برای شفا و بهبود بیماران چه دعاها و سوره هایی خوانده شود؟

پرسشگر گرامی با سلام و سپاس از ارتباطتان با این مرکز
نباید لزوما شفا و مداوای انواع دردهای جسمانی را از قرآن طلب کنیم، زیرا می بایست شفای بیماری ها را در ضمن اقدام به مداوا یافت. فردی که به مداوا اقدام می کند، می تواند به آیات و سوره هایی که در روایات تصریح شده ، متوسل شود. در روایات بسیار نقل شده است که بزرگان دین در بعضی از موارد به خاطر حوادث ناخوشایندی که برای شان پیش می آمد، برای مداوای خود از تجربیات طبیب حاذق و حکیم بهره می بردند ،هم چنان که در مورد مولای متقیان امیر مؤمنان نقل شده است که بعد از آن که پیشانی شان با شمشیر نفاق و ظلم ابن ملجم شکافته شد، طبیبی را بر بالین حضرت آوردند، در حالی که حضرت می توانست با قدرت الهی گونه ای که در وجود مقدسش بود، خود را مداوا کند، ولی حاضر شدن طبیب و دکتر بر بالین حضرت، نشان دهنده این معنا بود که بعد از توکل بر خدا و سپردن شفا و مداوا به او،اقدام به مداوا باید در سیر طبیعی خود پیش برود.
انسان باید برای اقدام به هر کاری اول از خدا و اسباب او چون قرآن و دعا بهره بگیرد . در ضمن اقدام به این کار، از تجربیات علمی پزشکان که آن هم به نوعی از قدرت و اراده خدا ناشی می شود ،برای مداوای خود استفاده کند.
با این حال در روایاتی که از معصومین سلام الله علیهم اجمعین نقل شده،به بیان شفا بخشی کل قرآن و نیز منحصرا بعضی از آیات،اشاره شده است که این اثر هم به اذن و اراده خدا انجام می گیرد.
از عالم عليه السّلام (امام کاظم یا امام رضا سلام الله علیهما) نقل شده كه قرآن درمان هر دردي است.......... از قرآن شفا جوئيد . هر كه را قرآن شفا ندهد، درمانى ندارد.(1)
امام حسن عسكرى (ع) از پدرانش نقل كرده كه رسول خدا (ص) فرمود:
بر شما باد به قرآن، زيرا قرآن شفا دهنده‏اى سودمند و درمان‏كننده‏اى پر بركت است . نگهدارنده كسى است كه به آن تمسّك جويد .(2)
امير مؤمنان عليه السّلام فرمود: وقتى يكى از شما از چشم خود ناراحتى‏ داشت، آية الكرسى را بخواند. خدا او را شفا مى‏بخشد.(3)
بعضی مفسران نوشته اند:
امراض باطنی از شرک و کفر و نفاق و اخلاق رذیله و صفات خبیث و ملکات قبیح که تمام امراض روح است و هوا‏پرستى و شهوت رانى و خودخواهى، حسد، کبر، بخل و غیر این ها تماما به برکت قرآن شفا پیدا می کند، بلکه امراض ظاهری هم اگر استشفا از قرآن کنند، مخصوصا سوره حمد و پاره‏اى از آیات ...."مؤثر خواهد بود. (4)
در مورد دعا می توان از ناحیه آن و نیز پرداخت صدقات، هم بلا و بیماری ها را دفع کرد ، به این معنا که از ابتدا مانع پیش آمد آن شد. نیز می توان بعد از مبتلا شدن به بیماری، با خواندن دعا و قرآن ( به شرط این که با دلی شکسته و اخلاص باشد) از شفای الهی بهره مند شد.
در این باره دعا و ذکر فراوان است، ولی برای پرهیز از طولانی شدن پاسخ به ذکر چند نمونه بسنده می کنیم . برای دست یابی به مطالب بیش تر در مورد دعا به کتاب شریف مفاتیح الجنان مراجعه شود:
1. حضرت صادق عليه السّلام فرمود: پيغمبر (ص) به اين دعا معالجه مي كرد، مي فرمود: دست بر جاى درد مي گذارى و مي گوئى:
«ايها الوجع اسكن بسكينة اللَّه و قر بوقار اللَّه و انحجز بحاجز اللَّه و اهدأ بهداء اللَّه اعيذك ايها الانسان بما اعاذ اللَّه عز و جل به عرشه و ملائكته يوم الرجفة و الزلازل».(5)
هفت بار اين را مي گوئى و گرنه كمتر از سه بار نباشد.
2.امام باقر عليه السّلام فرمود: هر گاه انسان مريض شد (اين دعا را بخواند) بگويد:
«بسم اللَّه و باللَّه و محمد رسول اللَّه صلى اللَّه عليه و آله اعوذ بعزة اللَّه و أعوذ بقدرة اللَّه على ما يشاء من شر ما أجد»(6)
3.حسين بن نعيم می گويد: يكى از فرزندان حضرت صادق عليه السّلام بيمار شد. حضرت به او فرمود:
اى پسركم! بگو:«اللهم اشفنى بشفائك و داونى بدوائك و عافنى من بلائك فانى عبدك و ابن عبدك» (7)
4. امام صادق فرمود: براى هر دردى بگو:
«بسم اللَّه و باللَّه كم من نعمة للَّه في عرق ساكن و غير ساكن على عبد شاكر و غير شاكر» و ريش خود را به دست راست بگير و پس از نماز واجب سه بار (اين دعا را) بخوان: «اللهم فرج عنى كربتى و عجل عافيتى و اكشف ضرى».(8)
همراه با خواندن آیات الهی و دعا به قصد شفا و خلاصی از بیماری (که باید خود را از آلودگی های نفسانی دور کرده باشد و یا حداقل در این مسیر قرار گیرد تا لطف خدا شامل حالش شود) باید حرکت و تلاش و استفاده از توصیه های پزشکی نیز ضمیمه آن شود، تا بهترین نتیجه به دست آید.
پی نوشت ها:
1.آسمان و جهان-ترجمه كتاب السماء و العالم بحار، ج‏6، ص 206.
2.الحكم الزاهرة با ترجمه انصارى، ص 257.
3. درر الأخبار با ترجمه، ترجمه‏فارسى، ص 637.
4.أطیب البیان فی تفسیر القرآن، ج‏6، ص 411.
5.اصول كافى-ترجمه مصطفوى، ج‏4، ص 356.
6.همان.
7.همان، ص 352.
8.همان، ص 354.