آيا حضرت امام زمان (عج) در عصر غيبت صغري غير از چهار نايب خاص، وكيل يا نواب دیگری عام نيز در اقصي نقاط عالم داشته اند؟
وکیل و نایب عام، اصطلاحی است برای نواب عام امام زمان(عج) در غیبت کبری، و به این معنا که در سوال آمده نیست.
نواب خاص که چهار نفر و به ترتیب نماینده و سفیر حضرت بوده اند، تنها نبوده و وکلای جزء داشته اند که تحت نظر آنها فعالیت می کردند. در کتاب غیبت شیخ طوسی و کتابهایی نظیر آن آمده که گاهی بیش از سی نفر زیر نظر آنها کار و فعالیت و وظایف خاصی داشتند. برای مثال برخی وکالت مالی داشتند و برخی دیگر سوالات علمی و شبهات شیعیان را جواب می دادند که به آنها وکیل جزء می گفتند.
علاقه مندان می توانند در این زمینه به کتاب سازمان وکالت، تالیف حجت الاسلام والمسلمین دکتر محمد رضا جباری مراجعه کنند. در آنجا کارکرد وکلا، میزان اختیارات، سازمان و تشکیلاتشان توضیح داده شده است.
در مورد ارتباط مردم با این نائبان خاص اینکه، مردم انها را می شناختند و امام(ع۹ ایشان را به شیعیان خاص معرفی کرده بودند.
در زندگی نامه این نائبان خاص آمده است که بعضی از آنها چندین بار به زندان افتادند و سختی ها و گرفتاری هایی را متحمل شدند. در کتاب تتمه المنتهی مرحوم شیخ عباس قمی امده است که یکی از نائبان خاص با چندین خلیفه معاصر بوده و کار بسیار سختی داشته و زندانی و گرفتاری هایی را متحمل شده است.
