براي حفظ قرآن روش هاي گوناگوني ارائه شده كه هركدام در جاي خود، داراي ويژگي هايي است . هركس نيز امكان دارد بر اساس استعداد، ذوق و سليقه، شرايط شخصي و تجربه عملي خويش، داراي روش خاص و شخصي در حفظ قرآن باشد . بايد ابتدا ذوق و سليقه و استعداد خود را بشناسيد . سپس روش هاي ارائه شده در كتب را مطالعه نمائيد . متناسب با شرايط خود يك روش را انتخاب نمائيد.
روش پيشنهادي ما در حفظ قرآن ، بر مبناي حفظ «تفكيكي» آيات، صفحات، سوره ها و جزءهاي قرآن و سپس بر مبناي حفظ «تركيبي» و تكرار آن ها بر اساس قسمت هاي «سه» تايي «سه» تايي است .
اين روش بدين گونه است كه بايد هر صفحه از قرآن را، به صورت سه آيه - سه آيه، هر سوره از قرآن را، سه صفحه - سه صفحه، هر جزء از قرآن را، سه سوره - سه سوره، تقسيم كنيد. .
اگر يك صفحه از قرآن، مانند صفحه 573 قرآن هايي كه با رسم الخط «عثمان طه» است، داراي 15 آيه، يعني آيه 14 تا 28 سوره «جن» است، بايد به پنج قسمت «3 آيه» اي، و چنانچه يك سوره از قرآن، مانند سوره «يس» داراي حدود 6 صفحه است، بايد به دو قسمت «3 صفحه» اي، و در صورتي كه يك جزء از قرآن، مانند جزء «بيست و هشتم» داراي 9 سوره است، بايد به سه قسمت «3 سوره» اي تقسيم نماييد .
سپس بايد آيه هاي هر قسمت را، يك بار به صورت جدا - جدا و يك آيه - يك آيه و با «تفكيك» از آيات قبلي و بعدي حفظ كنيد تا آيات الهي به صورت «تك به تك» و «جزء به جزء» به حافظه تان سپرده شوند. بار ديگر بايد آن ها را به صورت ارتباط و پيوند و «تركيب» با آيات قبلي و بعدي تكرار و حفظ نماييد تا آيات به صورت «مجموعه اي» و «كل به كل» نيز به حافظه تان سپرده شوند .
حفظ آيات را، با همين روش و به صورت سه آيه - سه آيه را آن قدر ادامه دهيد تا اينكه همه آيات يك صفحه از قرآن را حفظ نماييد . در پايان، دوباره، كل آيات اين صفحه را، از اول تا آخر، بخوانيد و تكرار كنيد تا آيات آن صفحه، به صورت مجموعه اي و تركيبي، حفظ تان شود .
پس از حفظ كامل و صحيح يك صفحه از قرآن، اينك به سراغ صفحه دوم قرآن برويد . آيات آن صفحه را نيز، همانند صفحه اول و به همان صورت تفكيكي و تركيبي كه گفته شد، حفظ كنيد .
پس از حفظ كامل و صحيح صفحه دوم به سراغ صفحه سوم قرآن برويد . آيات آن صفحه را نيز، همانند صفحه اول و دوم، حفظ نماييد . پس از حفظ كامل و صحيح صفحه سوم، دوباره، كل آيات صفحه اول تا سوم را با يكديگر و پشت سر هم و به صورت تركيبي، نيز بخوانيد و تكرار كنيد تا حدي كه مجموع هر سه صفحه، با هم، حفظ تان گردد .
حفظ آيات صفحات را، با همين روش و به صورت سه صفحه - سه صفحه آن قدر ادامه دهيد تا اينكه آيات همه صفحات يك سوره از قرآن را حفظ نماييد . در پايان، دوباره، كل آيات صفحات اين سوره را، از اول تا آخر، بخوانيد و تكرار كنيد تا آيات آن سوره، به صورت مجموعه اي و تركيبي، نيز حفظ تان شود .
پس از حفظ كامل، صحيح، روان و آسان يك سوره از قرآن، اينك به سراغ سوره هاي بعدي قرآن برويد . آيات آن سوره ها را نيز، همانند سوره اول و به همان صورت تفكيكي و تركيبي كه گفته شد و بر اساس سه سوره - سه سوره، حفظ كنيد . حفظ سوره ها را آن قدر ادامه دهيد تا اينكه همه آيات يك جزء از قرآن را حفظ نماييد . در پايان، دوباره، كل آيات اين جزء را، از اول تا آخر، بخوانيد و تكرار كنيد تا آيات آن جزء، به صورت مجموعه اي و تركيبي، نيز حفظ تان شود .
پس از حفظ كامل، صحيح، روان و آسان يك جزء از قرآن، اينك به سراغ جزءهاي بعدي قرآن برويد . آيات آن جزءها را نيز، همانند جزء اول و به همان صورت تفكيكي و تركيبي كه گفته شد و بر اساس سه جزء - سه جزء حفظ نماييد . حفظ جزءها را آن قدر ادامه دهيد تا اينكه همه آيات سي جزء قرآن را، به طور كامل و صحيح و روان و آسان، حفظ كنيد و با عنايات خداي سبحان و توجهات امام زمان (عج) «حافظ كل قرآن» شويد.(1)
كتاب هاي زير هم به عنوان كتبي كه در زمينه حفظ قرآن شما را راهنمايي مي كنند، معرفي مي گردد:
1- چگونه قرآن را حفظ كنيم؟ شهريار پرهيزكار، تهران، چاپ دوم: مؤسسه انتشارات نبوي، 1378 ، 72 ص، رقعي
2- چگونه حافظ قرآن تربيت كنيم؟ علي اصغر اشكبوس، چاپ اول: اصفهان، بوستان فدك، 1382 ش، 136 ص، رقعي.
3- حافظان نور: گلگشتي در زندگي نامه، خاطرات، روش حفظ و رمز موفقيت حافظان برجسته قرآن كريم، همراه تحليلي از بهترين روش حفظ داود قاسمي، چاپ اول: قم، انتشارات فكرت با همكاري انتشارات جامعة القرآن الكريم، 1378 ش، 208 ص، رقعي.
4- خاطراتي از دكتر هفت ساله. اصغر جدايي، چاپ دوم: قم، انتشارات جامعة القرآن الكريم، 1378 ش، 216 ص، رقعي.
5- اصول و روش هاي حفظ قرآن: همراه چهل حديث در فضيلت حفظ قرآن. يعقوب كريمي، چاپ اول: قم، نسيم حيات،1379ش، 128 ص، رقعي.
6- بهترين روش حفظ قرآن كريم مولفان: علاء بصيري مهر _ صفاء بصيري مهر، چاپ و صحافي : موسسه چاپ و انتشارات آستان قدس رضوي ، 73ص، رقعي
همچنين از نرم افزار «معجزه حفظ» كه محصول مشترك مركز تحقيقات كامپيوتري علوم اسلامي و مجمع قاريان و حافظان قرآن كريم استان كرمان مي باشد ، مي توانيد بهره مند شويد.
پي نوشت :
1. براي مطالعه تفصيلي اين روش و نكات قابل توجه آن، مي توانيد به پايگاه اطلاع رساني حوزه نت، مقاله «روش حفظ قرآن» نوشته «رحيم شميم» مراجعه نماييد.
