با سلام و آرزوی قبولی طاعات و عبادات شما و سپاس از ارتباط تان با مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی
نشانه هاي ظهور را به دو دسته نشانه‌هاي حتمي و نشانه‌هاي غيرحتمي تقسيم مي‌كنند. روي‌ دادن نشانه‌هاي غيرحتمي برخلاف نشانه هاي حتمي الزامي نيست؛ چون بدا پذير هستند.
بـرخي از اين پنج نشانه، اندكي پيش از ظهور و برخي چند ماه پس از آمدن آن گرامي و برخي اندكي پيش از قيام نجات بخش و جهاني آن حضرت، پديدار خواهند شد.
در ايـن مـورد، روايـات بـسـيـاري وارد شده است كه با اندك تفاوت در ترتيب پيدايش اين علايم و نشانه ها، آنها را نشان مي دهد. به عنوان نمونه:
امام صادق(ع) در اين مورد فرمود: خـمـس قـبل قيام القائم (عج): اليماني و السفاني و المنادي ينادي من السماء و خسف بالبيداء و قتل النفس الزكية.(1) پيش از قيام مهدي (عج) پنج رخداد بزرگ در پيش خواهد بود:
1- جنبش ترقي خواهانه مرد يمني2 ـ جنبش ارتجاعي سفياني، 3 ـ نداي روح بخش آسماني، 4 ـ فرو رفتن زمين در بيداء، 5 ـ قتل نفس زكيه
و نيز فرمود: النداء من المحتوم و السفياني من المحتوم و خسف البيداء من المحتوم و اليماني من المحتوم و قتل الفنس الزكيه من المحتوم .(2) نـداي آسـمـانـي بـه هـنگامه قيام قائم، جنبش ارتجاعي سفياني، جنبش مترقي مرد يمني، فرو رفتن زمين در بيداء و ديگر، كشته شدن نفس زكيه، اين پنج نشانه، از علايم قطعي ظهورند.
البته بعضي از احاديث حكايت از آن دارند كه علايم حتمي هم ممكن است بدا پذير باشند: «محمدبن همام از محمد بن احمد بن عبدالله خالنجي از ابوهاشم داوود بن قاسم جعفري نقل كرده اند كه گفته است: نزد امام جواد(ع) بوديم و صحبت از حتمي بودن آمدن سفياني شد، از آن حضرت پرسيدم: آيا در مورد امور حتمي هم بداء رخ مي دهد؟ فرمودند: آري. گفتم: مي ترسم در مورد خود حضرت مهدي (ع) بداء رخ دهد. حضرت فرمودند: [ظهور] حضرت مهدي (ع) وعده الهي است و خداوند خلف وعده نمي كند.»(3) اما اين احاديث از حيث سندي ضعيف بوده و در ضمن نمي توان از آن همه حديث و روايتي كه به شدت بر حتمي بودن اين پنج نشانه امتناع احتمال رخ دادن بداء در آنها تاكيد مي كنند، چشم پوشي كرد و به احاديث انگشت شماري از اين دسته تمسك نمود; چرا كه ممكن است در شرايط خاصي (به فرض قوت و اعتبار سندي آنها) معصوم (ع) مجبور شده باشند از روي تقيه، چنين سخني بگويند.
پي نوشت ها:
1. مجلسي، محمدباقر، بحار الانوار، موسسه الوفاء، بيروت، 1404ق، ج 52، ص 203.
2. نعماني، محمد بن ابراهيم، الغيبه، مكتبه الصدوق، تهران، 1397ق، ص252 و 257.
3. همان، ص205.
موفق باشید.