و طهارت كودك طرز لباس پوشيدن او وسواس بسيار به خرج مي دهند كودك خود را نامتكي به خود بارمي آورند و او هميشه هراس اين را دارد كه ديگران كار اورا ناقص ارزيابي كنند و او را مورد سرزنش قرار دهند.

2. محدوديت شعاع فعاليتهاي اجتماعي كودك و يا تك فرزند بودن او باعث مي شود كودك نتواند رابطه خوبي با همسالان خود برقرار كند، و به اصطلاح لوس بار بيايد.

3. ضعف ارتباطي والدين با كودكشان علت ديگري است كه در اكثر مواقع ديده مي شود پدر يا مادر به دليل مشغله فراوان كاري به خواسته هاي اوليه كودكشان كه همانا يادگيري روشهاي صحيح در فرايند اجتماعي شدن است قصور يا تقصير مي كنند. لذا وقتي كودك وارد اجتماعي گسترده تر از خانه مي شود نمي تواند با محيط جديد تعامل درستي داشته باشد.

توصيه ها:

1. اجازه دهيد كه بچه با سايرين بازي كند و هيچگاه دخالت نزديك در رفتار او با ساير بچه ها نكنيد. بگذاريد خودش با تجربه و آزمايش و خطا با دوستان خود به وفاق برسد و مثلا تا اختلاف كوچكي با يكي پيدا كرد او را به داخل خانه برنگردانيد.

2. حضور كودك شما در مهدكودك و يا مقطع پيش دبستاني روند اجتماعي شدن كودك شما را تسريع مي كند و عقب ماندگي هاي احتمالي او را در اين ناحيه جبران مي كند.

3. پيشنهاد بعدي ما آموزش تدريجي چگونگي رفتار با غريبه ها به كودك است. او را از غريبه ها نترسانيد و نگوييد كه با غريبه ها صحبت نكن و جوابشان را نده و نگاه به آنها نكن زيرا اين توصيه ها باعث ترس بي مورد كودك از غريبه ها مي شود مثلا بگوييد كه به غريبه ها سلام كن اما چيزي از آنها نگير. او را تشويق كنيد كه رفتاري دوستانه با سايرين داشته باشد، و با احترام به غريبه ها براي او الگوي رفتار دوستانه باشيد.

4. لازم است پيوسته با ديد و بازخورد مثبت و سازنده به كودكتان نگاه كنيد. هر گونه احساس و نگرشي كه ما نسبت به كودكان و نوجوانان داريم، بدون شك در رفتار في ما بين تأثير بسزايي خواهد داشت. اگر احساس و نگرش ما نسبت به كودك مملو از ضعف و درماندگي او باشد، منجر به رفتارهايي نظير بي رغبتي و بي توجهي نسبت به او، يا حمايت بيش از حد از وي خواهد شد، كه در هر دو صورت كودك نمي تواند از حس ارزشمندي و اعتماد به نفس لازم برخوردار باشد.

5. براي كودك خود تجارب خوشايندي از فعاليتهاي مستقل و آزاد فراهم نماييد: به آنها فرصت دهيد تا با فعاليتهاي مستقل، احساس مسؤوليت و مراقبت از خويشتن را بيابند. براي اين كار ايجاد انگيزههاي لازم براي تحرك و فعاليتهاي داوطلبانه بسيار حائز اهميت است.

6. تجارب موفقت آميز كودكان و نوجوانان را افزايش دهيد: يكي از مهمترين عوامل ايجاد و تقويت حس اعتماد به نفس در كودكان و نوجوانان، به ويژه نوجوانان كمرو و يا ناموفق، فراواني موفقيتهاي آنها در انجام فعاليتهاي مختلف مي باشد. به عبارت ديگر لازم است برنامه هاي آموزشي و فعاليتهايي كه براي آنها پيشبيني مي شود به گونهاي تهيه و تنظيم گردد كه با سعي و تلاشي كه از خود نشان مي دهند موفق به انجام آنها بشوند.

7. در پايان باز هم متذكر مي شوم كه كودك خود را به هيچ عنوان با ديگري مقايسه نكنيد. در عين حال كه به او مشاوره و راهنمائي مي دهيد از دخالت در دعواهاي او خودداري كنيد. اجازه بدهيد كه روي پاي خودش بايستد.

معرفي كتاب: روشهاي نوين رفتار با كودكان، ترجمه توتونچيان، انتشارات ثامن الائمه؛ نسيم مهر، حسين دهنوي، انتشارات خادم الرضا(ع).