پيامبر خدا صلى الله عليه و آله و سلّم :
هر مردى كه خداوند به او دانشى دهد و او آن را ، با اين كه مىداند ، مخفى نگه دارد ، در روز قيامت در حالى كه افسارى از آتش بر او زده شده است خداوند عز و جل را ديدار كند . أمالي الطوسيّ : 377 / 808 منتخب ميزان الحكمة : 398
پرسش 1:
ثابت شدن اول و آخر ماه رمضان شرح بنده در يکي از شهرهاي هندوستان زندگي مي کنم . در اينجا مي گويند ارگاني براي مسايل ديني دارند که عموماً براي تثبيت ماه رمضان سهم دارد... ولي سال قبل رمضان را يک روز بعد از کشورهاي اسلامي و دو روز بعد از آنها به پايان رسانيديم ! يعني کشورهاي ديگر29 روز روزه گرفتن اما ما 30 روز !آيا امکان دارد که يک مهتاب در يک ماه در ساير جهان 29 روز و در اينجا 30 روز باشد؟
پاسخ:
پرسشگر گرامي باسلام و تشکر از ارتباط با اين مرکز.
پرسشگر گرامي وظيفه هر مکلف نسبت به انجام تکليف روزه اين است که هر جا زندگي مي کند ،بايد رؤيت هلال به افق محل سکونتش ثابت شود تا بتواند روزه بگيرد و يا در اول ماه شوال که روز عيد فطر مسلمانان است ، افطار کند . راه هاي ثبوت اول ماه در تمام رساله هاي عمليه مراجع تقليد شرح داده شده، به آن جا مراجعه شود .
ليکن بعضي از مراجع ديدن ماه در نيم کره زمين را براي تمام کساني که در يک نيم کره هستند، حجت مي‌دانند، مثلاً به فتواي بعضي از مراجع مانند آيات عظام: خويي، تبريزي، سيستاني اگر در عراق يا عربستان ماه ديده شود، براي تمام کشورهاي اسلامي خاورميانه حجت است و براي هند نيز اثبات مي‌شود. ( 1 )
اما بنابر نظر برخي مراجع ديگر، فقط ديدن ماه در يک منطقه يا کشور، باعث مي‌شود براي مردم آن منطقه و کشور اوّل ماه ثابت شود . اين امور موجب شده ماه در يک منطقه 29 روز و در منطقه ديگري 30 روز محاسبه گردد . در هر حال روزه گرفتن بر اساس حکم مؤسسه و ارگاني که ذکر کرديد ، در صورت رعايت موازين شرعي جائز است .
اگر يقين يا اطمينان به ثبوت اول ماه داشته باشيد و يا طبق دستور مرجع تقليد خودتان عمل کنيد ،به وظيفه عمل نموده ايد و اعمال شما صحيح است .
لطفا هرگاه سوال شرعي مي پرسيد ،نام مرجع تقليد خود را ذکر کنيد تا بر اساس نظر مرجع شما پاسخ بدهيم .
پي نوشت :
1.توضيح المسائل مراجع ، ج 1 ، ص 999 ، با استفاده از ذيل مسئله 1735 .
