با سلام و ادب

ایا امکان دارد که انسان روح انسان ها را بیبیند که وفات کرده است و یا در جنگ گشته و شهید شده است چون در اکثر فلم ها چنین اشکار شده است و همچنان بعضی ها میگوید که من ان شخص را که وفات کرده بود و یا گشته شده بود روح اش را دیدم و قسم میخورد که دیدم ایا واقهیت دارد این سخن یا نه و همچنان بعضی دوستانم قصه میکند که ان شخص روح حضرت علی (رض) را دیده است ا یا این امکان دارد چون من جنین قصه را بسیار شنیده هم.
و همچنان ا یا روح مسلمان و کافر قابل دید میباشد و یا نه و یا روح مسلمان تنها قابل دید میباشد و یا از مسلمان و کافر قابل دید میباشد.

با احترام

با سلام و عرض تبریک سال نو و آرزوي سال پرخیر و برکت برای شما و سپاس از ارتباط تان با مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی
ابتداء بايد ديد مراد شما از ديدن روح چيست؟ اگر مراد ديدن عادي با چشم باشد، بايد گفت بر اساس نظريه تجرد نفس، روح در ذات خود قابل مشاهده نيست. چرا كه ذات روح، جسم نيست تا با چشم طبيعى قابل رؤيت باشد، ولي پس از خروج از بدن مادي و جاي گرفتن در بدن مثالي، چه بسا براي برخي قابل مشاهده باشد.
بنابراين اصل روح نه در دنيا و نه در برزخ براي ديگران قابل مشاهد است و از آنجا كه هيچگاه روح از بدن خالي نيست ، در دنيا با قالب بدن مادي و در برزخ با قابل بدن مثالي قابل رويت است. اما در عين حال نكته مهم آن است كه مقدار و نوع دامنه ديد برزخي افراد، بستگي به ميزان معرفت، مقدار فاصله گرفتن انسان از عالم ماده و انقطاع از امور مادي و جسماني و توجه او به عالم مجردات و حقايق دارد.
لذا زماني شخص مي تواند به برزخ ديگران راه پيدا كرده و آنها را مشاهد كند كه با رياضت نفس و تقواي بالاي الهي از عالم ماده كنده شود و به عالم بالاتر يعني به عالم مثال و برزخ نزديك شود و هر به ميزان از عالم ماده فاصله بگيرد به آن عالم نزديك تر مي شود.
در واقع دست يابي به اين مرحله، به طور اختياري و در طول زندگي است؛ اما زماني هم فرا خواهد رسيد كه انسان ها، به طور طبيعي و اجباري، چشم از اين جهان فرو مي بندد و چشم برزخي آنها گشوده مي شود و گاهي اين وضعيت در آستانه مرگ اتفاق مي افتد و شخص آن چه اطرافيان نمي بينند، مي بيند و آنچه اطرافيان نمي شنوند، مي شنوند.
مسلما چشم باطن بين انبيا و اوليا به جهت انقطاع كامل تر آنها از عالن ماده، نسبت به بقيه انسان ها، نافذتر مي باشد و محدوده ديد برزخي آنها از ساير انسان ها وسيع تر و گسترده تر است و ديگران به ميزان درجه شناخت و اطاعت از خداوند و پيروي از انبيا و اوليا و سعي و كوشش در راه بندگي حق، از مقام برخوردار خواهند بود.
بر اين اساس گرچه اصل امكان ديدن بدن برزخي افراد با چشم عادي، امري ممكن است اما مطابق آنچه بيان شد اين امر نيازمند رياضت هاي فراوان و براي خواص ممكن است و اينگونه نيست كه بتوان به سخنان هر فردي در اين زمينه اعتماد كرد.
البته در برخي موارد نيز امكان اين امر براي فرد در حالت خواب و يا در حالت مكاشفه وجود دارد كه اين نيز در زندگي علماء بسيار نقل شده است (1) و در مواردي از علماء نقل شده است كه ائمه و بزرگان را در حالت خواب مي ديدند؛ در صحت بسياري از آنها ترديدي وجود ندارد كه براي امكان اين امر، فرقي ميان روح مسلمان يا غير مسلمان وجود ندارد.
نتيجه آنكه آنچه مسلم و وقوع آن عقلاً ممكن است، اصل اين مسئله است و ممكن است در موارد بسيار نادر، براي برخي افراد اتفاق بيافتد و اينگونه نيست كه هر كسي قادر به اين امر بوده و ادعاء كند كه روح فلان ميت را مشاهده كرده است.
به علاوه آنكه در مواردي ممكن است اين امر با توهمات شخصي و القائات شيطاني همراه باشد و از آن جا كه تشخيص ادراك صادق ارتباط با روح، از ادراك اوهام باطل شخصى و القائات شيطانى مشكل است، معمولاً راهى براى اعتماد به آن وجود ندارد.
و چه بسا فرد در اينكه واقعاً شخصي را كه مشاهده كرده ، امام است يا خير ، دچار اشتباه مي شود يعني فكر مي كند شخص مذكور امام بوده و حال آنكه در اين علم خود دچار اشتباه شده است. لذا آن چه از اين طريق ادراك مى شود، حجيت نداشته و نمي تواند ملاك قضاوت باشد.
پي نوشت:
1. براي نمونه رك موسوى همدانى،سيد محمد باقر، ترجمه الميزان، چ دفتر انتشارات اسلامى جامعه‏ مدرسين حوزه علميه، قم‏ 1374 ش‏، چ 1، ص 549.
موفق باشید.